Projektowanie granicy rolno-leśnej w strefie otulinowej Pienińskiego Parku Narodowego na przykładzie Sromowiec Wyżnych

• Autorzy: Przegon W.

Warianty tytułu

EN

The project of agricultural-forest border in protective zones of the Pieniny National Park. Case study Sromowce Wyżne

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dla wielu gmin i wsi terenów górskich plany zagospodarowania przestrzennego nie rozwiązują problemu granicy rolno-leśnej. Zagadnienie to bywa pomijane lub tylko częściowo rozwiązywane. Z dwu powodów: gospodarczego i krajobrazowego, jest to założenie błędne. W artykule zwraca się uwagę na zagadnienia, jakie powinny być uwzględnione przy projektowaniu granicy rolno-leśnej we wsi Sromowce Wyżne, która stanowi południową część strefy otulinowej Pienińskiego Parku Narodowego. Opisywany teren jest niezwykle czuły pod względem krajobrazowym. Obecnie jest narażony na wiele ekologicznych zagrożeń wskutek wybudowania zapory na rzece Dunajec w Czorsztynie oraz zbiornika wyrównawczego w Sromowcach Wyżnych.

EN

For many mountain communities and villages the problem of the agricultural-forest border is not solved by development plans. It is omitted, roughly or badly approached. Because of economic and landscape reasons it is a false assumption. In this paper there are presented rules which should be followed by planning services white marking the agricultural - forest border in the village Sromowce Wyżne which constitutes the southern part of the protective zones of the Pieniny National Park. The described area is extremely sensitive to landscape. At the prezent moment it is exposed to all ecological dangers due to the dam being built on the river Dunajec in Czorsztyn and the stilling basin in Sromowce Wyżne.

Słowa kluczowe

PL

granica rolno-leśna; krajobraz; Pieniński Park Narodowy; projektowanie; Sromowce Wyżne

EN

agricultural-forest border; landscape; Pieniny National Park; project; Sromowce Wyżne

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2009
• Tom: R. 106, z. 2-A
• Strony: 193--201
• Opis fizyczny: Bibliogr. 29 poz.,

Twórcy

autor

Przegon W.

• Katedra Geodezji Rolnej, Katastru i Fotogrametrii, Wydział Inżynierii Środowiska i Geodezji, Uniwersytet Rolniczy w Krakowie

Bibliografia

• [1] Bogdanowski J., Kompozycja i planowanie w architekturze krajobrazu, PAN Oddział Kraków, Kraków 1976.
• [2] Bogucka A., Podstawy teoretyczne wyznaczania i kształtowania obrzeży górskich parków narodowych na przykładzie Pienińskiego Parku Narodowego, Zesz. Probl. Nauk. Roln., z. 162.
• [3] Chowaniec M., Rzymkowski A., Ruralistyka, Arkady, Warszawa 1972.
• [4] Ciołek G. i in., Studium zagospodarowania przestrzennego Pienińskiego Parku Narodowego, Politechnika Krakowska, Kraków 1960.
• [5] Długopolski E., Przyczynki do osadnictwa wołoskiego w Karpatach, Kraków 1915–1916.
• [6] Figuła K., Monografia górnego Dunajca, PAN Oddział Kraków, Prace Komitetu Gospodarki Wodnej, t. 1, 1956.
• [7] Galarowski T., Kostuch R., Próba analizy przebiegu granicy rolno-leśnej na Pogórzu i w Beskidach Zachodnich, PAN, Komitet Zagospodarowania Ziem Górskich, z. 9, Warszawa 1965.
• [8] Goetel W., Znaczenie Tatr i Pienin dla światowego rozwoju ochrony przyrody, „Wierchy”, t. XXXIX, 1970.
• [9] Hopfer A., Jakubczak Z., Problem zadrzewień na obszarach państwowych przedsiębiorstw gospodarki rolnej, IUNG, Puławy 1979.
• [10] Jakubczak Z., Projektowanie zadrzewień w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, JGPK, Warszawa 1988.
• [11] Jung L., Erozja wodna i jej zwalczanie, PWRiL, Warszawa 1975.
• [12] Kiełpiński J., Zagadnienia granicy rolno-pastwiskowo-leśnej w świetle nowych poglądów na zagospodarowanie ziem górskich, Post. Nauk. Roln., z. 5, 1975.
• [13] Koreleski K., Przyrodnicze podstawy użytkowania rolniczej przestrzeni produkcyjnej, Skrypt dla Szkół Wyższych, Akademia Rolnicza w Krakowie, Kraków 1983.
• [14] Kulig L., Nowak M., Smólski S., Zoll F., Zasady ustalania granicy między użytkami rolnymi i leśnymi w okolicach górskich, Zesz. Probl. Post. Nauk. Roln., z. 19, 1959.
• [15] Michalik S., Pieniny – Park Dwu Narodów, przewodnik przyrodniczy, Krościenko n. Dunajcem 2005.
• [16] Modzelewska M., Pieniński Park Narodowy – problemy planistyczne jego otoczenia, maszynopis, Czorsztyn 1992.
• [17] Murczyński S., Tereny leśne w gospodarce przestrzennej na obszarze karpackim, Teka Komisji Urbanistyki i Architektury, t. IX, PAN Oddział Kraków, 1975, 43-58.
• [18] Nowak M., Gospodarka paszowa w rejonach górskich i podgórskich, PAN, Zesz. Probl. Post. Nauk. Roln., z. 14., 1955.
• [19] Pieniny – Przyroda i Człowiek, t. 9, Pieniński Park Narodowy, Krościenko n. Dunajcem 2006.
• [20] Prochal P., Badania nad erozją gleb w terenach górskich, Zesz. Nauk. WSR w Lublinie, 1968.
• [21] Przegon W., Organizacja przestrzenna rolnictwa w osadach stanowiących południową część otuliny Pienińskiego Parku Narodowego w Sromowcach Niżnych i Wyżnych, Materiały III Ogólnopolskiego Seminarium Geograficzno-Rolniczego nt. „Wybrane zagadnienia rolnictwa górskiego”, Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Krakowie, Kraków 1986, 55-63.
• [22] Przegon W., Współzależność między proponowanym użytkowaniem ziemi a efektami krajobrazowymi zagospodarowania przestrzennego w aspekcie ochrony przyrody na przykładzie osad podpienińskich Sromowiec Niżnych i Wyżnych, praca doktorska, Akademia Rolnicza w Krakowie, Kraków 1986.
• [23] Przegon W., Z zagadnień zagospodarowania przestrzeni rolniczej w Pieninach, cz. I: Piętra uprawowe, Sprawozdania z posiedzeń Komisji Naukowych PAN Oddział Kraków, t. XXX/1–2, styczeń–grudzień 1986, 225-227.
• [24] Ralski E., Gospodarka rolna na ziemiach górskich, PWRiL, Warszawa 1958.
• [25] Richert W., Technika wyznaczania granicy rolno-leśnej w terenach górskich na modelu stereoskopowym, PWN, Warszawa 1967.
• [26] Rzymkowski A., Planowanie przestrzenne w górach, Arkady, Warszawa 1967.
• [27] Smólski S., Pieniński Park Narodowy, Wydanie popularnonaukowe Zakładu Ochrony Przyrody PAN Oddział Kraków, Kraków 1960.
• [28] Solecki A., Studium krajobrazowe Polskiej Orawy, Teka Komisji Urbanistyki i Architektury, t. VII, PAN Oddział Kraków, 1973, 35-44.
• [29] Wytyczne w sprawie ustalenia granicy rolno-leśnej, MRLiGZ, Warszawa 1989.