Charakterystyka mineralogiczno-petrograficzna jurajskich skał struktury Budziszewice (rejon Bełchatowa) dla geologicznej sekwestracji CO2

• Autorzy: Tarkowski R. , Wdowin M.

Warianty tytułu

EN

Mineralogical-petrographic characteristic of Jurassic rocks of Budziszewice (Bełchatów region) structure for CO2 geological sequestration

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań mineralogiczno-petrograficznych jurajskich skał z serii zbiornikowej i nadkładu z rejonu Bełchatowa, dla celów podziemnego składowania dwutlenku węgla. Badane próbki reprezentują skały serii zbiornikowej oraz zalegające bezpośrednio nad nimi skały nieprzepuszczalnego nadkładu, struktury geologicznej Budziszewice (otwory Zaosie i Buków) wytypowanej jako potencjalne miejsce do podziemnego składowania dwutlenku węgla dla PGE Elektrownia "Bełchatów". Wyniki badań mineralogiczno-petrograficznych wskazują, że skały potencjalnej serii zbiornikowej zbudowane są w przewadze z minerałów mało reaktywnych z CO2 co sugeruje, że oddziaływanie tych skał z gazem nie powinno zasadniczo wpłynąć na pogorszenie parametrów zbiornikowych. W przypadku skał nadkładu, gdzie w składzie mineralnym poza kwarcem są minerały ilaste, łyszczyki i skalenie, należałoby przeprowadzić bardziej szczegółowe badania (w szczególności modelowanie oddziaływania CO2 na skały) aby ocenić ich przydatność jako formacji uszczelniającej.

EN

Results of mineralogical-petrographic research of Jurassic rocks from the storage series and overburden from Bełchatów region for the underground carbon dioxide storage are presented. The tested samples represent the rocks of storage series as well as bedded directly over them rocks of impermeable overburden, of geological structure Budziszewice (boreholes Zaosie and Buków) selected as a potential place for the underground storage of carbon dioxide for PGE Power Plant Bełchatów. Results of mineralogical-petrographic research show, that the rocks of the potential storage series are predominantly built of the minerals of small-reactivity with CO2, what suggests, that reaction of these rocks with gas should not basically influence on deterioration of storage parameters. Concerning the overburden rocks, where in mineral composition are silty minerals, mica and feldspars, the more detailed research should be performed (particularly modelling of CO2 reaction on the rocks) to evaluate their suitability as sealing formation.

Słowa kluczowe

PL

badania mineralogiczno-petrograficzne; jura; podziemne składowanie dwutlenku węgla; skały zbiornikowe nakład

EN

Jurassic period; Mineralogical-petrographic research; Storage rocks; Underground storage of carbon dioxide

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 66, nr 5
• Strony: 56--64
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., fot., rys., tab.

Twórcy

autor

Tarkowski R.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

autor

Wdowin M.

• Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią PAN, Kraków

Bibliografia

• 1. Bertier P., Ferket H., Swennen R., Laenen B., Dreesen R., Van Tongeren P.: CO2-water-rock interactions induced by CO2-flooding of fluvial sandstones: an ntegrated study based on detailed reservoir characterization, experimental work and numerical modeling, Les Recontres Scientifiques de I’IFP, International Conference on Deep Saline Aquifers for Geological Storage of CO2 and Energy, 27-29 May 2009, IFP, Rueil-Malmaison, France, abstract, 2009, 23.
• 2. Credoza A., Bilstein O., Julien M., Raynal J., Trotignon L., Castillo A., Pokrovsky O.: Reactivity of smectite and mixed-layer illite/smectite in CO2 geological storage, International Clay Conference, Castellanet Marina, Włochy, 14-20 czerwiec 2009, Micro et Nano Scientiae Mare Magnum, XIV International Clay Conference, Book of Abstracts, vol. II., 2009, 291.
• 3. Czernichowski-Lauriol I., Snajuan B., Rochelle C., Bateman K., Pearce J., Blackwell P.: Analysis of the Geochemical Aspects of the Underground Disposal of CO2. In: Tsang C., Apps J.A. (ed.) - Deep Injection Disposal of Hazardous and Industrial Waste. Academic Press 1996, 565÷583.
• 4. Iglesias R.S., Ketzer J.M., Dno R.: Geochemical modeling of CO2-water-rock interaction in sandstones from the Recôncavo basin, Notheast Brasil, Les Recontres Scientifiques de I’IFP, International Conference on Deep Saline Aquifers for Geological Storage of CO2 and Energy, 27-29 May 2009, IFP, Rueil-Malmaison, France, abstract, 2009, 93.
• 5. Johansen H.: A basin scale perspective on CO2 storage - short and long term risks. Energy Procedia, 1 (1), 2009, 3359÷3366.
• 6. Labus K.: Modelowanie efektów zatłaczania CO2 do poziomów wodonośnych karbonu Górnośląskiego Zagłębia Węglowego, Biuletyn PIB 431, 2008, 111÷120.
• 7. Olsen D., Stentoft N.: Chemical and Physical Interaction of CO2 and Carbonate Rock. Geological Survey of Denmark and Greenland Ministry of Environment, Report 41, 2003, Archiwum BRGM.
• 8. Putting carbon back into the ground - Raport specjalny programu GHG IEA 2001. J. Davison, P. Freund and A. Smith (red.), http://www.ieagreen.org.uk/.
• 9. Soong Y., Goodman A.L., McCarthy-Jones J.R., Baltrus J.P.: Experimental and simulation studies on mineral trapping of CO2 with brine. Energy Conversion and Management, 45, 2004, 1845÷1859.
• 10. Tarkowski R., Wdowin M.: Research on an influence of CO2 on reservoir and cap rocks in reservoir conditions, International Conference: Rueil-Malmaison, France, 27-29 Maj 2009, Deep Saline Aquifers for Geological Storage of CO2 and Energy Abstract Volume, ifp, 2009, 161.
• 11. Tarkowski R., Manecki M. [red.]: Badania oddziaływania CO2 na mezozoiczne skały zbiornikowe w celu określenia ich przydatności do geologicznej sekwestracji dwutlenku węgla. IGSMiE PAN, 2009, Kraków.
• 12. Wigand M., Carey J.W., Schuett H., Spangenberg E., Erzinger J.: Geochemical effects of CO2 sequestration in sandstones under simulated in situ conditions of deep saline aquifers. Applied Geochemistry, 23(9), 2008, 2735÷2745.
• 13. Xiao Y., Xub T., Pruess K.: The effects of gas-fluid-rock interactions on CO2 injection and storage: insights from reactive transport modeling. Energy Procedia, 1 (1), 2009, 1783÷1790.
• 14. Zemke K., Kummerow J., Wandrey M., CO2SINK Group: Petrophysical laboratory investigations of carbon dioxide storage in a subsurface saline aquifer in Ketzin/Germany within the scope of CO2SINK, Geophysical Research Abstracts, Vol. 11, EGU 2009-13728-1, 2009 EGU General Assembly 2009.