Metoda oceny zagrożeni uszkodzeniami budynków na terenach górniczych oparta na wnioskowaniu rozmytym

• Autorzy: Malinowska A. , Hejmanowski R.

Warianty tytułu

EN

New method of building damage hazard on mining area based on fuzzy inference

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Wiarygodna ocena zagrożenia uszkodzeniem obiektów budowlanych poddanych wpływom eksploatacji podziemnej jest problemem ze względu na mnogość, różnorodność i niepewność czynników wpływających na zagrożenie powierzchni jak i subiektywizm metod oceny odporności obiektów budowlanych. Narzędziem, które umożliwia uwzględnienie niepewności i niejednoznaczności rozwiązań w procesie decyzyjnym jest wnioskowanie rozmyte. Wykorzystanie tego narzędzia w połączeniu z GIS-em pozwoliło na zintegrowanie różnorodnych czynników wpływających na zagrożenie uszkodzeniem, takich jak deformacje terenu i odporność obiektów budowlanych przy jednoczesnym uwzględnieniu niepewności danych i subiektywności ocen ekspertów budowlanych ocen. W artykule zaprezentowano wyniki badań nad budową modelu oceny zagrożenia uszkodzeniem obiektów budowlanych opartego na wnioskowaniu rozmytym. Omówiono kolejne fazy tworzenia modelu rozmytego w sposób ekspercki ze wskazaniem najistotniejszych etapów i uzasadnieniem doboru poszczególnych elementów modelu. Zalety stosowania rozmytej metody oceny zagrożenia uszkodzeniem obiektów budowlanych zaprezentowano na danych dotyczących obiektów budowlanych poddanych wpływom eksploatacji podziemnej węgla kamiennego.

EN

Credible assessment of building objects damage hazard under underground mining influence is questinable because of multitude and uncertainty of factors influencing the surface and subjectivity of building objects resistance assessment methods. The fuzzy inference is the tool enabling to take into consideration uncertainly and subjectivity of solutions in the decision making process. Use of this tool, in connection with GIS enables to integrate various factors influencing on damage hazard such as land deformation and resistane of building objects at simultaneous taking into consideration uncertainty of data and subjectivity of building experts assessments. Results of research on construction of building damage assessment model based on fuzzy inference are presented. The consecutive phases of fuzzy inference model creation in the expert way are discussed with pointing out most essential stages and justification of particular model elements. Advantages of the fuzzy inference method use for building objects damage assessment are presented on the data referring to the building objects exposed to influence underground hard coal mining.

Słowa kluczowe

PL

eksploatacja podziemna; ocena zagrożenia; szkody górnicze; uszkodzenie budynków; wnioskowanie rozmyte

EN

building damage; fuzzy inference; hazard assessment; mining damages; underground mining

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 66, nr 3-4
• Strony: 96--102
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz.,Rys., tab.

Twórcy

autor

Malinowska A.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

autor

Hejmanowski R.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Bibliografia

• 1. Adriaenessensa V. i inni: Fuzzy rule-based models for decision support in ecosystem management. The Science of the Total Environment Vol. 319 (2004) pp. 1÷12.
• 2. Altrock C.: Fuzzy logic. Band 1. Technologie. R. Oldenburg Verlag GmbH, München, BRD 1993.
• 3. Bojoquez-Tapia L., Juarez L., Cruz-Bello G.: Integrating Fuzzy Logic, Optimization, and GIS for Ecological Impact Assessments. Environmental Management v. 30, No. 5, pp. 418÷433, Springer-Verlag New York 2002.
• 4. Budryk W., Knothe S.: Zasady klasyfikacji terenów Górnośląskiego Okręgu Przemysłowego ze względu na możliwość ich zabudowy. PAN Komisja Mechaniki Górotworu, Biuletyn nr 4, Warszawa 1956.
• 5. Budryk W., Knothe S.: Wpływ eksploatacji podziemnej na powierzchnię z punktu widzenia ochrony obiektów. Prz. Gór., nr 11, 1950.
• 6. Dzegniuk B., Sroka A., Hejmanowski R.: Evaluation of the damage hazard to building objects on the mining areas considering the deformation course in time. Proceedings of Xth International Congress of the International Society for Mine Surveying, 2-6 November 1997, Fremantle, Western Australia, pp. 759÷769.
• 7. Hejmanowski R. i zespół: Prognozowanie deformacji górotworu i powierzchni terenu na bazie uogólnionej teorii Knothego dla złóż surowców stałych, ciekłych i gazowych - [Predicting rock mass and surface deformations for solid, liquid and gas deposits on the basis of generalised Knothe theory]. Kraków: IGSMiE PAN, 2001. pp. 207÷214.
• 8. Hejmanowski R., Malinowska A.: Evaluation of reliability of subsidence prediction based on spatial statistical analysis. International Journal of Rock Mechanics and Mining Sciences Volume 46, Issue 2, str. 432÷438, 2009.
• 9. Instrukcja GIG nr 12. Zasady oceny możliwości prowadzenia podziemnej eksploatacji górniczej z uwagi na ochronę obiektów budowlanych. Katowice 2000.
• 10. Klir G.J., Yuan B.: Fuzzy sets and fuzzy logic theory and applications. Prentice Hall PTR, New Jersey 1995.
• 11. Knothe S.: Równanie profilu ostatecznie wykształconej niecki osiadania. Archiwum Górnictwa i Hutnictwa, t. 1, z. 1, 1953.
• 12. Malinowska A., Hejmanowski R.: A fuzzy logic approach to the building damage assessment of the mining area. ISM XIII International congress of the International Society for Mine Surveying : Budapest, Hungary, 24-28 September 2007.
• 13. Malinowska A.: A fuzzy logic-based approach to building damage risk assessment considering the social and economic value. Wyd.: Gospodarka Surowcami Mineralnymi (Mineral Resources Management); ISSN 0860-0953, 2008.
• 14. Malinowska A.: Ocena zagrożenia uszkodzeniem obiektów budowlanych z wykorzystaniem wnioskowania rozmytego. [praca doktorska niepublikowana] 2009.
• 15. Peng S. S.: Surface Subsidence Engineering. Society for Mining, Metallurgy, and Exploration, inc., Colorado, 1992.
• 16. Praca zbiorowa pod kierunkiem J. Kwiatka: Ochrona obiektów budowlanych na terenach górniczych. Wyd. GIG, Katowice 1998.
• 17. Przybyła H., Świądrowski W.: Określenie kategorii odporności istniejących obiektów budownictwa powszechnego na wpływy eksploatacji górniczej. OTG nr 8, Katowice 1968.
• 18. Rozporządzenie ministra spraw wewnętrznych i administracji z dnia 14 czerwca 2002 r. w sprawie planów ruchu zakładów górniczych (Dz. U. z dnia 1 lipca 2002 r.)
• 19. Seising R.: Vagueness, Haziness, and Fuzziness in Logic, Science, and Medicine. - Before and When Fuzzy Logic Began. Studies in Fuzziness and Soft Computing, Springer Berlin / Heidelberg 2007.
• 20. Wittaker B.N., Reddish D.J.: Subsidence, Occurrence, Prediction and Control. Elsevier, Amsterdam 1989.
• 21. Zadeh L. A.: Fuzzy sets. Information and Control 965, vo. 38, No. 1, pp. 1÷14, 1965.
• 22. Zimmermann H. J., von Altrock C., (eds.): Fuzzy logic. Band 2 Anwendungen, München, BRD: Oldenburg Verlag 1994. The Math Works: http://www.mathworks.com/access/helpdesk/help/toolbos/fuzzy