Dokładność prognozowania wpływów eksploatacji górniczej na szyby w warunkach LGOM

• Autorzy: Niedojadło Z. , Gruszczyński W.

Warianty tytułu

EN

Accuracy of forecasting of mining onfluence on shafts structure under LGOM (Legnica-Głogów Copper Region) conditions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono propozycję algorytmów obliczeniowych prognozowania wpływów na górotwór i rurę szybową eksploatacji złoża miedzi w filarach ochronnych szybów LGOM z możliwością oceny dokładności. Rozwiązania oparte zostały na teorii wpływów S. Knothego. Przedstawiona metodyka obliczeniowa daje możliwość oceny prawdopodobieństwa przekroczenia dopuszczalnych wartości wskaźników deformacji, oraz wprowadzenia współczynnika bezpieczeństwa. Zaproponowany algorytm obliczeniowy, oparty na metodzie Monte Carlo, nie był dotychczas stosowany w prognozowaniu deformacji górotworu i rury szybowej. Metodykę obliczeń przedstawiono na przykładzie autorskiego projektu eksploatacji w filarach ochronnych szybów LGOM, jednakże przedstawiona metoda oceny dokładności prognozowania ma charakter ogólny. Poprawność wykonanych obliczeń numerycznych zweryfikowano poprzez ich porównanie z wynikami analizy wykorzystującej prawo przenoszenia się błędów średnich. Wyniki porównania potwierdziły poprawność wykonanych obliczeń, a także pozwoliły na analizę wpływu poszczególnych parametrów oraz ich rozkładu na błąd prognozy.

EN

Proposal of computational algorithms of forecasting influence of copper deposit mining in the protective pillars on rock mass and shaft structure of LGOM is presented including accuracy checking. Solution have been based on St. Knothe's influence theory. Presented computational technology allows to evaluate probability of infringement permissible values of deformation indices as well as introduction of safety factor. The proposed computational algorithm, based on Monte Carlo method, has not been so far used in forecasting of rock mass and shaft structure deformation. The computation methodology is presented on the example of authors design of mining in the protective pillars of LGOM shafts, but presented method of forecasting accuracy evaluation has general character. Correctness of carried out numerical calculations has been verified by comparison with the results of analysis using propagation of average errors law. Results of this comparison confirmed correctness of carried out calculations, and also allowed to analyse influence of particular parameters and their distribution onto forecast error.

Słowa kluczowe

PL

eksploatacja rud miedzi; filar ochronny szybu; prognozowanie deformacji; wskaźniki deformacji rury szybowej

EN

copper ore mining; deformation forecasting; shaft column deformation indicator; shaft safety pillars

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 66, nr 3-4
• Strony: 65--74
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz., rys., tab., wykr.

Twórcy

autor

Niedojadło Z.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

autor

Gruszczyński W.

• Akademia Górniczo-Hutnicza, Kraków

Bibliografia

• 1. Budryk W.: Wyznaczanie wielkości poziomych odkształceń terenu. Archiwum Górnictwa i Hutnictwa. t. 1, z. 1, 1953.
• 2. Hausbrandt S.: Rachunek wyrównawczy i obliczenia geodezyjne. Państwowe Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych, Warszawa, 1970.
• 3. Hejmanowski R.: Czasoprzestrzenny opis deformacji górotworu wywołanych filarowo-komorową eksploatacją złoża pokładowego. Uczelniane Wyd. Naukowo-Dydaktyczne AGH, s. Rozprawy i Monografie, Kraków, 2004.
• 4. Hejmanowski R., Popiołek E. i inni: Weryfikacja parametrów teorii prognozowania wpływów eksploatacji górniczej LGOM dla stosowanych systemów wybierania złoża. Prace badawcze Zakładu Ochrony Terenów Górniczych WGGiIŚ AGH. Kraków, 2004.
• 5. Masters T.: Sieci neuronowe w praktyce. Wydawnictwa Naukowo-Techniczne, Warszawa, 1996.
• 6. Naworyta W.: Gebirgskinematische Analyse unter Nutzung der räumlichen Statistik. Dissertation der TU Bergakademie Freiberg, 2004.
• 7. Niedojadło Z.: Methodisches Vorgehen beim Abbau der Kupferlagerstätte in Schachtsicherheitspfeilern in LGOM. 9 Geokinematischer Tag. Freiberg, 2008.
• 8. Niedojadło Z.: Problematyka eksploatacji złoża miedzi z filarów ochronnych szybów w warunkach LGOM. Kraków. Rozprawy i Monografie 177. Wydawnictwa AGH, 2008.
• 9. Piwowarski W., Dżegniuk B., Niedojadło Z.: Współczesne teorie ruchów górotworu i ich zastosowania. Wydawnictwa AGH, Kraków, 1995.
• 10. Popiołek E., Ostrowski J.: Próba ustalenia głównych przyczyn rozbieżności prognozowanych i obserwowanych poeksploatacyjnych wskaźników deformacji. Ochrona Terenów Górniczych, nr 58, 1981.
• 11. Popiołek E.: Losowość procesu deformacji powierzchni terenu a polskie teorie wpływu eksploatacji górniczej. Biblioteka Szkoły Eksploatacji Podziemnej. Sesja Jubileuszowa, seria Wykłady, nr 1, Kraków, 1994.
• 12. Preusse A.: Markscheiderische Analyse und Prognose der vertikalen Beanspruchung von Schachtsäulen im Einwirkungsbereich untertägigen Steinkohlenabbaus. Dissertation, TU Clausthal, 1990.
• 13. Sroka A., Bartosik-Sroka T.: Zmienność wartości parametrów teorii T. Kochmańskiego i S. Knothego w górotworze. Rudy i Metale Niezależne. R. 19. nr 7, 1974.
• 14. Sroka A.: Teoretyczne podstawy wyznaczania wymiarów kostki przy eksploatacji górniczej w filarach szybowych. Z. Nauk. AGH, Geodezja z. 36, Kraków, 1975.
• 15. Sroka A.: Wpływ eksploatacji górniczej na wyrobisko szybowe w fazie dynamicznej i asymptotycznej. Pr. Kom. Górn.-Geod. PAN, Geodezja 22, Kraków, 1976.
• 16. Publikacja została opracowana w ramach badań statutowych WGGiOŚ AGH nr 11.11.150.006 (Katedra Geomatyki).