Nieunikniony zmierzch tradycyjnego "serca miasta"

• Autorzy: Motak M.

Warianty tytułu

EN

Inevitable dusk of traditional "heart of the city"

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule odniesiono się do medycznego i symbolicznego znaczenia słowa "serce". Przedstawiono supremację funkcjonalno-przestrzenną rynku średniowiecznego będącego wyłącznym "sercem" ówczesnego miasta. Na przykładzie Krakowa ukazano rozmaitość elementów aspirujących do roli obecnego "serca miasta", przy jednoczesnym zaniku wiodącej roli rynku. W konkluzji wskazano na odmienność dwóch koncepcji "serca miasta", które w zróżnicowany sposób odzwierciedlają sytuację polityczną, gospodarczą, społeczną i artystyczną swoich czasów: epoki średniowiecznej zhierarchizowanej jedności i stabilności oraz epoki postmodernistycznej wielości i różnorodności.

EN

The medical and symbolic meanings of the "heart" notion were referred to. Functional and spatial domination of medieval market square as the exclusive "heart of the city" was discussed. Then, with the example of Kraków, variety of elements aspiring to the role of the contemporary "heart of the city" combined with the decline of market square as the leading one was presented. In conclusion it was noted those two different concepts of "the heart of the city" have mirrored the political, economic, social and artistic situation in different times: of medieval hierarchical unity and stability, and of postmodern changeable multiplicity and diversity.

Słowa kluczowe

PL

Kraków; rynek; serce miasta; urbanistyka

EN

heart of city; Kraków; market square; urban development

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2008
• Tom: R. 105, z. 3-A
• Strony: 257--264
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz.,

Twórcy

autor

Motak M.

• Instytut Historii Architektury i Konserwacji Zabytków, Wydział Architektury, Politechnika Krakowska

Bibliografia

• [1] Atlas anatomiczny, red. R. Aleksandrowicz, Państwowy Zakład Wydawnictw Lekarskich, Warszawa 1988.
• [2] Cirlot J.E., Słownik symboli, Wydawnictwo Znak, Kraków 2006.
• [3] Ungers O.M., Ordo, fondo et mensura: the Criteria of Architecture, [w:] Italian Renaissance Architecture, Thames and Hudson, London 1994.
• [4] Ostrowski W., Kompozycja zespołów architektonicznych barokowego Rzymu, [w:] Studia z Historii Budowy Miast, r. V, z. 1, Warszawa 1955.
• [5] Krasnowolski B., Lokacje i rozwój Krakowa, Kazimierza i Okołu, [w:] Kraków. Nowe studia nad rozwojem miasta, Towarzystwo Miłośników Historii i Zabytków Krakowa, Kraków 2007.
• [6] Frysztak A., Krakowska tradycja miejskiej tkanki pozytywowej, Teka Komisji Urbanistyki i Architektury, t. XXI, 1987.
• [7] Motak M., Transformacja historycznych struktur urbanistycznych we współczesne „miasta w mieście” na przykładzie Krakowa, [w:] Czasopismo Techniczne, z. 2-A/2004, Wydawnictwo PK, Kraków 2004.