Monitorowanie eksploatacji prowadzonej w warunkach współwystępowania zagrożeń metanowego i pożarami endogenicznymi

• Autorzy: Trenczek S. , Broja A.

Warianty tytułu

EN

Mining monitoring at a co-occurrence of the methane and spontaneous fire hazards

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przytoczono najważniejsze przepisy dotyczące współwystępowania zagrożeń metanowego i pożarami endogenicznymi. Ujęto je według etapów planowania i prowadzenia eksploatacji. Przypomniano też niektóre wnioski z prac komisji powoływanych dla zbadania przyczyn i okoliczności zaistniałych zdarzeń wypadkowych z udziałem tych zagrożeń. Wskazano znaczenie komplementarnego analizowania zagrożeń oraz zaakcentowano spójność podejmowanych działań. Podkreślono wagę lokalizacji punktów pomiarowych dla kontroli wczesnego wykrywania pożarów endogenicznych, szczególnie przy stosowaniu odmetanowania. Podano zestawienie zdarzeń zaistniałych w warunkach współwystępowania tych zagrożeń. Przedstawiono wyniki badań charakterystyk zmienności parametrów składu gazów ujmowanych odmetanowaniem. Omówiono możliwości wspomagania monitorowania zagrożeń współwystępujących, opisując i charakteryzując układ pomiarowy odmetanowania.

EN

The most relevant regulations relating to a co-occurrence of the methane and spontaneous fire hazards have been quoted in the paper. The regulations have been presented according to the stages of planning and carrying on the mining operations. There have been reminded some conclusions made by the commissions appointed to examine the reasons and circumstances of accident events with presence of the above mentioned hazards. There has been shown a significance of a complementary analysis of the hazards and a coherence of the actions to be undertaken have been emphasized. There has been emphasized the importance of location of measuring points for early detection of spontaneous fires, especially when a methane drainage is used. A list of the events which may occur under conditions of a co-occurrence of those hazards has been given. The results of examination of the characteristics of variable composition of gases collected by methane drainage have been presented. A measuring system ofmethane drainage has been characterized in terms of assistance potential at monitoring of the associated hazards.

Słowa kluczowe

PL

zagrożenia górnicze; zagrożenia metanowe w kopalniach; zagrożenia pożarami endogenicznymi; zagrożenia pożarowe w kopalniach

EN

methane hazards in mine; mine fire hazards; mining hazard; spontaneous fire hazard

• Wydawca: Instytut Technik Innowacyjnych EMAG
• Czasopismo: Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa
• Rocznik: 2009
• Tom: R. 47, nr 2
• Strony: 27--36
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz.,Wykr., rys.,

Twórcy

autor

Trenczek S.

autor

Broja A.

• Centrum Elektryfikacji i Automatyzacji Górnictwa EMAG

Bibliografia

• 1. Isakow Z., Krzystanek Z., Trenczek Z., Wojtas P.: Integrated System for Environmental Hazards Monitoring in Polish Mining. Materiały 21st World Mining Congress & Expo 2008 - Underground Mine Environment. Wyd. Agencja Reklamowo-Wydawnicza "OSTOJA", Kraków 2008, ISBN 978-83-921582-7-1, s. 129-141.
• 2. Konopko i zespól, 1998-2007. Raport roczny o stanie podstawowych zagrożeń naturalnych i technicznych w górnictwie węgla kamiennego. Wyd. GIG, Katowice.
• 3. Mróz J., Jakubów A., Gralewski K., Broja A.: Monitorowanie parametrów sieci odmetanowania kopalni. Materiały Konferencji „Górnictwo Zrównoważonego Rozwoju 2003" Gliwice 21.11.2003, Wyd. Pol. Śl., Gliwice 2003.
• 4. Mróz J., Broja A.: Monitorowanie i kontrola odmetanowania w celu poprawy efektywności wykorzystania metanu oraz warunków bezpieczeństwa w kopalniach węgla. Dokumentacja projektu celowego EMAG Katowice 2002, niepublikowane.
• 5. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 czerwca 2002r. w sprawie zagrożeń naturalnych w zakładach górniczych. Dz.U. Nr 94 z 2002r., poz.841 z późn. zm.
• 6. Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w.podziemnych zakładach górniczych. Dz. U. z 2002 r., Nr 139 poz. 1169, z późn. zm.
• 7. Sprawozdanie Komisji powołanej dla zbadania przyczyn i okoliczności wypadku zbiorowego zaistniałego w Rybnickiej Spółce Węglowej S.A. w Kopalni Węgla Kamiennego Rydułtowy w Rydułtowach w dniu 23.03.2002 r.
• 8. Sprawozdanie Komisji powołanej przez Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego dla zbadania przyczyn i okoliczności wypadku zbiorowego zaistniałego w dniu 24 lutego 2003 r. w Kopalni Węgla Kamiennego Bielszowice w Rudzie Śląskiej, wchodzącej w skład Kompani Węglowej S.A. w Katowicach.
• 9. Trenczek S.: Automatyczna aerometria górnicza dla kontroli zagrożeń aerologicznych. Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa 2005 r., nr 3, s. 11-20.
• 10. Trenczek S., 2007a. Inicjały zapłonu metanu w aspekcie poziomu zagrożenia metanowego. Przegląd Górniczy, nr 3.
• 11. Trenczek S.: Wybrane aspekty prawne prowadzenia eksploatacji w warunkach współwystępowania zagrożeń metanowego i pożarami endogenicznymi. Materiały XXV Seminarium Naukowo-Technicznego nt. Zagrożenia skojarzone — Teoria i praktyka. Rybnik 23.10.2008 r. Wyd. IEZ WGiG, Gliwice 2008, s. 145-154
• 12. Ustawa z dnia 4 lutego 1994 r. - Prawo geologiczne i górnicze. Dz. U. z 2005 r. Nr 228, poz. 1947 z późn. zm.
• 13. Załącznik nr 5 - Zwalczanie zagrożeń. Załączniki z dnia 2 września 2002 r. do Rozporządzenia Ministra Gospodarki z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych. Dz. U. Nr 139 z 2002 r., poz. 1169 z późn. zm.
• 14. Zasady prowadzenia ścian w warunkach zagrożenia metanowego. GIG, Seria: Instrukcje Nr 17, Katowice 2004.