Wpływ głębokości eksploatacji węgla kamiennego na wzrost zagrożenia pożarami endogenicznymi w kopalniach głębinowych

• Autorzy: Frączek R.

Warianty tytułu

EN

The influence of depth of exploitation of hard coal on growth of spontaneous combustion hazard in deep mines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Analizując wyniki badań laboratoryjnych, wykonanych w GIG [4, 5], polegających na wygrzewaniu węgla pobranego z pokładów o różnej temperaturze pierwotnej, nietrudno zauważyć, że wzrost temperatury pierwotnej węgli powoduje spadek wskaźnika samozapalności węgla oraz wydłuża okres inkubacji pożaru endogenicznego. Dlatego powszechnie wyrażone zdanie, że wzrost głębokości eksploatacji pokładów węgla powoduje wzrost zagrożeń pożarami endogenicznymi w kopalniach głębinowych nie jest w pełni uzasadnione. Uwzględniając zmianę temperatury pierwotnej, wskaźnika samozapalności węgla, współczynnika przewodzenia ciepła górotworu, naprężeń pierwotnych w górotworze i wytrzymałości węgla na ściskanie, autor podjął próbę uzasadnienia, że wzrost głębokości eksploatacji pokładów węgla powoduje spadek zagrożenia pożarami endogenicznymi w kopalniach głębinowych.

EN

Analyzing the results of laboratory investigations, executed in the CMI [4,5], consisting in heating up of coal taken from seams of different virgin temperature it is not difficult to notice that the growth of virgin temperature of coals causes the reduction l of spontaneous combustion coefficient t of coal the increase of the period of a spontaneous fire's incubation. Therefore universally expressed statement that the increase of the depth of exploitation of coal seams results in the increase of spontaneous combustion hazard in deep mines. Taking into account the change of virgin temperature, coef.ficient of spontaneous combustion, coefficient of heat conductivity of the strata's heat, primary tensions in the strata and coal compression strength the authors undertook an attempt of justification that the increase in depth of coal seams exploitation results in the decrease of spontaneous combustion hazard occurrence in deep mines.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo; kopalnia głębinowa; pożar endogeniczny; zagrożenie

EN

endogenic fire; hazard; mining

• Wydawca: Wydawnictwo Górnicze Sp. z o.o.
• Czasopismo: Wiadomości Górnicze
• Rocznik: 2009
• Tom: Vol. 60, nr 4
• Strony: 231--239
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Frączek R.

• Okręgowy Urząd Górniczy, Rybnik,

Bibliografia

• 1. Budryk W. i inni: Pożary podziemne. Biuro Wydaw. Techn. CZPW. Katowice 1947
• 2. Chmura K.: Geotermomechanika górnicza. Wydaw. „Midach". Mikołów 1998
• 3. Cygankiewicz J.: Nowa metoda oceny zagrożenia pożarem endogenicznym w rejonach eksploatacyjnych kopalń. Szkoła Aerologii Górniczej. Wydaw. EMAG. Katowice 2004
• 4. Cygankiewicz J.: Ocena ryzyka pożaru endogenicznego w rejonach eksploatacyjnych kopalń. Wiadomości Górnicze 2003.nr 9
• 5. Cygankiewicz J.: Problem samozapalności w świetle badań laboratoryjnych i kopalnianych. Główny Instytut Górnictwa. Katowice 2005 [niepublik.]
• 6. Dubiński J. i inni: Koncentracja wydobycia a zagrożenia górnicze. Wydaw. GIG. Katowice 1999
• 7. Frączek R.: Aerologia górnicza. Przykłady i zadania. Wydaw. Katedra Elektr. i Aut. Górn. Polit. Śląskiej, Gliwice 2005
• 8. Frączek R.: Wpływ głębokości zalegania pokładu węgla na zagrożenie pożarem endogenicznym w kopalni. Wiadomości Górnicze 2006, nr 6
• 9. Frączek R.: Rozpoznanie, profilaktyka i zwalczanie pożarów w kopalniach głębinowych. Wydaw. Katedra Elektr. i Aut. Górn. Polit. Śląskiej, Gliwice 2007
• 10. Frączek R.: Analiza czynników wpływających na proces samozapalenia węgla w zrobach ścian kopalń węgla kamiennego. Wiadomości Górnicze 2005, nr 12
• 11. Kabiesz J.: Geneza i istota pojęcia zagrożeń skojarzonych, XXXIV Dni Techniki ROP'2008. Semin. Zagrożenia skojarzone - teoria i praktyka. Rybnik 2008
• 12. Maciejasz Z., Kruk F.: Pożary podziemne w kopalniach. Wydaw. „Śląsk", Katowice 1977
• 13. Muzyczek J. i inni: Węgiel kamienny. Oznaczenie wskaźnika samozapalności. PN-93/G-04558
• 14. Poradnik Górnika. Wyd. 2. T. 2 i 3. Wydaw. „Śląsk", Katowice 1974, 1975
• 15. Roszczynialski W., Wacławik J.: Podstawy aerologii górniczej. Wydaw. AGH, Kraków 1978
• 16. Rozporządzenie MG z dnia 28 czerwca 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu i specjalistycznego zabezpieczenia pożarowego w podziemnych zakładach górniczych. Dz.U. nr 139, poz. 1169 z dnia 2 września 2002 r.
• 17. Strumiński A.: Zwalczanie pożarów w kopalniach głębinowych. Wydaw. „Śląsk", Katowice 1995
• 18. Trenczek S.: Wpływ termofizycznych czynników na poprawność prognozy zagrożenia pożarem endogenicznym rejonu ściany. 9 Sesja MBTG. „IBMT 2000". Polit. Śląska, Gliwice 2000
• 19. Wacławik J., Cygankiewicz J., Bnmny M.: Niektóre zagadnienia pożarów endogenicznych. Wydaw. Szkoła Eksploatacji Podziemnej PAN, Kraków 2000
• 20. Woropajew A.F.: Tiepłowoje kondicionirowanije rudnicznowo wozducha w głubokich slachtach. Izdat. „Niedra", Moskwa 1979
• 21. Zorychta A., Butan Z., Chlebowski D.: Potencjalne trendy zmian poziomu zagrożeń naturalnych w kopalniach węgla kamiennego. XXXIV Dni Techniki ROP'2008. Semin. Zagrożenia skojarzone - teoria i praktyka. Rybnik 2008