Losowy charakter procesów zachodzących w górotworze poddanym wpływom robót górniczych

• Autorzy: Duży S.

Warianty tytułu

EN

Random character of processes occurring in the strata subjected to the influences of mining works

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Górotwór jest ośrodkiem niejednorodnym, wyraźnie różniącym się zarówno pod względem budowy jak i właściwości. W stanie nienaruszonym znajduje się w równowadze, która zostaje zburzona prowadzonymi robotami górniczymi. Utrata równowagi związana jest z zachodzącymi w górotworze procesami naprężeniowo-deformacyjnymi. W pierwszej części artykułu przedstawiono główne czynniki powodujące niepewność informacji w projektowaniu eksploatacji górniczej. Niepewność informacji wynika głównie ze zmienności w budowie masywu skalnego, technologii i przebiegu robót górniczych, dokładności rozpoznania geologicznego, złożoności warunków górniczych, warunków rynkowych itp. W dalszej części artykułu rozpatrzono możliwości zastosowania probabilistycznych metod rozwiązania zadań optymalizacyjnych.

EN

The strata are a heterogeneous formation, clearly differing both with regard to its structure and proprieties. In an intact state it is in the equilibrium which becomes destroyed by conducted mining operations. The loss of equilibrium is connected with occurring stress-deformation processes in the strata. The first part of the article presents main factors causing the uncertainty of information in projecting of mining exploitation. The uncertainty of information results mainly from changeability in the structure of rocky massif, technology and the course of mining works, exactness of geological exploration, complexity of mining conditions, market conditions etc. The sequent parts of the article discuss the possibility of use of probability methods for solving of optimization tasks.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo; górotwór; roboty górnicze

EN

mining; mining works; strata

• Wydawca: Wydawnictwo Górnicze Sp. z o.o.
• Czasopismo: Wiadomości Górnicze
• Rocznik: 2009
• Tom: Vol. 60, nr 2
• Strony: 78--88
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Duży S.

• Politechnika Śląska, Gliwice

Bibliografia

• 1. Brown E.T., Hoek E.: Trends in Relationships between Measured In Situ Stresses and Depth. J. Rock Mech. Min. Sci. & Geomech. Abstr. Vol. 15. Pergamon Press Ltd, 1978
• 2. Chudek M.: Geomechanika z podstawami ochrony środowiska górniczego i na powierzchni terenu. Wydaw. Politechniki Śląskiej, Gliwice 2002
• 3. Daws G., Horn B. S.: Kotwienie stropu w górnictwie węglowym - projektowanie i realizacja. Wiadomości Górnicze 1992. nr 1
• 4. Drzęźla B.: Przybliżona ocena niektórych parametrów kinematyki niecki osiadania przy zmianach prędkości wybierania i postojach ścian. Przegląd Górniczy 1995, nr 9
• 5. Duży S., Szafulera K.: Przestrzenna losowa zmienność wytrzymałości na ściskanie łupków piaszczystych towarzyszących pokładom węgla kamiennego warstw orzeskich. Górnictwo i Geologia 2006, nr 2
• 6. Duży S., Szafulera K.: Przestrzenna losowa zmienność wytrzymałości na ściskanie piaskowców towarzyszących pokładom węgla kamiennego warstw orzeskich [W druku]
• 7. Duży S., Szafulara K.: Przestrzenna losowa zmienność wytrzymałości na ściskanie łupków ilastych towarzyszących pokładom węgla kamiennego warstw orzeskich. XII Międzynarodowe Sympozjum „Geotechnika 2006". Gliwice 2006
• 8. Duży S.: Ocena zmienności własności wytrzymałościowych skał dla potrzeb projektowania budowli podziemnych. [W:] Praca zb. pod red. M. Cały i D. Flisiak: Geotechnika i budownictwo specjalne. Wydaw. AGH, Kraków 2006
• 9. Duży S.: Studium niezawodności konstrukcji obudowy i stateczności wyrobisk korytarzowych w kopalniach węgla kamiennego z uwzględnieniem niepewności informacji. ZN Poi. Śl., s. Górnictwo, z. 277, Gliwice 2007
• 10. Duży S.: Wpływ głębokości lokalizacji wyrobisk górniczych na niezawodność i bezpieczeństwo ich konstrukcji. XI Warsztaty Górnicze pt. „Zagrożenia naturalne w górnictwie". Wydaw. Sigmie PAN, Kraków 2007
• 11. Duży S.: O losowym charakterze procesów zachodzących w górotworze pod wpływem eksploatacji górniczej. XV Międzynarodowa Konferencja Naukowo-Techniczna „Ochrona środowiska w planach zagospodarowania przestrzennego miast i gmin w Subregionie Zachodnim Województwa Śląskiego". Wydawnictwo Górnicze, Katowice 2008
• 12. Kwaśniewski M.: Zachowanie się skał izo- i anizotropowych w warunkach trójosiowego ściskania. ZN Poi. Śl., s. Górnictwo, z. 247, Gliwice 2002
• 13. Kwiatek J.: Probabilistyczna ocena niezawodności obiektów budowlanych na terenach górniczych. X Jubileuszowe Warsztaty Górnicze pl. „Zagrożenia naturalne w górnictwie". Wydaw. Sigmie PAN, Kraków 2006
• 14. Kwiatek J.: Obiekty budowlane na terenach górniczych. Wydawnictwo GIG, Katowice, 2007
• 15. Popiołek E.: Rozproszenie losowe przebiegu pogórniczych wskaźników deformacji powierzchni terenu we współczesnych warunkach eksploatacji górniczej w Polsce. Konf. nauk.-techn. „IV Dni Miernictwa Górniczego i Ochrony Terenów Górniczych". Rytro, 24-27 września 1997
• 16. Pugacev V.S.: Tieoria slućąjnych funkcij i ee primenienijek zadaćam avtomatićeskogo upravlenija. Gosud. Izd. Fiziko -matematić. Literatury, Moskwa 1962
• 17. Strzałkowski P.: Ochrona środowiska na terenach górniczych. Wybrane problemy. Monografia. Wydaw. Polit. Śl., Gliwice 2007
• 18. Vencel E.S.: Tieoria yerojatnostej. Nauka, Moskwa 1969.
• 19. Zych J., Duży S., Kleta H.: Określenie rzeczywistego czasu trwania ruchów górotworu i powierzchni terenu spowodowanych dokonaną eksploatacją górniczą w obszarze górniczym KWK „Budryk" SA. Praca Katedry Geomechaniki, Budownictwa Podziemnego i Ochrony Powierzchni Politechniki Śląskiej o symbolu NB-228/RG-4/98/99. Gliwice 1999 [niepublik.]
• 20. Zych J.: Metoda prognozowania wpływów eksploatacji górniczej na powierzchnię terenu uwzględniająca asymetryczny przebieg procesu deformacji. ZN Pol. Śl., s. Górnictwo, z. 164, Gliwice 1987