Zmiany zapisów prawnych dotyczących skłonności do tąpań i zagrożenia tąpaniami w górnictwie węgla kamiennego w Polsce

• Autorzy: Bukowska M. , Konopko W.

Warianty tytułu

EN

Changes of legal records regarding liability to bumps and rock bumps hazard in hard coal mining in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Podstawowym aktem prawnym, który odnosi się do problematyki związanej ze skłonnością do tąpań i oceną zagrożenia tąpaniami w polskich kopalniach węgla kamiennego są przepisy wykonawcze do Prawa geologicznego i górniczego. Na przestrzeni kilkudziesięciu ostatnich lat mamy do czynienia z ewolucją regulacji prawnej w tej tematyce. U podstaw zmian zapisów prawnych leżą potrzeby ruchowe kopalń, wynikające między innymi ze zmieniających się warunków geologicznych (stałe zwiększanie głębokości eksploatacji) oraz pogarszających się warunków górniczych. Stałe doskonalenie technologii eksploatacji i profilaktyki tąpaniowej przyczynia się do znaczącego spadku liczby tąpnięć w górnictwie węgla kamiennego w Polsce. Jednakże dostrzega się potrzebę nowelizacji przepisów wykonawczych do Prawa geologicznego i górniczego w zakresie kwalifikacji skłonności górotworu do tąpań, jak również kwalifikacji wyrobisk do stanów zagrożenia tąpaniami.

EN

The basic legislative act regarding to the issues connected with the liability to bumps and evaluation of bumps hazard in the Polish hard coal mines are the executive regulations to the Geological and Mining Law. During a few dozen years we have had to do with evolution in this subject matter. At grounds of legislative record changes are operating needs of mines resulting from among others changing geological conditions (permanently increasing depth of mining) as well as worsening mining conditions. Constant improvement of mining technology and bumps prevention contributes to significant reduction of bumps number in hard coal mining in Poland. But one perceives the need of amendment of executive regulations to Geological and Mining Law in the range of qualification of rock mass liability to bumps as well as qualification of workings into the states of bumps hazard.

Słowa kluczowe

PL

górnictwo węgla kamiennego; prawo geologiczne i górnicze; zagrożenia tąpaniami pokładów węgla

EN

coal seam bumps hazard; geological and mining law; hard coal mining

• Wydawca: Stowarzyszenie Inżynierów i Techników Górnictwa
• Czasopismo: Przegląd Górniczy
• Rocznik: 2007
• Tom: T. 63, nr 6
• Strony: 21--25
• Opis fizyczny: Bibliogr. 23 poz.

Twórcy

autor

Bukowska M.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

autor

Konopko W.

• Główny Instytut Górnictwa, Katowice

Bibliografia

• 1. Borecki M., Chudek M.: Mechanika górotworu. Wydawnictwo Śląsk, Katowice 1972.
• 2. Bukowska M.: Wskaźnikowe metody oceny skłonności do tąpań skał i górotworu. Prace Naukowe GIG. Górnictwo i Środowisko Kwartalnik nr 2, 2005a, s. 95-107.
• 3. Bukowska M.: Nowe rozwiązania dotyczące oceny skłonności do tąpań górotworu karbońskiego. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrona Środowiska w Górnictwie nr 9, 2005b, s. 24-28.
• 4. Bukowska M.: Prognozowanie skłonności do tąpań górotworu metodą wskaźnikowej oceny geologiczno-geomechanicznej w warunkach Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Prace Naukowe GIG nr 866, 2005c.
• 5. Dubiński J., Konopko W.: Kierunki zwiększania efektywności profilaktyki tąpaniowej. Prz. Gór. 1995, nr 4, s. 21-27.
• 6. Dz.U. 1953 nr 29 poz. 113: Dekret z dnia 6 maja 1953 r. Prawo górnicze.
• 7. Filcek H., Kłeczek Z., Zorychta A.: Poglądy i rozwiązania dotyczące tąpań w kopalniach węgla kamiennego. Zeszyty Naukowe AGH, z. 123, Kraków 1984.
• 8. Gustek M., Kociela W.: Charakterystyka zagrożenia tąpaniami w kopalniach Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Kwartalnik AGH, s: Górnictwo, z. 2, Kraków 1986.
• 9. Katalog tąpań za lata 1949-2005. Dokumentacje prac planowych GIG. Archiwum Zakładu Tąpań i Mechaniki Górotworu, Katowice.
• 10. Kłeczek Z.: Geomechanika górnicza. Śląskie Wydawnictwo Techniczne, Katowice 1994.
• 11. Konopko W.: Klasyfikacja tąpań. Prz. Gór. 1991, nr 7, s. 7-11.
• 12. Konopko W.: Uwagi o projektowaniu eksploatacji pokładów tąpiących. Prz. Gór. 1994a, nr 2, s. 23-28.
• 13. Konopko W.: Doświadczalne podstawy kwalifikowania wyrobisk górniczych w kopalniach węgla kamiennego do stopni zagrożenia tąpaniami. Prace Głównego Instytutu Górnictwa nr 795, Katowice 1994 b.
• 14. Konopko W.: Wyrobiska nie pokłady – zagrożone tąpaniami. Podstawy nowelizacji przepisów. Bezpieczeństwo Pracy i Ochrony Środowiska w Górnictwie. Nr 8/2006. Wyższy Urząd Górniczy 2005.
• 15. Ragus E., Zygadłowicz T.: Rys historyczny występowania tąpań. Prz. Gór. 1994, nr 2, s. 1-3.
• 16. Sałustowicz A.: Mechanika górotworu. Wyd. Górniczo-Hutnicze, Katowice 1955.
• 17. Sałustowicz A.: Wpływ prędkości eksploatacji na wielkość odkształceń i naprężeń w pokładzie. Archiwum Górnictwa, t.5, z. 1, 1960.
• 18. Szecówka Z., Domżał J., Ożana P.: Energetyczny wskaźnik skłonności naturalnej węgla do tąpań. Prace GIG, Komunikat nr 594.Katowice 1973.
• 19. Zarządzenie nr 32 MGiE z dnia 20 kwietnia 1961 r.: Wytyczne bezpiecznego prowadzenia eksploatacji w pokładach tąpiących.
• 20. Zarządzenie Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego z dnia 29 stycznia 1970 r. – Ustalenia kryteriów zagrożeń tąpaniami.
• 21. Zarządzenie nr 4 MG z dnia 12 marca 1981 r.: Wytyczne bezpiecznego prowadzenia eksploatacji w pokładach zagrożonych tąpaniami.
• 22. Zarządzenie Prezesa Wyższego Urzędu Górniczego z dnia 3 sierpnia 1994 r.; MP Nr 45 poz. 368- Dotyczy określania kryteriów oceny zagrożeń naturalnych.
• 23. Rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 14 czerwca 2002 r. (Dz. U. Nr 94 poz. 841) – Dotyczy zagrożeń naturalnych w zakładach górniczych.