Sposób monitorowania zagrożenia tąpaniami oparty na analizie emisji sejsmoakustycznej metodą hazardu sejsmicznego

Cianciara, A.; Cianciara, B.; Isakow, Z.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Sposób monitorowania zagrożenia tąpaniami oparty na analizie emisji sejsmoakustycznej metodą hazardu sejsmicznego

Autorzy

Cianciara A. , Cianciara B. , Isakow Z.

Identyfikatory

Warianty tytułu

Monitoring method of rock bump hazard based on the seismoacoustic emission analysis using a seismic hazard method

Języki publikacji

Abstrakty

W artykule przedstawiono jedną z wielu możliwych koncepcji sposobu monitorowania zagrożenia tąpaniami (zagrożenia wystąpieniem wstrząsów). Sposób ten oparty jest na analizie emisji sejsmoakustycznej rejestrowanej w warunkach prowadzonej eksploatacji wyrobisk górniczych. Emisja sejsmoakustyczna jest jednym z podstawowych nośników informacji o przebiegu procesów pękania górotworu, umożliwiając jednocześnie jej ciągły dopływ. Dlatego daje ona realne podstawy do zbudowania takiego systemu monitorowania. Sposób oceny zagrożenia prowadzony jest zmodyfikowaną metodą probabilistycznej analizy hazardu sejsmicznego (PAHS). Wyboru zjawisk sejsmoakustycznych o maksymalnych wartościach energii dokonuje się na drodze rejestracji emisji za pomocą wielu czujników (co najmniej dwóch). Monitorowanie oparte jest na śledzeniu przebiegu zmienności w czasie tzw. "funkcji wskaźnikowych". Funkcje te definiowane są w oparciu o parametry hazardu sejsmicznego, które w omawianym systemie monitorowania, stanowią miary zagrożenia tąpaniami.

One of many ideas of rock bump hazard monitoring (occurring of bumps) has been presented in the paper. This idea has been based on the analysis of a seismoacoustic emission recorded under conditions of underground mining. The seismoacoustic emission is one of the essential information carriers on a cracking process of strata allowing the information to be continuously updated. Therefore it seems to be a real base to design such a monitoring system. The hazard evaluation has been made by a modified method of probabilistic analysis of seismic hazards (PAHS). The seismoacoustic events with maximum values of energy have been chosen by records of emission by means of a number of sensors (two ones at least). The monitoring has been based on tracking of variations over time, so called "index functions". The functions have been defined basing on the parameters of a seismic hazard, which are the measures of a rock bump hazard in the above mentioned monitoring system.

Słowa kluczowe

emisja sejsmoakustyczna metoda probabilistyczna analizy hazardu sejsmicznego PAHs zagrożenia tąpaniami zagrożenia wystąpieniem wstrząsów

occurring of bumps PAHs probabilistic analysis of seismic hazards rock bump hazard seismoacoustic emission

Wydawca

Instytut Technik Innowacyjnych EMAG

Czasopismo

Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa

Rocznik

2006

Tom

R. 44, nr 11

Strony

5--11

Opis fizyczny

Wz., wykr.,Bibliogr. 19 poz.,

Twórcy

autor

Cianciara A.

autor

Cianciara B.

autor

Isakow Z.

Akademia Górniczo-Hutnicza

Bibliografia

1. Aki K., 1965: Maximum likelihood estimate of b in the formula logN=a-bM and its confidence limits. Bull. Eartquake Res. Inst., Univ. Tokyo, 43, 237-239.
2. Cianciara B., 1999: Emisja sejsmiczna jako nośnik informacji o rozwoju procesu pękania górotworu. Geoinformatica Polonica no 1. Kraków
3. Cianciara A., 2000: System monitorowania zagrożenia wystąpieniem silnych wstrząsów w oparciu o analizę emisji sejsmoakustycznej. Rozprawa doktorska, Biblioteka Główna AGH. Kraków.
4. Franks L.E., 1975: Teoria sygnałów. PWN Warszawa.
5. Goszcz A., 1999: Elementy mechaniki skał oraz tąpania w polskich kopalniach węgla i miedzi. PAN IGSMiE Kraków.
6. Gutenberg B., Richter C. F., 1944: Frequency of earthquakes in California. Bull. Seismol Soc. Am., 57, 747-760.
7. Hall P., 1992: The Bootstrap and Edgeworth Expansion. Springer - Verlag, New York.
8. Hamilton R. M., 1967: Mean magnitude of an earthquake sequence. Buli. Seismol. Soc. Am., 57, 1115-1126.
9. Jaeger C, Cook N.G.W. 1969: Fundamentals of Rock Mechanics. London Chapman and Hall.
10. Kijko A., Graham G., 1998: Parametric-historic procedure for probabilistic seismic hazard analysis. Part 1: Estimation of maximum regional magnitude mmax. Pure Appl. Geophys., 152, 413-442.
11. Kijko A., Lasocki S., Graham G., Relief S. J. P., 2001: Non-parametric seismic hazard analysis in mines. In 5th Int. Symp. Rockbursts and Seismicity in Mines "Dynamic rock mass response to mining", Magalisberg, 17-20 September 2001 (eds. G. van Aswegen, R. J. Durrheim, W. D. Ortlepp) SAIMM S27, Johannesburg, South Africa, 493-500.
12. Lasocki S., 1993: Weibull distribution as a model for sequence of seismic events induced by mining. Acta Geophys. Pol. 41, no 2.
13. Lasocki S., Papadimitriou E., 2004: Implications of improper modeling of the magnitude distribution complexity for the probabilistic seismic hazard assessment. The European Seismological Commission (ESC) XXIX General Assembly, University and GFZ Potsdam, Potsdam, Niemcy, September 12-17, 2004, Book of Abstracts, 190.
14. Lomnitz C., 1974: Global Tectonics and Earthquake Risk, Elsevier, Amsterdam.
15. Marca H., 1995: Geofizyczne modele rozwoju procesu niszczenia górotworu poprzedzające tąpnięcia i wstrząsy w kopalniach, Publs. Inst. Geophys., M - 6 (176).
16. McGuire R. K., 1993: Computations of seismic hazard. Annali di Geofisica, 36, 181-200.
17. Papoulis A., 1972: Prawdopodobieństwo, zmienne losowe i procesy stochastyczne. WNT, Warszawa.
18. Reiter L., 1991: Earthquake Hazard Analysis. Columbia University Press, New York.
19. Wehrens R., Putter H. and Buydens L. M. C., 2000: The bootstrap: a tutorial. Chemometrics and Intelligent Laboratory Systems, 54, 35-52.

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-BGPK-1546-6116