Centra poza centrum. Nowe przestrzenie publiczne na obrzeżach miast

• Autorzy: Peterek M.

Warianty tytułu

EN

Centers beyond the centre. New public space at the urban fringe

• Konferencja: Międzynarodowa Konferencja Instytutu Projektowania Urbanistycznego (10 ; 2005 ; Kraków)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W tradycyjnym mieście funkcje miejskie koncentrowały się na stosunkowo zwartym i ograniczonym terenie, tworząc środowisko o wyraźnym charakterze i dużej fizycznej gęstości, z jasno wyodrębnionymi przestrzeniami publicznymi. We współczesnych miastach-regionach te same funkcje są rozrzucone na rozległym i złożonym obszarze. W rezultacie tego na obrzeżach miast pojawiają się nowe bieguny aktywności, w których skupia się codzienne życie i które przejmują od historycznego jądra miasta istotne zadania w zakresie handlu, usług, wypoczynku i kultury. Równocześnie wykształcają się tam nowe konfiguracje przestrzeni publicznej, przyjmujące wyraziste formy kompleksów handlowych, parków biznesowo-usługowych, ośrodków sportowo-imprezowych, terenów rekreacyjnych, parków regionalnych itp. Kilka tego typu "centrów poza centrum" zbadano w 2004 r. w ramach projektu kierowanego przez autora i skupiającego się na rejonie ujścia Menu w środkowych Niemczech. W tym mieście-regionie, liczącym przeszło 400 miejscowości i niemal 5 milionów ludzi, klasyczna opozycja miasto - tereny pozamiejskie, centrum - peryferie (częściowo) zaniknęła, zapewniając działaniom mieszkańców znacznie szerszy zakres przestrzenny i czasowy, nieograniczony jak dawniej do obszaru pojedynczego miasta czy miejscowości, ale obejmujący cały region.

EN

In the traditional city, the urban functions were concentrated on relatively compact and limited space thus creating an environment with a high atmospheric and physical density as well as clearly articulated public spaces. In the contemporary city-regions, these same functions are spread over a wide and complex territory. As a cause of this, new activity poles emerge at the urban fringe. They operate as focal points for daily life, taking over significant tasks from the historical city core with respect to commerce, services, leisure and cultural activities. At the same time, they develop new configurations of public space in their distinct forms of shopping malls, business and service parks, sports and event centres, leisure areas, regional parks etc. A series of such "centres beyond the centre" were analysed in a research project directed by the author in 2004, focussing on the Rhine-Main area in central Germany. In this city-region with more than 400 municipalities and almost 5 million people, the "classical" opposition of city and landscape, of centre and periphery, has (partly) dissolved, providing its inhabitants with a diverse range of options concerning the places and times of their activities, which are no longer confined to the boundaries of one single city or municipality alone but can extend across the entire territory of the region.

Słowa kluczowe

PL

architektura; miasto; przestrzeń publiczna

EN

architecture; city; public space; town

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Architektura
• Rocznik: 2005
• Tom: R. 102, z. 9-A/2
• Strony: 143--152
• Opis fizyczny: Bibliogr. 4 poz., rys.

Twórcy

autor

Peterek M.

• FH Frankfurt am Main University of Applied Sciences

Bibliografia

• [1.] Ascher François (1995): Métapolis ou l'avenir des villes, Paris
• [2.] Augé Marc (1994): Orte und Nicht-Orte. Vorüberlegungen zu einer Ethnologie der Einsamkeit, Frankfurt am Main
• [3.] Bölling Lars, Sieverts Thomas (2004): Mitten am Rand. Auf dem Weg von der Vorstadt über die Zwischenstadt zur regionalen Stadtlandschaft, Wuppertal
• [4.] BürklinThorsten, Peterek Michael (2005),: Lokale Identitäten in der globalen Stadtregion. "Alltagsrelevante One" im Ballungsraum Rhein-Main, Forschungsstudie, Institut für Stadt- und Regionalentwicklung, Fachhochschule Frankfurt am Main 2005 (forthcoming with IKO Verlag für Interkulturelle Kommunikation, Frankfurt am Main)