Klasyfikacja składu gazów w zrobach kopalni węgla kamiennego

Nawrat, S.; Kuczera, Z.; Napieraj, S.; Syty, J.

Artykuł - szczegóły

Tytuł artykułu

Klasyfikacja składu gazów w zrobach kopalni węgla kamiennego

Autorzy

Nawrat S. , Kuczera Z. , Napieraj S. , Syty J.

Identyfikatory

Warianty tytułu

Gases in goaves of a hard coal mine

Języki publikacji

Abstrakty

W kopalniach podziemnych w wyniku prowadzenia eksploatacji powstają zroby obejmujące wyrobiska poeksploatacyjne lub technologiczne. Gazy w zrobach ulegają wielu zmianom fizykochemicznym, a wypływające do wyrobisk technologicznych mogą być przyczyną powstania atmosfery beztlenowej oraz zagrożenia wybuchem gazów palnych i zagrożenia toksycznego dla górników. W artykule podjęto próbę klasyfikacji zrobów na podstawie kryterium: dostępności, objętości, składu chemicznego, wentylacji oraz zagrożenia wybuchowego i pożarowego. Pozwoliło to na wyodrębnienie zrobów, które mogą być traktowane jako zbiorniki gazów inertnych, ze względu na wysoką zawartość azotu przy występowaniu jednocześnie niskiej zawartości tlenu i metanu.

The goaves originate in underground coal mines as the result of exploitation works and cover post exploitation workings and technological ones. The gases in the goaves undergo many physico-chemical changes and out flowing to technological workings may cause the origination of oxygen-free atmosphere and the hazard of flammable gases explosion and well a toxic hazard to miners. The article undertakes an attempt of classification of goaves on the basis of such criteria as: accessibility, volumetric capacity chemical composition, ventilation and explosion - fire hazards. That allowed for separation of goaves which may be treated as the reservoirs of inert gases because of a high concentration nitrogen with simultaneous occurrence if low concentration of oxygen and methane.

Słowa kluczowe

gaz górnictwo kopanie węgiel kamienny

mine mining hard coal gas

Wydawca

Wydawnictwo Górnicze Sp. z o.o.

Czasopismo

Wiadomości Górnicze

Rocznik

2006

Tom

Vol. 57, nr 1

Strony

43--52

Opis fizyczny

Bibliogr. 23 poz., tab., rys.

Twórcy

autor

Nawrat S.

Wydział Górnictwa i Geoinżynierii. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

autor

Kuczera Z.

Wydział Górnictwa i Geoinżynierii. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

autor

Napieraj S.

napieraj@agh.edu.pl

Wydział Górnictwa i Geoinżynierii. Akademia Górniczo-Hutnicza im. Stanisława Staszica w Krakowie

autor

Syty J.

KWK "Chwałowice", Rybnik

Bibliografia

1. Buchwald P., Kajdasz Z.: Inertyzacja z wykorzystaniem azotu. Ratownictwo Górnicze 1998, nr 3
2. Bystroń H. i in.: Technologia gaszenia pożarów w polach metanowych wraz z przemysłową weryfikacją stosowania gazowego agregatu gaśniczego. IBG „Barbara" 1976
3. Dziurzyński W., Nawrat S., Roszkowski J., Trutwin W.: Computer Simulation of Mine Ventilation Disturbed by Fires and the Use of fire Extinguishers. Proceeding of the 6th Mine Ventilation Congress, USA
4. Krupiński B. i in.. Poradnik Górnika, t. 3. Katowice, Wydaw. „Śląsk" 1974
5. Łasa J., Nawrat S., Śliwka I.: Przykłady zastosowania SF[6] jako znacznika w pomiarach ruchu mas powietrza w głębinowych kopalniach węgla kamiennego. Kraków 1984
6. Nawrat S.: Eksperymentalne i modelowe badania procesu wypełniania metanem otamowanych wyrobisk w kopalniach węgla kamiennego. EMAG Prace Naukowe, Badawcze i Wdrożeniowe 1999, nr 1(11)
7. Nawrat S.: Wpływ przewietrzania na odmetanowanie w ścianie z zawałem stropu. Praca doktorska, AGH, Kraków 1989
8. Nawrat S., Żyła W.: Wypełnianie metanem otamowanych pól pożarowych w kopalniach węgla kamiennego. Wiadomości Górnicze 1991, nr 4
9. Pawiński J., Roszkowski J., Strzemiński J.: Przewietrzanie kopalń. Katowice, Śląskie Wydawnictwa Techniczne, 1979
10. Roszkowski J., Szlązak N.: Wybrane problemy odmetanowania kopalń węgla kamiennego. Kraków, Uczelniane Wydawnictwa Naukowo-Dydaktyczne 1999
11. Starań T.: Eksploatacja pokładów węgla z zawałem stropu w sąsiedztwie pól pożarowych. Katowice, Wydaw. „Śląsk" 1979
12. Sułkowski J., Nguyen H. Dieu: Lokalizacja strefy wybuchowej koncentracji metanu w zrobach ściany zawałowej przewietrzanej przekątnie. Konf. nauk.-tech. nt. „Zagrożenie metanowe w górnictwie" Ustroń, 24-25.02.1994
13. Sułkowski J.: Zagrożenie związane z obecnością metanu w zrobach ścian prowadzonych od pola. Pr. Nauk. GIG Ser. Konf. 1996, nr 14
14. Szlązak J.: Przepływ powietrza przez strefę zawału w świetle badań teoretycznych i eksperymentalnych. AGH, Uczelniane Wydawnictwa Nauk.-Dydak. 2000
15. Szlązak J.: Wpływ uszczelniania chodników przyścianowych na przepływ powietrza przez zroby. Praca doktorska, AGH, Kraków 1980
16. Szlązak J., Szlązak N.: Określenie oporu aerodynamicznego zrobów ścian zawałowych. Archiwum Górnictwa 1987 t. 32, z. 4
17. Szlązak J., Szlązak N.: Skuteczność uszczelniania chodników przyścianowych a przepływ przez zroby ścian zawałowych. Archiwum Górnictwa 1990, t. 35, z. 4
18. Szlązak J., Szlązak N.: Ucieczki powietrza przez zroby zawałowe ścian przewietrzanych systemem C. Archiwum Górnictwa 1987 t. 32, z. 4
19. Szlązak N.: Ocena zagrożenia pożarowego w zrobach zawałowych na podstawie intensywności ich przewietrzania. Archiwum Górnictwa t. 35, z. 3,1990
20. Trutwin W.: Symulacja cyfrowa stanów nieustalonych procesu przewietrzania i regulacji kopalnianej sieci wentylacyjnej. Zeszyty Problemowe Górnictwa 1972, t. 10, z. 2
21. Trutwin W.: Wpływ warunków przewietrzania na stężenie metanu w wyrobiskach kopalnianych. Zeszyty Problemowe Górnictwa 1973, t. 11, z. 2
22. Rozporządzenia Ministra Gospodarki w sprawie ratownictwa górniczego. DzU z dnia 1 lipca 2002 r., nr 94, poz. 838
23. Rozporządzenie Ministra Gospodarki w sprawie bezpieczeństwa i higieny pracy, prowadzenia ruchu oraz specjalistycznego zabezpieczenia przeciwpożarowego w podziemnych zakładach górniczych. DzU z dnia 2 września 2002 r., nr 139, poz. 1169

Typ dokumentu

Bibliografia

Identyfikator YADDA

bwmeta1.element.baztech-article-BGPK-1398-5399