Identyfikacja dynamicznej charakterystyki współczynnika tarcia suchego w przegubach zwrotnic samochodów osobowych z zawieszeniem typu McPherson

• Autorzy: Kubas K. , Harlecki A.

Warianty tytułu

EN

Identification of dynamic dry friction characteristic in stub axle joints of passenger cars with McPherson suspension

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono pewną metodę wyznaczania dynamicznej charakterystyki współczynnika tarcia suchego w przegubach zwrotnic układów kierowniczych samochodów osobowych z zawieszeniem typu McPherson. Prezentowany sposób postępowania, bazując na przygotowanym wcześniej modelu fizycznym i matematycznym układu kierowniczego oraz algorytmach metody optymalizacji Neldera-Meada ("metody pełzającego sympleksu"), umożliwia wyznaczenie tej charakterystyki przy założeniu, że znane są czasowe przebiegi sił obciążających osiowo drążki kierownicze samochodu (przyjmuje się przy tym, że samochód jest nieruchomy a jego przednie koła ustawione są na obrotnicach o pomijalnych oporach ruchu). Wyniki metody mogą zainteresować projektantów i badaczy układów kierowniczych samochodów osobowych z zawieszeniem typu McPherson.

EN

A method of determining dynamic dry friction characteristic in stub axle joints of steering systems of npassenger cars with McPherson suspension has been presented in the paper. The Procedure used, based on the earlier prepared physical and mathematical model of steering system of a chosen car, and algorithms of Nelder-Mead optimization method, allows to determine this characteristic, assuming that time-dependent courses of axial forces acting on steering rods are known. It is assumed that the car is stationary, and its front wheels are put on frictionless turn-tables. The results of the proposed method could be useful for designers and researchers of steering systems of passenger cars with McPherson suspension.

Słowa kluczowe

PL

badania doświadczalne; modelowanie numeryczne; tarcie suche; układ kierowniczy samochodu

• Wydawca: Wydawnictwo Naukowe Sieci Badawczej Łukasiewicz - Przemysłowego Instytutu Motoryzacji
• Czasopismo: Archiwum Motoryzacji
• Rocznik: 2005
• Tom: Nr 4
• Strony: 285--307
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Kubas K.

• Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej

autor

Harlecki A.

• Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku-Białej

Bibliografia

• [1] FORTUNA Z., MACUKOW B., WĄSOWSKI J.: Metody numeryczne, WNT, Warszawa 1993.
• [2] GANCARCZYK T., HARLECKI A.: Zastosowanie oprogramowania ADAMS do analizy kinematycznej układu kierowniczego wybranego samochodu osobowego z zawieszeniem typu McPherson, Materiały VIII Międzynarodowego Sympozjum IPM WAT, Warszawa – Rynia 2002.
• [3] HARLECKI A.: Charakterystyki współczynników tarcia suchego styków metalowych, ZN Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, w recenzji.
• [4] HARLECKI A.: Metoda analizy dynamicznej mechanicznych układów wieloczłonowych z tarciem suchym w parach kinematycznych, Z.N. Akademii Techniczno-Humanistycznej w Bielsku-Białej, Ser. Rozprawy Naukowe, 2, 2002.
• [5] HARLECKI A. (red.): Metoda identyfikacji dynamicznych charakterystyk współczynników tarcia w układach kierowniczych samochodów osobowych, Sprawozdanie z wykonania Proj. Bad. KBN Nr 8 T12C 061 20, Katedra Mechaniki i Inżynierskich Metod Komputerowych, Wydział Budowy Maszyn i Informatyki, Akademia Techniczno-Humanistyczna, Bielsko-Biała, 2003.
• [6] HARLECKI A.: Zastosowanie dynamicznych charakterystyk tarcia w zagadnieniach dynamiki maszyn, Tribologia, 1, 1997.
• [7] HARLECKI A., KUBAS K.: Modelowanie dynamiki układów kierowniczych samochodów osobowych, Archiwum Motoryzacji, 7, 4, 2004.
• [8] JANUSZEWSKI W. (red.): Badanie wpływu oporów ruchu mechanizmu zwrotniczego układu kierowniczego na czynne bezpieczeństwo kierowania samochodem, Oprac. Problem. Nr BLT.001.97.B, Przemysłowy Instytut Motoryzacji, Warszawa 1997.
• [9] KARNOPP D.: Computer simulation of stick-slip friction in mechanical dynamic systems, Trans. of ASME Journal of Dynamic Systems, Measurement, and Control, 107, March 1985.
• [10] KLECZKOWSKI A.: Moment obrotowy na kierownicy występujący w czasie ustalonej jazdy po okręgu. Teka Komisji Nauk.-Probl. Motoryzacji PAN O/Kraków, 8, Kraków 1996.
• [11] KNAPCZYK J., MANIOWSKI M.: Badania stanowiskowe oporów w układzie kierowniczym samochodu osobowego. Materiały VIII Międzynarodowego Sympozjum Instytutu Pojazdów Mechanicznych WAT „Doskonalenie Konstrukcji oraz Metod Eksploatacji Pojazdów Mechanicznych”, Warszawa-Rynia 2002 .
• [12] KOSMA Z.: Wstęp do metod funkcji sklejanych, Wydawnictwo Wyższej Szkoły Inżynierskiej, Radom 1986.
• [13] LOZIA Z.: Analiza ruchu samochodu dwuosiowego na tle modelowania jego dynamiki, Politechnika Warszawska, Prace Naukowe, Transport, 41, 1998.
• [14] MICHALEWICZ Z.: Algorytmy genetyczne + struktury danych = programy ewolucyjne, PWN, Warszawa 1989.
• [15] NELDER J. A., MEAD R.: A simplex method for function minimalization, Computer Journal, 7, 1965, 308-313.
• [16] SPENDLEY W., HEXT G. R., HIMSWORTH F. R.: Sequential application of simplex designs in optimization and evolutionary operation, Technometrics, 4, 1962, 441-461.
• [17] WIT R.: Metody programowania nieliniowego. Minimalizacja funkcji gładkich, WNT, Warszawa 1986.