Wybrane zanieczyszczenia chemiczne powietrza (NO[2], CO) w pojazdach komunikacji miejskiej w Krakowie

• Autorzy: Jurga S. , Lehman R. , Szczepaniec-Cięciak E.

Warianty tytułu

EN

Selected chemical air pollutions (NO[2], CO) in public transport vehicles in Cracow

• Konferencja: QSEV'05 (4 ; 2005 ; Kraków)
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań poziomów stężeń ditlenku azotu i tlenku węgla w środkach komunikacji miejskiej: autobusach i tramwajach w Krakowie. Mierzono również stężenie tlenu. Średniodobowe stężenia ditlenku azotu oznaczano metodą spektrofotometryczną z pasywnym pobieraniem próbek. Pomiary chwilowych stężeń tlenku węgla i tlenu wykonano z zastosowaniem czujników elektrochemicznych. Stężenia NO[2] w tramwajach wynosiły od 65 do 91 [mi]g/m[^3], w autobusach miejskich od 51 do 92 [mi]g/m[^3], zaś w autobusach pozamiejskich od 48 do 68 [mi]g/m[^3]. Stosunki I/O dla ditlenku azotu oscylowały wokół jedności (0,9-1,1). Stężenia CO w tramwajach zmieniały się od wartości poniżej 1,2 do 8,3 mg/m[^3], w autobusach miejskich od poniżej 1,2 do 7,1 mg/m[^3], zaś w autobusach pozamiejskich wynosiły około 1,2 mg/m[^3]. Obserwowano obniżenie stężenia tlenu w autobusach miejskich.

EN

The article presents measurement results of nitrogen dioxide and carbon monoxide concentration levels in public transportation modes: buses and trams in Cracow. Concentrations of oxygen were also measured. Nitrogen dioxide was determined spectrophotometrically using passive diffusion samplers with a 24-hour exposure period. The short term carbon monoxide and oxygen concentration measurements were performed using electrochemical sensors. The NO[2] concentrations were in trams: 65-91 [mi]g/m[^3], in urban buses: 51-92 [mi]g/m[^3] and in out urban buses: 48-68 [mi]g/m[^3]. I/0 rations for NO[2] oscillated about one (0,9-1,1). The concentrations of CO ranged from less than 1,2 to 8,3 mg/m[^3] for trams and were in the range of less than 1,2 to 7,1 mg/m[^3] for urban buses, and about 1,2 mg/m[^3] in out urban buses. Oxygen concentrations in urban buses were found to decrease.

Słowa kluczowe

PL

ditlenek azotu (NO2); komunikacja miejska; powietrze wewnętrzne (I); powietrze zewnętrzne (O); stosunek I/O; tlen O2; tlenek węgla

EN

carbon monoxide (CO); I/O ratio; indoor air (I); nitrogen dioxide (N0[2]); outdoor air (O); oxygen (O[2]; public transportation modes

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Mechanika
• Rocznik: 2005
• Tom: R. 102, z. 3-M
• Strony: 121--130
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Jurga S.

• Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne S.A., Kraków

autor

Lehman R.

• Wydział Chemii, Uniwersytet Jagielloński

autor

Szczepaniec-Cięciak E.

• Wydział Chemii, Uniwersytet Jagielloński

Bibliografia

• [1] Raport. Stan środowiska w Polsce w latach 1996-2001, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Warszawa 2003 [http://www.gies.gov.pl].
• [2] Agenda 21. 10 lat po Rio, Narodowa Fundacja Ochrony Środowiska, Warszawa 2002, 184-189.
• [3] Problemy zanieczyszczeń komunikacyjnych, praca zbiorowa pod red. K.P. Turzańskiego, Bibilioteka Monitoringu Śrdowiska, Kraków 1994.
• [4] Ocena jakości powietrza w województwie małopolskim w 2003 r., Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie, Kraków 2004 [http://www.krakow.pios.gov.pl/publikacje/strefy_03/strefy 2003.pdf].
• [5] Roorda-Knape M.C., Janssen N.A.H., de Hartog J., Van Vliet P.H.N., Harssema H., Brunekreef B., Traffic related air pollution in city districts near motorways, The Science of the Total Environment, 235, 1999, 339-341.
• [6] Longley I.D., Gallagher M.W., Dorsey J.R., Flynn M., A case-study of fine particle concentrations and fluxes measured in a busy street canyon in Manchester, UK, Atmospheric Environment, 38, 2004, 3595-3603.
• [7] Flachsbart P.G., Human exposure to carbon monoxide from mobile sources, Chemosphere: Global Change Science, 1, 1999, 301-329.
• [8] Chan L.Y., Chan C.Y., Qin Y., The effect of commuting microenvironment on commuter exposures to vehicular emission in Hong Kong, Atmospheric Environment, 33, 1999, 1777-1787.
• [9] Vellopoulou A.V., Ashmore R.M., Personal exposures to carbon monoxide in the city of Athens: I. Commuters exposures, Environment International, 24, 1998, 713-720.
• [10] Gómez-Perales J.E., Colvile R.N., Nieuwenhuijsen M.J., Fernández-Bremauntz A., Gutiérrez-Avedoy V.J., Páramo-Figueroa V.H., Blanco-Jiménez S., Bueno-López E., Mandujano F., Bernabé-Cabanillas R., Ortiz-Segovia E., Commuters 'exposure to PM2,5, CO and benzene in public transport in the metropolitan area of Mexico City, Atmospheric Environment, 38, 2004, 1219-1229.
• [11] Chan L.Y., Lau W.L., Zou S.C., Cao Z.X., Lai S.C., Exposure level of carbon monoxide and respirable suspended particulate in public transportation modes while commuting in urban area of Guangzhou, China, Atmospheric Environment, 36, 2002, 5831-5840.
• [12] PN/Z-04092/08 Oznaczanie dwutlenku azotu w powietrzu atmosferycznym (imisja) metodą spektrofotometryczną z pasywnym pobieraniem próbek, Wydawnictwa Normalizacyjne „Alfa", 1989.
• [13] Rozporządzenie Ministra Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa z dnia 28 kwietnia 1998 r. w sprawie dopuszczalnych wartości stężeń substancji zanieczyszczających w powietrzu (DzU Nr 55, poz. 355).
• [14] Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 6 czerwca 2002 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów niektórych substancji w powietrzu, alarmowych poziomów niektórych substancji w powietrzu oraz marginesów tolerancji dla dopuszczalnych poziomów niektórych substancji (DzU Nr 87, poz. 796).