Propozycja nowego kryterium oceny cieplnych warunków pracy w podziemnych kopalniach węgla kamiennego

• Autorzy: Knechtel J.

Warianty tytułu

EN

The proposal a new criterion to evaluate thermal working conditions at underground hard coal mines

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zaproponowano dwa kryteria oceny cieplnych warunków pracy w podziemnych zakładach górniczych. Pierwsze z nich, oparte na zrównoważonym bilansie ciepła organizmu górnika przyjmuje, że maksymalne odwodnienie tego organizmu nie może być większe od 3900 g w ciągu dniówki. Na tej podstawie dla danych warunków mikroklimatu wyznacza się dopuszczalny czas pracy górnika. W oparciu o pomierzone wartości temperatury powietrza na termometrach suchym i wilgotnym oraz temperatury promieniowania, prędkości powietrza i jego ciśnienia oblicza się strumienie ciepła przenoszone przez: oddychanie, konwekcję, promieniowanie i parowanie potu oraz porównuje się sumę tych strumieni z ciepłem metabolizmu, przy czym przyjęto, że ciepło metabolizmu wynosi 240 W/m^2. Na tej podstawie oblicza się tzw. poprawkę na wartość temperatury skóry ciała. Następnie oblicza się współczynnik efektywności odparowania potu i gęstość strumienia potu. Przy założeniu, że maksymalne odwodnienie organizmu nie może przekroczyć 3900 g oblicza się maksymalny dopuszczalny czas pracy. W drugim kryterium za podstawę przyjmuje się wartość wskaźnika WBGT. Zgodnie z załącznikiem do normy PN-85/N-08016 (dla ciepła metabolizmu równego 240 W/m^2) proponuje się, aby dla wartości WBGT<27[stopni]C obowiązywał pełny wymiar czasu pracy, tzn. 420 min = 7,5 godziny. Proponuje się również, aby dla WBGT>30 [stopni] C praca była zabroniona. Dla wartości WBGT z przedziału od 27 do 30 [stopni] C proponuje się przyjmować czasy pracy na podstawie rysunku 1 Dla wartości WBGT z przedziału od 27 do 30 [stopni] C proponuje się przyjmować czasy pracy na podstawie rysunku 1.

EN

The two criteria to evaluate thermal working conditions have been proposed. The first, based on the heat balance of a miner constitution, assumes that maximum dehydration of this constitution cannot exceed 3900g per shift. Basing on this, a permissible working time of a miner is determined for the conditions of a given micro-climate. Taking into consideration the values of air temperature measured on dry and moist thermometers and temperature of radiation, air flow velocity and pressure, one calculates heat streams transferred by breathing, convention, radiation and evaporation of sweat and compares the sum of these streams with metabolism heat; heat of metabolism has been recognized as 240 W/sq m. On this basis so called temperature correction of skin is calculated. Then one calculates a coefficient of sweat evaporation and density of sweat stream. To assume that maximum dehydration of the miner constitution cannot exceed 3900 g, one calculated maximum permissible working time. In the second proposal, the value of index WBGT is accepted as a basis. In accordance with an attachment to Polish standard PN-85/N-08016 (for heat of metabolism equal to 240 W/ sq m), it is proposed to accept a full size of working time i.e. 420 minutes = 7.30 hour for the WBGT value < 27 [degree] C.There is a suggestion to not allow work at WBGT > 30 [degree] C at all. For the WBGT values from 27 [degree] C to 30 [degree] C, working time should be accepted as per Fig. 1

Słowa kluczowe

PL

warunki pracy cieplne; górnictwo podziemne; kopalnie węgla kamiennego; mikroklimat kopalni

• Wydawca: Instytut Technik Innowacyjnych EMAG
• Czasopismo: Mechanizacja i Automatyzacja Górnictwa
• Rocznik: 2004
• Tom: R. 42, nr 3
• Strony: 5--10
• Opis fizyczny: Bibliogr. 12 poz.,tab., wykr.,

Twórcy

autor

Knechtel J.

• Główny Instytut Górnictwa

Bibliografia

• 1. Bystroń H., Knechtel J. Markefka P: Przybliżony wskaźnik obciążenia termicznego górników w gorących miejscach pracy polskich kopalń. Bezpieczeństwo Pracy w Górnictwie 1993, nr 4.
• 2. Draga G., Knechtel J., Kowalski S., Penkala E: Wskaźnik WBGT jako kryterium oceny cieplnych warunków pracy w kopalniach węgla kamiennego, Wiadomości Górnicze 1995. nr 1.
• 3. Frycz A.: Klimatyzacja kopalń, Katowice, wyd. ,,Śląsk”, 1981.
• 4. Gwóźdź B., Wieprzycki H.: Metody zabezpieczenia przed obciążeniem cieplnym górników zatrudnionych na dużych głębokościach. Prace Głównego Instytutu Górnictwa, Seria dodatkowa Katowice 1987
• 5. Międzynarodowa Norma ISO 7243-1982 „Hot environments - Estimation of the heat stress on working man başed on the WBGT-index wet bulb globe temperature"
• 6. Polska Norma: PN-85/N-08011: Ergonomia. Środowiska gorące. Wyznaczanie obciążeń termicznych działających na człowieka w środowiskach pracy oparte na wskaźniku WBGT,
• 7. Polska Norma: PN-87/N-08016. Ergonomia: Środowiska termiczne. Przyrządy i metody pomiaru wielkości fizycznych.
• 8. Rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 17 czerwca 1998 r. w sprawie najwyższych dopuszczalnych stężeń i natężeń czynników szkodliwych dla zdrowia w środowisku pracy, Dz. U. nr 79, poz. 513, Warszawa 27.06.1998.
• 9. Spioch F: Wpływ mikroklimatu w kopalniach na stan zdrowia i bezpieczeństwo pracy górników. Chłodnictwo 1976, nr 8-9.
• 10. Wacławik J., Cygankiewicz J., Knechtel J.: Warunki klimatyczne w kopalniach głębokich, wyd. II, Polska Akademia Nauk, Instytut Gospodarki Surowcami Mineralnymi i Energią, Kraków 1998.
• 11. Wacławik J., Borodulin-Nadzieja L, Branny M., Mikołajczyk W.: Badanie wpływu warunków klimatycznych na organizm człowieka zatrudnionego w wyrobiskach solnych O'ZG Polkowice-Sieroszowice, opracowanie AGH-Kraków, marzec 2001.
• 12. Wieprzycki M.: Problematyka doboru i adaptacji górników do pracy w trudnych warunkach mikroklimatu prowadzona w badaniach fizjologicznych GIG; materiały konferencyjne nt.: ,,Wpływ warunków cieplnych środowiska pracy na zdrowie człowieka", GIG Katowice 1992.