Ustalenie retencji początkowej w ściółce leśnej na tle warunków meteorologicznych

• Autorzy: Homa A.

Warianty tytułu

EN

Determination of initial retention of forest litter against meteorological conditions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

EN

Analysis of forest regulation role in the rainfall-runoff process originated field studies in the Stróża experimental catchments. The study was carried out during six consecutive years (1996-2001). The aim of the study was to determine the litter retention under natural conditions. The initial retention is understood as the water layer in litter at the moment the rainfall begins. The litter initial retention is a very important factor in further considerations concerning determination of the amount of water stored in the litter during rainfall, as well as in determining relationships among maximum retention, litter dry mass and initial retention. The greatest problem is to determine the litter initial retention as no such investigations were made. Six years of study resulted in the rich and diverse material enabling statistical analysis of litter initial retention relations with meteorological parameters to be made. Simultaneous meteorological observations made in the forest and at a meteorological station made it possible to take a decision to use standard meteorological measurement to determine indices related to initial retention. The first stage of the analysis was to determine relationships between the dry mass of the litter per unit area (g/cm2) and the antecedent rainfall index. The second of the analysis was to develop relationships between the initial retention,antecedent rainfall index, moving average temperature, moving average humidity deficit and the dry mass of the litter per unit area (g/cm2). To calculate the antecedent rainfall index, Pa, the Lambor formula was applied: [Pa=1/120 ...] As the basic meteorological parameters (rainfall, temperature, humidity, deficit, litter density and its height) were available, the following formula was developed: r0=14,473Pa0,217tśr0,167Δ-0,151δ0,936 where: r0 - initial retention; Pa - antecedent rainfall index; t - moving average temperature; Δ - moving average humidity deficit; δ - dry mass of the litter per unit area. With 1338 observations, the multiple correlation coefficient was 0,91, which makes determination of forest initioal litter retention possible.

Słowa kluczowe

PL

czynniki meteorologiczne; ściółka leśna; wilgotność

• Wydawca: Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Czasopismo Techniczne. Środowisko
• Rocznik: 2002
• Tom: R. 99, z. 5-Ś
• Strony: 119--128
• Opis fizyczny: Bibliogr 16 poz., wykr., wz.

Twórcy

autor

Homa A.

• Instytut Inżynierii i Gospodarki Wodnej, Politechnika Krakowska

Bibliografia

• [1] Byczkowski A., Hydrologia, Wydawnictwo SGGW, Warszawa 1996.
• [2] Fortuniak K., Kożuchowski K., Papiernik Ż., Roczny rytm termiczny klimatu Polski i jego sezonowe osobliwości, Przegląd Geograficzny, t. LXX, z. 3-4, 1998.
• [3] Homa A., Osuch B., Rozpoznawcze badania zdolności retencyjnej ściółki leśnej, Czasopismo Techniczne z. 4-B/1994, Wyd. Politechniki Krakowskiej, Kraków 1994.
• [4] Homa A. Osuch B., Wypełnienie zbiornika retencyjnego ściółki leśnej, III Konferencja Naukowa - "Współczesne problemy inżynierii wodnej", Wisła 1997.
• [5] Homa A., Próba określenia retencji ściółki w warunkach naturalnych, III Konferencja Naukowa - "Współczesne problemy inżynierii wodnej", Wisła 1997.
• [6] Homa A., Water storing by forest litter, International Scientific Conference "Forest and water" Cracow, 25-29 May 1998.
• [7] Jarocki W., Obliczanie otworów mostów i przepustów, Wydawnictwo Komunikacyjne, Warszawa 1955.
• [8] Kowalik P., Ochrona środowiska glebowego, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
• [9] Kucza J., Suliński J., Relacje pomiędzy porowatością kapilarną a gęstością objętościową i kurczliwością gruntów o różnej zawartości części organicznych, występujących na terenie zlewni doświadczalnej potok Dupniański w Beskidzie Śląskim, Wydawnictwo Oddział PAN, Komisja Nauk Rolniczych i Leśnych, Kraków 2001.
• [10] Lambor J., Hydrologia inżynierska, Arkady, Warszawa 1971.
• [11] Musierewicz A., Uggla H., Gleboznawstwo leśne ogólne, PWRiL, Warszawa 1967.
• [12] Pietrygowa Z., Hydrologiczna rola lasów w Karpatach fliszowych, Gospodarka Wodna nr 7, 1971.
• [13] Plichta W., Grelewicz A., Charakterystyka wodnych właściwości absorpcyjnych materiału organicznego różnych typów próchnic leśnych, Rocz. Gleb., t. 37, z. 2-3, Waszawa 1986.
• [14] Poprawa D., Oszczypko N., Mapa hydrogeologiczna Karpat polskich 1 : 40 0000, Inst. Geol. Warszawa 1979.
• [15] Trepińska J., Kowantz Ł., Wieloletni przebieg średnich miesięcznych wartości temperatury powietrza w Krakowie (1972-1975),zamieszczone w poz. pod red. J. Trepińskiej pt. Wahania klimatu w Krakowie (1792-1995 ), Wyd. UJ, Instytut Geografii, Kraków 1997.
• [16] Suliński J., Modelowanie bilansu wodnego w wymianie między atmosferą, drzewostanem i gruntem przy użyciu kryteriów ekologicznych, Rozprawa habilitacyjna Nr 179, Zesz. Naukowe AR w Krakowie, 1993.