Wetland patches (Potholes) in a mosaic landscape (Masurian Lakeland, Poland) : floristic diversity and disturbance

• Autorzy: Wilpiszewska I. , Kloss M.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

In 1999 the vegetation of 145 small (1 ha) wetlands was analysed in the Inulec Lake catchment, which makes up a part of the Jorka River-Lake system (the Masurian Lakeland, north-eastern Poland). In total, 22 plant communities were identified at their distribution was described. Willow communities were the most frequent in the examined area. Changes occuring in phytocoenoses over the period of 20 years were assessed. Most of the plant communities have retained their natural character.

Słowa kluczowe

EN

long-term changes in vegetation; Masurian Lakeland; NE Poland; plant communities; potholes; wetlands

• Wydawca: Museum and Institute of Zoology, Polish Academy of Sciences
• Czasopismo: Polish Journal of Ecology
• Rocznik: 2002
• Tom: Vol. 50, nr 4
• Strony: 515--525
• Opis fizyczny: Tab., mapy,Bibliogr. 47 poz.,

Twórcy

autor

Wilpiszewska I.

• Department of Plant Ecology, Institute of Ecology PAS, Dziekanów Leśny, 05-092 Łomianki, Poland

autor

Kloss M.

• Department of Plant Ecology, Institute of Ecology PAS, Dziekanów Leśny, 05-092 Łomianki, Poland

Bibliografia

• [1]. Bajkiewicz-Grabowska E. 1985 - Factors af-fecting nutrient budget in lakes of the r. Jorka watershed (Masurian Lakeland, Poland). I. Geographical description, hydrographic components and man's impact. - Ekol. pol. 33.2: 173-200.
• [2]. Braun-Blanquet J. 1964 - Pflanzensoziologie. Grundzuge der Vegetationskunde - Springer, Wien -New York, 865 pp.
• [3]. Forman R. T. T., Godron M. 1981 - Patches and structural components for a landscape ecology - BioScience 31: 733-740.
• [4]. Forman R. T. T., Godron M. 1986 - Landscape ecology - John Wiley and Sons, New York.
• [5]. Gotkiewicz J., Hutorowicz H., Lossow K., Mosiej J., Pawłat H., Szymczak T., Traczy k T. 1990 - Czynniki kształtujące obieg wody i biogenów w krajobrazie młodoglacjalnym [Factors determining water and nutrient flux in a young glacial landscape] (In: Obieg wody i bariery biogeochemiczne w krajobrazie rolniczym [Water circulation and biogeochemical barriers in agricultural landscape], Eds: L. Ryszkowski, J. Marcinek, A. Kędziora) - Zakład Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN, Poznań, pp. 105-126. (in Polish).
• [6]. Hillbricht-Ilkowska A. 1993 - Biogeochemical diversity of fluvial waters and their effect on lalce ecosystems in Suwałki Landscape Park (North-Eastern Poland) - Ekol. Pol. 41: 173-193.
• [7]. Hillbricht-Ilkowska A. 1999 - Jezioro a krajobraz: związki ekologiczne, wnioski dla ochrony [Lake and landscape, ecological relations, conclusions pertaining to protection], (In: "Funkcjonowanie i ochrona ekosystemów wodnych na obszarach chronionych" [Function and protection of aquatic ecosystems in protected areas] Eds: B. Zdanowski, M. Kamiński and A. Martyniak) - Wydawnictwo IRŚ, Olsztyn, pp. 19-40 (in Polish).
• [8]. Kaźmierczak E. 1997 - The vegetation of kettle-holes in central Poland - Acta Phytogeogr. Suec. 83, Uppsala, 97 pp.
• [9]. Kloss M. 1993 - Differentiation and development of peatlands in hollows without run-off on young glacial terrains - Pol. ecol. Stud. 19, 3-4: 115-219.
• [10]. Kloss M. 1995a - Zbiorowiska leśne i zaroślowe bezodpływowych mokradeł na Pojezierzu Mazurskim [Forest and shrub communities of wetlands without run-off in the Masurian Lakeland] - Las Polski, 21: 20-21. (in Polish).
• [11]. Kloss M. 1995b - Typy hydrologiczne torfowisk w zagłębieniach bezodpływowych na Pojezierzu Mazurskim a zbiorowiska roślinne [Hydrological types of mires and vegetation in hollows without run-off in Masurian Lakeland] - Sylwan 5: 25-29. (in Polish).
• [12]. Kloss M., Kruk M., Wilpiszewska I. 1987-Geneza, charakterystyka przyrodnicza i przekształcenia antropogeniczne zagłębień bezodpływowych we współczesnym Krajobrazie Pojezierza Mazurskiego [The generis, description of natural conditions and antropogenie transformations of undrained mired basins in present-day landscape of the Masurian Lakeland] - Kosmos 36, 4: 621¬641. (in Polish)
• [13]. Kloss M., Wilpiszewska I. 1983 -O roślinności niewielkich zagłębień bezodpływowych okolic Mikołajek i potrzebie ich ochrony [On the vegetation in smali hollows without outflow in the environs of Mikołajki and on the need for their protection] - Chrońmy Przyrodę Ojczystą 4: 25-29. (in Polish).
• [14]. Kloss M., Wilpiszewska I. 1985 - Vegetation of hollows without run-off in the Jorka watershed - Pol. ecol. Stud. 11, 2: 209-214.
• [15]. Kloss M., Wilpiszewska I. 1994 - Uwagi o rozwoju i funkcjonowaniu ekosystemów torfowiskowych w zagłębieniach bezodpływowych na Pojezierzu Mazurskim [Some remarks on development and functioning of mire ecosystems in hollows without run-off in the Masurian Lake-land] - Kosmos 43, 2: 259-272. (in Polish).
• [16]. Koc J. 1991 - Ocena roli ekologicznej zagłębień terenowych w krajobrazie rolniczym Pojezierza Mazurskiego [Ecological role of potholes in the agricultural landscape of the Masurian Lakeland] - Ph.d. thesis, mscr. ART - Olsztyn pp. 106. (in Polish).
• [17]. Koc J. 1994 a - Roślinność śródpolna zagłębień bezodpływowych Pojezierza Olsztyńskiego, I. Klasa Phragmitetea, zw. Phragmition [Vegetation of potholes in farmland of the Olsztyńskie Lakeland, I. Class Phragmitetea, alliance Phragmition] - Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricultura, 58: 3-16. (in Polish).
• [18]. Koc J. 1994b - Roślinność śródpolna zagłębień be-zodpływowych Pojezierza Olsztyńskiego, II. Klasa Phragmitetea, związki: Sparganio-Glycerietum fluitantis i Magnocaricion [Vegetation of potholes in farmland of the Olsztyńskie Lakeland, II. Class Phragmitetea, alliances: Sparganio-Glycerietum fluitantis and Magnocaricion] - Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricultura, 58: 17-26. (in Polish).
• [19]. Koc J. 1994c - Roślinność śródpolna zagłębień bezodpływowych Pojezierza Olsztyńskiego, HI. Klasy: Lemnetea, Potamogetonetea, Bidentetea tripartiti, Plantaginetea majoris [Vegetation of potholes in farmland of the Olsztyńskie Lakeland, III. Classes: Lemnetea, Potamogetonetea, Bidentetea tripartiti, Plantaginetea majoris] - Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricultura, 58: 27-35. (in Polish).
• [20]. Koc J. 1994d - Roślinność śródpolna zagłębień bezodpływowych Pojezierza Olsztyńskiego, IV. Klasy: Scheuchzerio-Caricetea fuscae, Molinio-Arrhenatheretea, Alnetea glutinosae [Vegetation of potholes in farmland of the Olsztyńskie Lakeland, IV. Classes: Scheuchzerio-Caricetea fuscae, Molinio-Arrhenatheretea, Alnetea glutinosae] - Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricultura, 58: 36 - 44. (in Polish).
• [21]. Koc J. 1994e - Roślinność śródpolna zagłębień bezodpływowych Pojezierza Olsztyńskiego, V. Charakterystyka florystyczna [Vegetation of pot-holes in farmland of the Olsztyńskie Lakeland, V. Floristic characteristics] - Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., Agricultura, 58: 45-57. (in Polish)
• [22]. Koc J., Polakowski B. 1990 - Charakterystyka zagłębień bezodpływowych na Pojezierzu Mazurskim w aspekcie przyrodniczym, urządzeniowym i rolniczym [Characteristics of potholes in the Masurian Lakeland in biological, management and agricultural aspects] (In: Użytki ekologiczne w krajobrazie rolniczym [Ecologically useful land in agricultural landscape], Ed. R. Andrzejewski) - Wydawnictwo SGGW-AR, Warszawa, pp. 25-57. (in Polish).
• [23]. Kruk M. 1987a - Types of basins without drainage and factors affecting the water cycle in them in the present-day landscape of the Masurian Lakeland - Ekol.pol. 35, 3-4: 655-678.
• [24]. Kruk M. 1987b - The influence of the mire propor-tion in a drainagless catchment area on the trophic status of mire waters - Ekol. pol. 35: 679-698.
• [25]. Kruk M. 1990 - The processing of elements by mires in agricultural landscape mass balances based on sub-surface hydrology - Ekol. pol. 38,1: 73-117.
• [26]. Kruk M. 1991 - Znaczenie torfowisk w krążeniu składników mineralnych w krajobrazie [The role of peatlands in nutrient cycling in a landscape] -Wiad. Ekol. 37: 79-96. (in Polish).
• [27]. Kruk M. 1996a - Ocena redukcji składników miner-alnych w odpływie z zabagnionych obszarów powierzchniowo bezodpływowych w krajobrazie rolniczym [Reduction of nutrients in the outflow from mire areas without surface run-off in an agricultural landscape] - Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., 22: 159-169. (in Polish).
• [28]. Kruk M. 1996b - Znaczenie zbiornikow astatycznych w odpływie składników mineralnych z bagien typu niskiego [The significance of astatic reservoirs in nutrient outflow from minerotrophic mires] - Acta Acad. Agricult. Tech. Olst., 22: 171-180. (in Polish).
• [29]. Kruk M. 1996c - Biogeochemical consequences of watershed inflow of mineral elements into fens in agricultural landscape - Pol. ecol. Stud. 22, 3-4: 105-127.
• [30]. Kruk M. 1997 - Effect of draining on nitrogen flow through lowland mires in agricultural landscape - Ekol. pol. 45: 441-460.
• [31]. Kruk M. , Podbielska K. 1999 - Odpływy składników mineralnych ze zlewni Mazurskiego Parku Krajobrazowego i jego rolniczej otuliny [Outflow of minerals from the catchment area of Mazurian Landscape Park and its agricultural surroundings], (In: "Funkcjonowanie i ochrona ekosystemów wodnych na obszarach chronionych" [Function and protection of aquatic ecosystems in protected areas] (Eds: B. Zdanowski, M.Kamiński and A. Martyniak) - Wydawnictwo IRŚ, Olsztyn. pp. 167-170. (in Polish).
• [32]. Kucharski L., Samosiej L. 1990 - Szata roślinna zagłębień śródpolnych Kujaw Południowych [Vegetation of potholes in the farmland of Kujawy Południowe region] (In: Użytki ekologiczne w krajobrazie rolniczym [Ecologically useful land in agricultural landscape], Ed. R. Andrzejewski) -Wydawnictwo SGGW-AR, Warszawa, pp. 68-82. (in Polish).
• [33]. Kucharski L. Samosiej L. 1993 - Wyznaczanie optymalnej sieci zagłębień śródpolnych w celu ochrony zasobów gatunków dziko rosnących w krajobrazie rolniczym [Determining the optimal net of depressions for preserving wildly growing species in agricultural landscape] - Acta Univ. Lodz., Folia bot. 10: 109-121. (in Polish).
• [34]. Kufel L. 1999 - Transport pierwiastków biogennych w zlewniach Mazurskiego Parku Krajobrazowego [Nutrient transport in catchment areas of Mazurian Landscape Park] (In: "Funkcjonowanie i ochrona ekosystemów wodnych na obszarach chronionych" [Function and protection of aquatic ecosystems in protected areas], Eds: B. Zdanowski, M. Kamiński and A. Martyniak) - Wydawnictwo IRŚ, Olsztyn. pp. 153-165. (in Polish).
• [35]. Matuszkiewicz W. 1981 - Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski [A guide for identifying plant communities of Poland] - Państwowe Wydawnictwo Naukowe, Warszawa, 298 pp. (in Polish).
• [36]. Niewiadomski W., Skrodzki M. 1964 - Nasilenie spływów i zmywów a system rolniczego zagospodarowania stoku [Intensification of runoff and denudation versus agricultural management of a slope] - Zesz. Nauk. WSR Olsztyn, 17, 2. (in Polish).
• [37]. Nowicki Z. 1987 - Hydrologiczne i techniczne możliwości retencjonowania wód na Pojezierzu Mazurskim [Hydrological and technical capabilities of water retention in the Masurian Lakeland]-ART - Olsztyn, Ph.d. thesis, mscr. (in Polish).
• [38]. Olaczek R. 1990 - Siedliska marginalne w systemie klasyfikacji gruntów i problem użytków ekologicznych [Marginal habitats in the system of classification of arabie land and the problem of areas of ecological utility] - (In: Użytki ekologiczne w krajobrazie rolniczym [Ecologically useful land in agricultural landscape], Ed. R. Andrzejewski) - Wydawnictwo SGGW-AR, Warszawa, pp. 7-24. (in Polish).
• [39]. Pałczyński A. 1996a - Szata roślinna torfowisk zlewni rzek Dajny i Jorki na Pojezierzu Mrągowskim oraz rzeki Szeszupy na Pojezierzu Suwalskim [Vegetation of peatlands in the Dajna and Jorka river basins in the Mrągowskie Lakeland and in the Szeszupa River basin in the Suwalskie Lakeland] (In: Funkcjonowanie systemów rzeczno-jeziornych w krajobrazie pojeziernym: rzeka Krutynia (Pojezierze Mazurskie) [Function of river-lake systems in a lakeland landscape: Krutynia river (Masurian Lakeland)] - Zeszyty Naukowe Komitetu "Człowiek i Środowisko", 13: 377-397. (in Polish).
• [40]. Pałczyński A. 1996b - Paleofitosocjologiczne ba¬dania torfowisk w zlewniach Dajny i Jorki (Pojezierze Mrągowskie) oraz rzeki Szeszupy (Pojezierze Suwalskie) [Paleophytosociological studies of peatlands in the Dajna and Jorka river basins (Mrągowskie Lakeland) and in the Szeszupa river basin (Suwalskie Lakeland)] (In: Funkcjonowanie systemów rzeczno-jeziornych w krajobrazie pojeziernym: rzeka Krutynia (Pojezierze Mazurskie) [Function of river-lake systems in a lakeland landscape: Krutynia river (Masurian Lakeland)]) - Zeszyty Naukowe Komitetu "Człowiek i Środowisko", 13: 399-421. (in Polish).
• [41]. Ryszkowski L., Bartoszewicz A., Marcinek J. 1990 - Bariery biogeochemiczne [Biogeochemical barriers ] ( In: "Obieg wody i bariery biogeochemiczne w krajobrazie rolniczym") [Water circulation and biogeochemical barriers in agricultural landscape], Eds: L. Ryszkowski, J. Marcinek and A. Kędziora) - Zakład Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN, Poznań. pp. 167-181. (in Polish).
• [42]. Ryszkowski L., Życzyńska-Bałoniak I. 1998 - Ograniczanie zanieczyszczeń obszarowych przez bariery biogeochemiczne [Reduction of area contamination by using biogeochemical barriers] (In: "Kształtowanie środowiska rolniczego na przykładzie Parku Krajobrazowego im. Gen. D. Chłapowskiego" [Management of an agricultural environment, using Gen. D. Chłapowski Landscape Park as an example], Eds: L. Ryszkowski and S. Bałazy) - Zakład Badań Środowiska Rolniczego i Leśnego PAN, Poznań. pp. 67-80. (in Polish).
• [43]. Sharpley A. N., Hedley M. J., Siebbsen E., Hillbricht-Ilkowska A., House W. E., Ryszkowski L. 1995 - Phosphorus transfer from terrestial to aquatic ecosystems (In: Phos-phorus cycling in terrestial and aquatic ecosystems, Ed. H. Tiessen) - SCOPE - UNEP, John Willey and Sons, pp. 171-200.
• [44]. Smólska E., Mazurek Z., Wójcik J. 1995 - Dynamika procesów geomorfologicznych na stoku pojeziernym jako czynnik środowiskotwórczy [Dynamics of geomorphological processes on slopes as a factor of habitat formation in lake-land landscape], (In: "Problemy ekologii krajobrazu pojeziernego Polski płn-wschodniej " [Eco-logical problems of the Lakeland Landscape in North-Eastern Poland], Eds: E. Dąbrowska-Prot and J. Łuczak) - Zeszyty Naukowe Komitetu " Człowiek i Środowisko", 12. pp. 205-220. (in Polish, English summary).
• [45]. Wilpiszewska I. 1990 - Productivity and chemical valorization of mire vegetation in postglacial agricultural landscape - Ekol.pol. 38, 1: 3-72.
• [46]. Wilpiszewska I., Kloss M. 1993 - Peatlands of hollows without run-off as an element of young glacial landscape" - Mesogée, Bulletin du Museum d'Histoire naturelle de Marseille, vol. 53: 61-70.
• [47]. Wilpiszewska I. 1999 - Ekoużytki sposobem na ekokrajobraz [Ecologically useful land as a means for landscape management] - Przyroda Polska, 1: 12-13. (in Polish).