Changes of herb-layer vegetation in mountain spruce forests under the influence of industrial pollution and the forest decline

• Autorzy: Wasiłowska A.
• Języki publikacji: EN

Abstrakty

EN

The studies were carried out in the region of two peaks (Mumlawski Wierch 1219 m a.s.l. and Szrenica Mt. 1362 m a.s.l.) in the Karkonosze Mts (south-western Poland). As a consequence of deforestation of the area studied, herb-layer vegetation has been altered. This consists in e.g. changes in quantitative proportions among components of the plants, gradual diminishing of dicotyledonous forest species, and an increase in participation of grasses (Deschampsia caespitosa and Calamagrostis villosa) in the communities. Range of these changes depends on how long ago an area was devoid of forest. However, the effects of such transformations are not irreversible. Within the spruce saplings overgrowing the deforested areas, regeneration of typically forest herb-layer vegetation has been observed.

Słowa kluczowe

EN

acid rain; herb-layer vegetation; industral pollution; Karkonosze Mts.; mountain spruce forests

• Wydawca: Museum and Institute of Zoology, Polish Academy of Sciences
• Czasopismo: Polish Journal of Ecology
• Rocznik: 1999
• Tom: Vol. 47, no 4
• Strony: 381--398
• Opis fizyczny: Bibliogr. 40 poz., rys., tabl.

Twórcy

autor

Wasiłowska A.

• Department of Bioindication, Institute of Ecology, Polish Academy of Sciences, Dziekanów Leśny near Warsaw, 05-092 Łomianki, Poland

Bibliografia

• [1]. Adamczyk B., Baran S., Borkowski J., Komornicki S., Szerszeń L., Tokaj J. 1985 - Gleby [The soils] (In: Karkonosze Polskie [Polish Karkonosze Mts.] Ed. A. Jahn) - Ossolineum, Wrocław, pp. 77-86.
• [2]. Capecki Z., Zwoliński A. 1984 - Charakterystyka zagrożenia lasów Karkonoskiego Parku Narodowego [Characteristics of threat to the forests of Karkonosze National Park] - Sylwan 8: 1-21.
• [3]. Dąbrowska-Port E. 1993 - Reakcje entomofauny na przekształcanie ekosystemów leśnych w Karkonoszach [The entomofauna response to transformations of forest ecosystems in Karkonosze Mts.] (In: Karkonoskie badania ekologiczne [Ecological studies in Karkonosze Mts.] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd. Instytutu Ekologii PAN, Dziekanów Leśny, pp. 139-145.
• [4]. Dąbrowska-Prot E. 1994 - Ekologiczne konsekwencje wypadania borów świerkowych w Karkonoszach: wpływ degradacji borów świerkowych na przekształcenie entomofauny [Ecological consequences of spruce forest dieback in Karkonosze Mts.: An effect of spruce forest degradation on transformations of entomofauna] (In: Karkonoskie badania ekologiczne [Ecological studies in Karkonosze Mts.] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd. Instytutu Ekologii PAN, Dziekanów Leśny, pp. 239-300.
• [5]. Dąbrowska-Prot E. 1999a - Environmental characteristics of the Karkonosze Mts. region and the problems of spruce forest decline (In: Effects of industrial pollution and spruce forest decline on the biocenoses of Karkonosze Mts. (south-western Poland) Ed. E. Dąbrowska - Prot) - Pol. J. Ecol. 47: 365-371.
• [6]. Dąbrowska-Prot E. I999b - Response of entomofauna communities to spruce forest decline (Karkonosze Mts., Poland) (In: Effects industrial pollution and spruce forest decline on the biocenoses of Karkonosze Mts. (south-western Poland) Ed. E. Dąbrowska-Prot) - Pol. J. Ecol. 47: 409-428.
• [7]. Fabiszewski J., Żołnierz L., Wojtuń B., Sobierajski Z. 1993 - Zmiany ilościowe roślinności runa sudeckiego boru górnoreglowego w drzewostanach o różnym stopniu degradacji [Quantitative changes in ground vegetation in tree stands of different degradation degree in the upper montane coniferous forest belt of Sudeten Mts.] (In: Karkonoskie badania ekologiczne [Ecological studies in Karkonosze Mts.] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd. Instytutu Ekologii PAN, Dziekanów Leśny, pp. 87-92.
• [8]. Gworek B., Wasiłowska A., Szarnatowicz H. 1999 - Soil properties under declined spruce canopies affected by industrial pollution in the Karkonosze region (In: Effects of industrial pollution and spruce forest de-cline on the biocenoses of Karkonosze Mts. (south-western Poland) Ed. E. Dąbrowska-Prot) - Pol. J. Ecol. 47: 373-380.
• [9]. Hauhs M., Wright R. F. 1986 - Regional pattern of acid deposition and forest decline along a cross section through Europe - Water, Air Soil Pollut. 31: 463-474.
• [10]. Kasowska D. 1994 - Badania mikoryzowej kolonizacji korzeni traw w górnych obszarach Karkonoszy [Studies on mycorrhizal colonisation of grass roots in the high-elevation parts of the Karkonosze range] (In: Karkonoskie badania ekologiczne [Ecological studies in Karkonosze] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd. Instytutu Ekologii PAN, Dziekanów Leśny, pp. 203-206.
• [11]. Kaupenjohann M., Zech W., Hantschel R., Schneider B. U. 1989 - Mineral nutrition of forest trees: a regional survey (In: Forest decline and air pollution, eds E.D.Schulze, O. L. Lange, R. Oren) - Ecol.Stud. 77: 282-296.
• [12]. Łuczak J. 1994 - Kształtowanie się zespołów pająków sieciowych w zachowanych i zniszczonych świerczynach w Karkonoszach [Formation of the spider communities in mature living and destructed spruce forests] (In: Karkonoskie badania ekologiczne [Ecological studies in Karkonosze Mts. II] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd. Instytutu Ekologii PAN, Dzieknów Leśny, pp. 311-315.
• [13]. Łuczak J., Woźny M. 1999 - Effect of spruce forest decline on spider communities in Karkonosze Mts. (In: Effect of the industrial pollution and spruce forest decline on the biocenoses of Karkonosze Mts. (south-western Poland) Ed. E. Dąbrowska-Prot) - Pol. J. Ecol. 47: 429-447.
• [14]. Matuszkiewicz J. 1977 - Przegląd fitosocjologiczny zbiorowisk leśnych, cz.4. Bory świerkowe i jodłowe [Phytosociological review of forest communities. Part 4. Spruce and lir forests] - Phytocoenosis 6, 3: 150-227.
• [15]. Matuszkiewicz W. 1981 - Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski [A guide to plant associations of Poland] - PWN, Warszawa, 297 pp.
• [16]. Matuszkiewicz W., Matuszkiewicz A. 1967 - Zespoły roślinne Karkonoskiego Parku Narodowego Cz. I. Zbiorowiska leśne [Plant associations of Karkonosze National Park. Part I. Forest communities] - Prac. Wrocł. Tow. Nauk. Ser.B 135: 1-100.
• [17]. Olaczek R. 1974 - Kierunki degeneracji fitocenoz leśnych i metody ich badania [Directions of degeneration of forest phytocenoses and methods of studies] (In: Synantropizacja szaty roślinnej. V. Degeneracja fitocenozy pod działaniem czynników naturalnych i antropogenicznych [Synanthropization of plant cover. V. Phytocoenosis degeneration under influence of natural and anthropogenic factors] Ed. Faliński) - Phytocoenosis 3,3/4:179-190.
• [18]. Oren R., Schulze E. D. 1989 - Nutritional disharmony and forest decline: a conceptual model (In: Forest decline and air pollution, Eds E. D. Schulze, O. L. Lange, R. Oren) - Ecol.Stud. 77: 425-443.
• [19]. Parusel J. B., Holeksa J. 1991 - Relationship between the herb layer and tree stand in the spruce forest of the upper montane belt in the West Carpathians - Phytocoenosis, 3 (N.S.) Supplementum Cartographiae Geobotanicae 2: 223-229.
• [20]. Paulus W., Bresinsky A. 1989 - Soil fungi and other microorganisms (In: Forest decline and air pollution, Eds. E. D. Schulze, O. L. Lange, R. Oren) - Ecol.Stud. 77: 110-119.
• [21]. Pawłowski B. 1959 - Szata roślinna gór polskich [Plant cover of Polish mountains] (In: Szata roślinna Polski [Plant cover of Poland]) - Warszawa, pp. 184-252.
• [22]. Pawłowski B. 1972 - Skład i budowa zbiorowisk roślinnych oraz metody ich badania [Composition and structure of plant communities and methods of their study] (In: Szata roślinna Polski. I [The vegetation of Poland. I] Eds W. Szafer, K. Zarzycki) - PWN, Warszawa, pp. 237-279.
• [23]. Perina V., Sanek V. 1958 - Sposoby zagospodarowania lasów Sudeckich [Methods of forest management in Sudeten] - Sylwan 5/6: 34-49.
• [24]. Pietr S. J., Fischer Z., Tyrawska D., Bajan C. 1995 - Biologiczne aspekty rozkładu substancji organicznej w glebach Karkonoszy [Biological aspects of organic matter decomposition in the soils of Karkonosze Mts.] (In: Problemy ekologiczne wysokogórskiej części Karkonoszy [Ecological problems of the high-elevation parts of Karkonosze Mts.] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd. Instytutu Ekologii PAN. Dziekanów Leśny, pp. 131-168.
• [25]. Sachanbiński M. 1995 - Środowisko geochemiczne Karkonoszy [Geochemical environment of Karkonosze Mts.] (In: Problemy ekologiczne wysokogórskiej części Karkonoszy [Ecological problems of the high-elevation parts of Karkonosze Mts.] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd. Instytutu Ekologii PAN, Dziekanów Leśny, pp. 11-34.
• [26]. Schulze E. D., Lange O. L., Oren R. (Eds) 1989 - Forest decline and air pollution - Ecol.Stud. 77.
• [27]. Skiba S. 1995 - Ocena wpływu imisji przemysłowych na gleby Karkonoszy [Influence of industrial imissions on the soils of Karkonosze Mts.] (In: Problemy ekologiczne wysokogórskiej części Karkonoszy [Ecological problems of the high-elevation parts of Karkonosze Mts.] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd. Instytutu Ekologii PAN, Dziekanów Leśny, pp. 97-111.
• [28]. Skiba S., Drewniak M. 1994 - Metale ciężkie w glebach wybranych rejonów Karkonoszy [Heavy metals in the soils of selected regions of Karkonosze Mts.] (In: Karkonoskie badania ekologiczne [Ecological studies in Karkonosze Mts.] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd. Instytutu Ekologii PAN, Dziekanów Leśny, pp. 127-134.
• [29]. Stachurski A, Zimka J. R., Kwiecień M. 1994 - Niektóre aspekty krążenia pierwiastków w ekosystemach leśnych na terenie Jakuszyc [Some aspects of element cycling in forest ecosystems near Jakuszyce] (In: Karkonoskie badania ekologiczne [Ecological studies in Karkonosze Mts.] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd. Instytutu Ekologii PAN, Dziekanów Leśny, pp. 207-232.
• [30]. Sztrantowicz H. 1993 - Formowanie się zespołów mikroorganizmów glebowych w różnie odkształconych ekosystemach leśnych Karkonoszy [Formation of communities of soil microorganisms in differently strained forest ecosystems of Karkonosze Mts.] (In: Karkonoskie badania ekologiczne I [Ecological studies in Karkonosze Mts. I] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd., Instytutu Ekologii PAN, Dziekanów Leśny, pp. 133-138.
• [31]. Sztrantowicz H. 1994 - Formowanie się zespołów mikroorganizmów glebowych w różnie odkształconych ekosystemach leśnych Karkonoszy [Formation of communities of soil microorganisms in differently strained forest ecosystems of Karkonosze Mts.] (In: Karkonoskie badania ekologiczne II [Ecological studies in Karkonosze Mts. II] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd. Instytutu Ekologii PAN, Dzieknów Leśny, pp. 321-325.
• [32]. Ulrich B. 1987 - Stability, elasticity and resilience of terrestrial ecosystems with respect to matter balance (In: Potentials and limitations of ecosystems analysis, eds. E. D. Schulze, H. Zwolfer) - Ecol. Stud. 60: 25-35.
• [33]. Wasiłowska A. 1993 - Przekształcanie się roślinności borów świerkowych w rejonie Mumlawskiego Wierchu (Karkonosze) [Transformations of spruce forest vegetation in the region of Mumlawski Wierch (Karkonosze Mts)] (In: Karkonoskie badania ekologiczne I [Ecological studies in Karkonosze Mts. I] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd., Instytutu Ekologii PAN, Dziekanów Leśny, pp. 127-131.
• [34]. Wolak J. 1974 - Powstawanie nowych układów ekologicznych pod wpływem emisji przemysłowych [Formation of new ecological systems under influence of industrial emissions] - Sylwan 8/9.
• [35]. Zarzycki K. 1984 - Ekologiczne liczby wskaźnikowe roślin naczyniowych Polski (Indicator values of vascular plants in Poland) - Inst.Bot. PAN, Krakow, 45 pp.
• [36]. Zimka J. R., Stachurski A., Kwiecień M. 1995 - Wskaźniki kondycji a status troficzny świerka (Picea abies) w Karkonoszach [Health conditions versus nutritional status of spruce (Picea abies) in Karkonosze Mts.] (In: Problemy ekologiczne wysokogórskiej części Karkonoszy [Ecological problems of the high-elevation parts of Karkonosze Mts.] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd. Instytutu Ekologii PAN, Dziekanów Leśny, pp. 247-264.
• [37]. Zimka J. R., Stachurski A. 1996 - Forest decline in Karkonosze Mts. (Poland). Part II. An analysis of acidity and chemistry of atmospheric precipitation, throughfall and forest streamwaters - Ekol.pol. 44: 153-177.
• [38]. Zwoździak J., Zwoździak A., Kmieć G., Kacperczyk K. 1993 - Przyczyny zanieczyszczeń atmosfery w wyższych partiach Sudetów [Causes of air pollution in the upper parts of Sudety Mts.] (In: Karkonoskie badania ekologiczne I [Ecological studies in Karkonosze Mts. I] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd. Instytutu Ekologii PAN, Dziekanów Leśny, pp. 19-32.
• [39]. Zwoździak J., Zwoździak A., Kmieć G., Kacperczyk K. 1995 - Presja zanieczyszczeń przemysłowych w ostatnim wieloleciu a stan obecny [Long-term pressure and present state of atmospheric pollution] (In: Problemy ekologiczne wysokogórskiej części Karkonoszy [Ecological problems of the high-elevation parts of Karkonosze Mts.] Ed.Z. Fischer) - Oficyna Wyd. Instytutu Ekologii PAN, Dziekanów Leśny, pp. 79-111.
• [40]. Żołnierz L., Fabiszewski J., Wojtuń B., Matula J., Sobierajski Z. 1994 - Zmiany ilościowe i jakościowe roślinności na obszarach o rożnym czasie wylesienia w reglu górnym Karkonoszy [Quantitative and qualitative changes in vegetation of areas deforested in different time] (In: Karkonoskie badania ekologiczne II [Ecological studies in Karkonosze Mts. II] Ed. Z. Fischer) - Oficyna Wyd. Instytutu Ekologii PAN, Dziekanów Leśny, pp. 153-161.