Wpływ terminu wykaszania na zdolność odnawiania się trzciny i skład gatunkowy zbiorowisk

• Autorzy: Bartoszuk. H.

Warianty tytułu

EN

The effect of mowing term on restoration capacity of reed and on species composition of communities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zaprzestanie ekstensywnego użytkowania doliny Biebrzy w ostatnich kilkudziesięciu latach spowodowało ekspansję zakrzaczeń wierzbowych, brzozy oraz trzciny. Zachowanie różnorodności zbiorowisk roślinnych charakterystycznych dla torfowiskowej, ekstensywnie użytkowanej doliny Biebrzy i związanych z nimi gatunków fauny, zwłaszcza awifauny, wymaga wiedzy o optymalnych terminach koszenia w celu wyeliminowania trzciny wkraczającej na mechowiska, zbiorowiska turzycowo-mszyste. W 1998 r. rozpoczęto eksperyment na dwóch obiektach Czarna Brzezina i Kapice. Corocznie na każdym z obiektów po dwie powierzchnie eksperymentalne były koszone, a biomasa usuwana w styczniu (powierzchnie I), czerwcu (powierzchnie VI), lipcu (powierzchnie VII) i w sierpniu (powierzchnie VIII). Uzyskane wyniki potwierdzają, iż koszenie ogranicza możliwości odnawiania się trzciny. Stwierdzono zmniejszenie zagęszczenia i wysokości pędów trzciny na wszystkich powierzchniach. Największe zmniejszenie zagęszczenia stwierdzono na powierzchniach wykaszanych w sierpniu i styczniu na obu obiektach oraz na powierzchni kontrolnej na obiekcie Czarna Brzezina. Zmniejszenie zagęszczenia trzciny na powierzchni kontrolnej na obiekcie Czarna Brzezina jest prawdopodobnie spowodowane znacznym zwiększeniem - z ok. 5% do 51% - udziału wierzby szarej (Salix cinerea). Bardziej ewidentne wycofywanie się trzciny uwidoczniło się w siedlisku posusznym na obiekcie Kapice. W 2001 r. na większości powierzchni eksperymentalnych tego obiektu rozwijało się zbiorowisko trawiaste z niewielkim udziałem trzciny (6-16%) o osłabionej żywotności oraz ze znacznym udziałem nitrofilnych gatunków. Z uwagi na krótki okres realizacji eksperymentu badania powinny być kontynuowane.

EN

Abandoning extensive utilisation of the Biebrza valley in the last several dozen years has resulted in the expansion of reed and of willow and birch shrubs. To preserve the diversity of plant communities characteristic for the peatland of extensively used Biebrza valley and associated animal, particularly bird communities, one has to recognize optimum terms of mowing in order to eliminate reed expanding onto moss-sedge communities. The experiment was initiated in 1998 on two objects: Czarna Brzezina and Kapice. Two experimental plots were mown every year on each object and the biomass was removed in January (plots I), June (plots VI), July (plots VII) and August (plots VIII). Obtained results confirm the thesis that mowing restricts reed renewal. A decrease in density and in shoot height was found on all plots. The greatest decline in density was found on plots mown in August and January on both objects and on the control plot in Czarna Brzezina. The decrease of reed density on the control plot in Czarna Brzezina resulted probably from a marked increase (from 5 to 51%) of grey willow (Salix cinerea). Reed withdrawal was even more evident on semi-dry object Kapice. Grass community with a large percentage of nitrophilous species and a small share of reed (6-16%) of a weakened vitality developed there on most experimental plots in 2001. Due to a short duration of the experiment the study should be continued.

Słowa kluczowe

PL

sukcesja; trzcina; użytkowanie; zbiorowiska torfowiskowe

EN

succession; reed; utilisation; peatland communities

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2003
• Tom: T. 3, z. 1
• Strony: 139--155
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., wykr.

Twórcy

autor

Bartoszuk. H.

• Biebrzański Park Narodowy, Osowiec-Twierdza 8, 19-110 Goniądz; tel. [phone],

Bibliografia

• Trawy polskie, 1982. Pr. zbior. Red. M. Falkowski. Warszawa: PWRiL.
• OŚWIT J., 1973. Warunki rozwoju torfowisk w dolinie dolnej Biebrzy na tle stosunków wodnych. Rocz. Nauk Rol. Ser. D t. 143.
• PAŁCZYŃSKI A., 1975. Bagna Jaćwieskie (pradolina Biebrzy). Rocz. Nauk Rol. Ser. D t. 145.
• PODBIELKOWSKI Z., T OMASZEWICZ H., 1982. Zarys hydrobotaniki. Warszawa: PWN.
• RUTKOWSKA B., 1984. Atlas roślin łąkowych i pastwiskowych. Warszawa: PWRiL.