Ocena stanu obwałowań przeciwpowodziowych wykonanych z namułów organicznych na przykładzie Żuław Elbląskich

• Autorzy: Borys M. , Rycharska J.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of technical state of flood embankments constructed from organic alluvial soils - Żuławy Elbląskie example

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Obwałowania przeciwpowodziowe w Polsce na wielokilometrowych odcinkach są zbudowane z miejscowych gruntów organicznych, w tym bardzo często z namułów. Sytuacja taka ma miejsce między innymi na Żuławach Wiślanych, gdzie - ze względu na miejscowe warunki - do budowy obwałowań chroniących tereny depresyjne od wieków stosowano grunty organiczne. Tylko w basenie jeziora Druzno na Żuławach Elbląskich znajduje się około 160 km obwałowań z gruntów organicznych, głównie namułów, wykonanych przed rokiem 1939 i później częściowo zmodernizowanych. W 2002 r. badaniami geotechnicznymi objęto pięć, różniących się czasem eksploatacji, odcinków obwałowań przeciwpowodziowych położonych w basenie Jeziora Druzno, w tym obwałowania jeziora Druzno na polderach Nowe Dolno i Dzierzgonka oraz obwałowania rzeki Fiszewka. Jednym z odcinków był odcinek doświadczalny wykonany w latach 80. XX w. pod nadzorem naukowym IMUZ i SGGW. Cechą charakterystyczną obwałowań zbudowanych z gruntów organicznych jest duże zróżnicowanie ich cech fizycznych: zawartości części organicznych, wilgotności, wytrzymałości na ścinanie oraz wskaźnika zagęszczenia. Ich postępujące osiadanie, nierównomierne na długości nasypu, jest związane z posadowieniem na bardzo głębokich złożach różnego typu gruntów organicznych: namułów, gytii i torfów. W artykule przedstawiono analizę stanu technicznego i bezpieczeństwa obwałowań wykonanych z namułów organicznych na wybranych, przykładowych odcinkach. Ocenę przeprowadzono na podstawie wyników szczegółowych badań geotechnicznych, obliczeń stateczności i filtracji.

EN

There are many kilometers of flood embankments constructed from organic soils in Poland . One of such specific regions is Żuławy Region at the Vistula River delta, where many kilometers of embankments were constructed from local organic sediments. Just in Druzno Lake Basin there are 160 km of embankments constructed from local organic formations. They are very old embankments constructed before 1939 and partly modernized later. In 2002 the geotechnical research involved five objects: Lake Druzno on Nowe Dolno and Dzierzgonka Polders and the Fiszewka River embankments. One of them was an IMUZ and SGGW experimental section selected in 1980. The characteristic features analysed in flood embankments constructed from organic soils were: organic matter content, humidity, shear strength and the stage of consolidation. The self-consolidation of embankments was connected mainly with organic formations: alluvial sediment, gytia and peat. The analysis of the technical state of such embankments is presented in the paper. The result of geotechnical investigations as well as safety analysis and seepage calculation are described.

Słowa kluczowe

PL

filtracja; grunt organiczny; obwałowania przeciwpowodziowe; stateczność; wilgotność; wskaźnik zagęszczenia; wytrzymałość na ścinanie; zawartość części organicznych

EN

flood embankment; organic soil; organic matters contents; humidity; shear strength; consolidation index; stability; filtration

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2004
• Tom: T. 4, z. 2b
• Strony: 319--333
• Opis fizyczny: Bibliogr. 7 poz., wykr.

Twórcy

autor

Borys M.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, Zakład Inżynierii Wodno-Melioracyjnej

autor

Rycharska J.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, Zakład Inżynierii Wodno-Melioracyjnej

Bibliografia

• BORYS M., 1993. Niskie nasypy z miejsowych gruntów organicznych dla potrzeb budownictwa wodno-melioracyjnego. Rozpr. Habil. Falenty: Wydaw. IMUZ ss. 158.
• BORYS M., JĘDRYKA E., FILIPOWICZ P., GENEROWICZ J., KAMIŃSKA A., KOSMULSKI J., KOWALSKI M., WOLSKI J., BARSZCZEWSKA I., 2002. Ocena stanu technicznego wybranych odcinków wałów przeciwpowodziowych na terenie Żuław Elbląskich w basenie Jeziora Druzno. Falenty: IMUZ maszyn. ss. 200.
• GARBULEWSKI K., 1992. Nasypy z namułu wzmocnionego geowłókniną. W: Krajowe doświadczenia wzmacniania podłoża – Gdańsk 92. Materiały symp. Gdańsk 25–26 września 1992. Gdańsk: Wydaw. Politechnika Gdańska. s. 171–176.
• Wały przeciwpowodziowe. Wytyczne instruktażowe projektowania, 1982. Melior. Rol. nr 2–3 ss. 49.
• Roboty ziemne – warunki techniczne wykonania i odbioru. 1994. Warszawa: MOŚZNiL ss. 71.
• MIODUSZEWSKI W., 1990. Zasady oceny stanu technicznego, metod projektowania, modernizacji i technologii wykonania wałów przeciwpowodziowych na Żuławach. Falenty: IMUZ ss. 90.
• OLCHAWA A., 2003. Właściwości gruntowych kompozytów jako materiału do budowy obwałowań przeciwpowodziowych. Woda Środ. Obsz. Wiej. Rozpr. nauk. i monogr. nr 8 ss. 110.