Gospodarka azotem mineralnym w warunkach łąki wiechlinowo-wyczyńcowej na glebie murszowatej

• Autorzy: Terlikowski J.

Warianty tytułu

EN

Mineral nitrogen management in a meadow dominated with the tussock grass Alopecurus pratensis and the meadow foxtail Poa pratensis situated on moorshy soil

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na Żuławach w latach 2000-2002 prowadzono badania wpływu dawki nawozu azotowego i częstotliwości koszenia na gospodarkę azotem łąki wyczyńcowo-wiechlinowej, z uwzględnieniem w bilansie azotu glebowego. Azot glebowy w warunkach gleb murszowatych to istotny składnik tego bilansu - jego ilość wynosi, w zależności od warunków klimatycznych, a szczególnie ilości i rozkładu opadów, od 100 do 200 kg N·ha-¹. Trudność racjonalnego wykorzystania azotu glebowego polega na tym, że aktywność biologiczna gleby, odpowiedzialna za procesy mineralizacji azotu organicznego, zależy od wielu czynników glebowych oraz klimatycznych, które ulegają ciągłym zmianom. Utrzymanie optymalnego uwilgotnienia gleby w okresie wegetacyjnym jest jednym z podstawowych czynników umożliwiających kontrolę procesu mineralizacji masy organicznej gleb murszowatych oraz racjonalne wykorzystanie azotu przez ruń. Konieczna zatem staje się regulacja stosunków wodnych w glebie. W warunkach niedoboru opadów atmosferycznych (lata 2000 i 2002) obserwowano znacznie gorsze wykorzystanie azotu nawozowego. Ilość niewykorzystanego azotu mineralnego przekraczała w skrajnym przypadku 250 kg N·ha-¹.

EN

The effect of nitrogen fertilization rate and cutting frequency on nitrogen management in a meadow dominated with Alopecurus pratensis and Poa pratensis was studied in Żuławy region in the years 2000-2002. Soil nitrogen is the significant element of nitrogen balance in moorshy soils, its amount ranges from 100 to 200 kg N·ha-¹ in relation to climatic conditions of the year. Biological activity of soil which is responsible for organic-N mineralization depends on many continuously changing soil and climatic factors. This makes rational utilization of soil nitrogen difficult. Optimal soil moisture during the growing season in one of the basic factors which allows to control mineralization of soil organic matter and to rationally utilize nitrogen released in the process by growing plants. Therefore, regulation of water conditions in the soil is indispensable. In the case of precipitation deficit (years 2000 and 2002) significantly worse utilization of fertilizer nitrogen was observed. In mucky soil the amount of mineral nitrogen not used by plants exceeded 250 kg N·ha-¹ in extreme cases.

Słowa kluczowe

PL

azot glebowy; bilans azotu; częstotliwość koszenia; gleba murszowata; nawożenie azotem; ruń wiechlinowo-wyczyńcowa

EN

cutting frequency; moorshy soils; nitrogen balance; nitrogen fertilization; soil nitrogen

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2004
• Tom: T. 4, z. 2a
• Strony: 481--491
• Opis fizyczny: Bibliogr. 9 poz.

Twórcy

autor

Terlikowski J.

• Żuławski Ośrodek Badawczy IMUZ, ul. Giermków 5, 82-300 Elbląg; tel. [phone],

Bibliografia

• FOTYMA M., FOTYMA E., 1996. Zawartość azotu mineralnego w glebie jako wskaźnik środowiskowych skutków nawożenia. W: Nadmiar azotu w rolnictwie czynnikiem zagrożenia zdrowia człowieka. Mater. konf. Warszawa 9–10.01.1997. Falenty: Wydaw. IMUZ s. 35–40.
• FRĄCKOWIAK H., 1980. Dynamika i wielkość mineralizacji związków azotowych w dawno odwod-nionych glebach torfowo-murszowych na tle warunków siedliskowych i nawożenia. Rozpr. habil. Falenty: Wydaw. IMUZ ss. 136.
• GOTKIEWICZ J., GOTKIEWICZ M., 1991. Gospodarowanie azotem na glebach torfowych. W: Gospodarowanie na glebach torfowych w świetle 40-letniej działalności Zakładu Doświadczalnego Biebrza. Bibl. Wiad. IMUZ 77 s. 59–76.
• MARCINKOWSKI T., 1996. Bilans azotu oraz zawartość azotanów w środowisku glebowo-wodnym w gospodarstwach rolnych regionu Żuław Wiślanych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 440 s. 231–237.
• OKRUSZKO H., 1991. Zasady nawożenia gleb torfowych. W: Gospodarowanie na glebach torfowych w świetle 40-letniej działalności Zakładu Doświadczalnego Biebrza. Bibl. Wiad. IMUZ 77 s. 87– –103.
• OKRUSZKO H. , 1993. Transformation of PEN-peat soils under the impact of draining. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 406 s. 3–73.
• SAPEK A., 1996. Udział rolnictwa w zanieczyszczeniu wody składnikami nawozowymi. Zesz. Eduk. 1/96 Falenty: Wydaw. IMUZ s. 9–33.
• SAPEK B., 1995. Wymywanie azotanów oraz zakwaszenie gleby i wód gruntowych w aspekcie działalności rolniczej. Mater. Inf. nr 30. Falenty: Wydaw. IMUZ ss. 31.
• SAPEK B., KALIŃSKA D., 2000. Wpływ zróżnicowanego odczynu gleby i dawki azotu na bilans azotu, fosforu i potasu w długoletnich doświadczeniach łąkowych. Wiad. IMUZ t. 21 z. 1 s. 31–50.