Ocena zasobów gleb mineralnych i hydrogenicznych Pojezierza Mazurskiego w aspekcie ich użytkowania i ochrony

• Autorzy: Gotkiewicz J. , Piaścik H. , Smołucha J.

Warianty tytułu

EN

Evaluation of the resources of mineral and hydrogenic soils in the Masurian Lake Discrit in view of thier use and protection

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule scharakteryzowano zasoby gleb makroregionu Pojezierza Mazurskiego i mezoregionu Równiny Sepopolskiej oraz występujące tam zagrożenia gleb i zasady ich ochrony. Na badanym obszarze, typowym dla terenów młodoglacjalnych północno-wschodniej Polski, wyróżniono trzy strefy krajobrazowe, mające zróżnicowaną pokrywę glebową. Dokonane rozpoznanie oraz badania prowadzone na reprezentatywnych powierzchniach wzorcowych wykazały, że żyzne gleby płaskiej strefy równin zastoiskowych na północy regionu są odporne na degradację i nadają się do intensywnej produkcji rolniczej. W cennej przyrodniczo strefie wysoczyzn morenowych wśród gleb mineralnych przeważają dobrej jakości gleby brunatne. Duże znaczenie dla środowiska mają gleby torfowe i gytiowe. Omawiana strefa szczególnie wymaga gospodarowania proekologicznego. Strefa równin sandrowych na południu regionu wyróżnia się występowaniem gleb piaszczystych, głównie bielicoziemnych, oraz dużym areałem gleb torfowych podatnych na niekorzystne przemiany. W tej strefie wskazane jest rozwijanie rolnictwa ekologicznego.

EN

The paper characterises soils of the Masurian Lake District, environmental threats and protection guidelines. The examined area, which is typical of the young glacial areas of north-eastern Poland, involves three landscape zones of different soils. A general overview and detailed examination of selected reference areas indicated that fertile soils of the flat plains of ice-dammed lake origin in the north of the region are resistant to degradation and can be used in intensive agricultural production. Most soils in the zone of morainic uplands are good quality brown soils. Peat and gyttja soils are of great importance for the environment. The examined area needs environmental management. The area of outwash plains in southern part of the region is characterised by the presence of light and very light sandy mineral soils and has a large area vulnerable to adverse changes in peat soils. The development of environmental-friendly agriculture in the area is recommended.

Słowa kluczowe

PL

Pojezierze Mazurskie; powierzchnie wzorcowe; strefy krajobrazowe; użytkowanie gleb

EN

landscape zones; reference areas; soil use; Masurian Lake District

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2004
• Tom: T. 4, z. 2a
• Strony: 395--408
• Opis fizyczny: Bibliogr. 13 poz.

Twórcy

autor

Gotkiewicz J.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Katedra Gleboznawstwa i Ochrony Gleb, pl. Łódzki 3, 10-957 Olsztyn; tel. [phone]

autor

Piaścik H.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Katedra Gleboznawstwa i Ochrony Gleb, pl. Łódzki 3, 10-957 Olsztyn; tel. [phone]

autor

Smołucha J.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Katedra Gleboznawstwa i Ochrony Gleb, pl. Łódzki 3, 10-957 Olsztyn; tel. [phone]

Bibliografia

• GOTKIEWICZ J., BIENIEK B., 1996. Zmiany wybranych właściwości rolniczo użytkowanych gleb mineralnych Pojezierza Mazurskiego i Równiny Sępopolskiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 431 s. 157–180.
• GOTKIEWICZ J., GOTKIEWICZ M., 1991. Gospodarowanie azotem na glebach torfowych. W: Gospodarowanie na glebach torfowych w świetle 40-letniej działalności zakładu Doświadczalnego Biebrza. Bibl. Wiad. IMUZ 77 s. 59–85.
• GOTKIEWICZ J., SMOŁUCHA J., 1996. Charakterystyka krajobrazów młodoglacjalnych Pojezierza Ma-zurskiego i Równiny Sępopolskiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 431 s. 119–136.
• GOTKIEWICZ J., OKRUSZKO H., SMOŁUCHA J., 1996. Powstawanie i przeobrażanie się gleb hydrogenicznych w krajobrazie młodoglacjalnym Pojezierza Mazurskiego i Równiny Sępopolskiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 431 s. 181–201.
• KONDRACKI J., 1998. Geografia regionalna Polski. Warszawa: PWN ss. 441.
• OKRUSZKO H., 1983. Zróżnicowanie warunków hydrologicznych mokradeł w aspekcie ich melioracji. W: Hydrogeniczne siedliska wilgotnościowe. Bibl. Wiad. IMUZ 79 s. 5–14.
• OKRUSZKO H., PIAŚCIK H., 1990. Charakterystyka gleb hydrogenicznych. Olsztyn: Wydaw. ART ss. 291.
• PIAŚCIK H., 1966. Warunki geologiczne i geomorfologiczne Pojezierza Mazurskiego i Równiny Sępopolskiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 431 s. 31–45.
• PIAŚCIK H., GOTKIEWICZ J., SMOŁUCHA J., MORZE A., 1996. Gleby mineralne krajobrazów młodoglacjalnych Pojezierza Mazurskiego i Równiny Sępopolskiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 431 s. 137–155.
• RICHLING A., 1992. Kompleksowa geografia fizyczna. Warszawa: PWN ss. 375.
• Systematyka gleb Polski, 1989. Rocz. Gleb. t. 40 z. 3/4 ss. 150.
• UGGLA H., 1964. Gyttjaboden in Nordpolen. Mater. 8th Intern. Congr. Soil Sci., Bucharest, Romania s. 619–632.
• Waloryzacja rolniczej przestrzeni produkcyjnej Polski, 1981. Pr. zbior. Red. T. Witek Puławy: IUNG ss. 416.