Określenie strat gleby na terenie RZD Puczniew w warunkach różnych prawdopodobieństw występowania deszczów erozyjnych

• Autorzy: Baryła A.

Warianty tytułu

EN

Estimating the loss of soil at different probabilities of erosive rainfalis - a case study of experimental farm in Puczniew

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy wyliczono masę erodowanej gleby dla warunków Puczniewa (woj. łódzkie). Do obliczeń wykorzystano roczne maksymalne dobowe sumy opadów z lat 1972-2002. Wykonano test Kołmogorowa- Smirnowa, aby ocenić zgodność danej cechy z rozkładem normalnym, następnie opracowano dystrybuantę rozkładu prawdopodobieństwa. Dla prawdopodobieństwa 1, 20 i 50% wyliczono erozyjność opadów i straty gleby za pomocą opracowanego przez Wischmeiera i Smitha równania strat glebowych - USLE. Przyjęto następujące warianty: stoki o spadkach 5%, 10%; zagospodarowanie: użytki zielone i grunty orne; założono użytkowanie płużne - uprawa w poprzek stoku i wzdłuż. Straty gleby są ponad 10-krotnie mniejsze w przypadku użytków zielonych niż gruntów ornych.

EN

The mass of eroded soil was calculated for the conditions prevailing in Puczniew (Poland). Annual maximum daily rainfall from the years 1972-2002 was used for calculations. Kołmogorow-Smirnow test was used to check the distribution of a given characteristics and then the probabilisty distribution was developed. For a probability of 1%, 20% and 50% the erosive rainfall properties and soil loss were calculated using Wischmeier and Smith's equation for soil losses - USLE. The following variants were adopted: slopes of the inclination of 5% and 10%; land use: grassland and arable land; arable land use with soil ploughing across and along the slope was assumed. Soil losses were over 10 times smaller in grasslands than in arable lands in Puczniew.

Słowa kluczowe

PL

erozja gleb; erozyjność deszczów; równanie strat glebowych USLE

EN

soil erosion; USLE equation; rainfall erosivity factor

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 12, z. 4
• Strony: 7--16
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., wykr.

Twórcy

autor

Baryła A.

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego, Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska, ul. Nowoursynowska 166, 02-787 Warszawa; tel. [phone],

Bibliografia

• BANASIK K., GÓRSKI D. 1990. Wyznaczanie erozyjności deszczy do uniwersalnego równania strat glebowych. Zeszyty Naukowe AR Wrocław. Nr 189 s. 103-109.
• BARYŁA A. 2004. Erozyjność deszczy w rejonie Puczniewa. Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska. Z. 28 s. 279-283.
• BOCHENEK W., GIL E. 2010. Procesy obiegu wody, erozji gleb i denudacji chemicznej w zlewni Bystrzanki. Przegląd Naukowy Inżynieria i Kształtowanie Środowiska. Z. 36 s. 28-42.
• DRZEWIECKI W., MULARZ S. 2005. Model USPED jako narzędzie prognozowania efektów erozji i depozycji materiału glebowego. Roczniki Geomatyki. T. 3. Z. 2 s. 45-54.
• FAO 1996. K-factor determination [online]. [Dostęp 20.05.2010]. Dostępny w Internecie: http://www.fao.org/docrep/t1765e/t1765e0f.htm#soil%20erodibility.
• GIL E. 1999. Obieg wody i spłukiwanie na fliszowych stokach użytkowanych rolniczo w latach 1980-1990. Zeszyty IGiPZ PAN. Z. 60 s. 78.
• GÓRSKI D., BANASIK K. 1992. Rozkłady prawdopodobieństwa erozyjności deszczy dla Polski południowo-wschodniej. Zeszyty Naukowe AR Kraków. Sesja naukowa 35. Z. 271 s. 125-131.
• KORELESKI K. 1992. Próby oceny natężenia erozji wodnej. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej im. H. Kołłątaja w Krakowie. Sesja Naukowa. Z. 35 s. 91-100.
• KOWALCZYK A., TWARDY S. 2012. Wielkość erozji wodnej obliczona metodą USLE. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 12. Z. 1 (37) s. 83-92.
• LICZNAR P., ROJEK M. 2002. Erozyjność deszczy południowo-zachodniej Polski na przykładzie stacji Wrocław-Swojec. Przegląd Naukowy SGGW. Ser. Inżynieria i Kształtowanie Środowiska. R. XI. Z. 2 (25) s. 5-14.
• MARKS R., MULLER M.J., LESER H., KLINK H.-J. (red.), 1989. Anleitung zur Bewertung des Leistungsvermögens des Landschaftshaushaltes (BA LVL). Forschungen zur Deutschen Landeskunde Band 229, Zentralaussuss für deutsche Landeskunde. Trier. Selbstverlag.
• MOLNAR D.K., JULIEN P.Y., 1998. Estimation of Upland Erosion Using GIS. Computer and Geosciences. Vol. 24. No. 2 ss. 183-192.
• Natural Resources Conservation Service NRCS - Conservation Practice Standard 1982. Terrace code 600 s. 1-6.
• REJMAN J. 2006. Wpływ erozji wodnej i uprawowej na przekształcanie gleb i stoków lessowych. Acta Agrophysica 136. Rozprawy i Monografie. Nr 136. Lublin. Wydaw. IA PAN Vol. 90 s. 60-80.
• REJMAN J., USOWICZ B. 1999. Ilościowy opis przenoszenia gleby i wody w procesie erozji wodnej. Acta Agrophysica. Vol. 23 s. 143-148.
• SMOLSKA E. 2005. Znaczenie spłukiwania w modelowaniu stoków młodoglacjalnych (na przykładzie Pojezierza Suwalskiego). Warszawa. Wydz. Geogr. i Studiów Region. UW ss. 146.
• STĘPNIEWSKI K., DEMCZUK P., RODZIK J., SIWEK K. 2010. Związki między opadem deszczu a spływem powierzchniowym i spłukiwaniem gleby na poletkach doświadczalnych o różnym użytkowaniu (Guciów - Roztocze Środkowe). Prace i Studia Geograficzne. T. 45 s. 229-241.
• STONE R. P., HILBORN D. 2000. Universal soil loss equation (USLE) [online]. Ontario. Min. Agricult. FoodRural Affairs. [Dostęp 30.03.2012]. Dostępny w Internecie: http://www.omafra.gov.ca/ english/engineer/facts/00-01.htm. Factsheet. Order. 1.
• ŚWIĘCHOWICZ J. 2002. Współdziałanie procesów stokowych i fluwialnych w odprowadzaniu materiału rozpuszczonego i zawiesiny ze zlewni podgórskiej. Przemiany środowiska na Pogórzu Karpackim. Kraków. Instytut Geografii UJ ss. 152.
• TRACZ P. 2004. Metody oceny odporności środowiska przyrodniczego na degradację z wykorzystaniem technik GIS. Kielce. Problemy Ekologii Krajobrazu PAEK s. 277-285.
• WANKE A. 1977. Działanie drenowania i poprawa jego skuteczności w glebach słabo przepuszczalnych. Praca Doktorska. Maszynopis, Warszawa s. 15-20.
• WISCHMEIER W.H., SMITH D.D. 1978. Predicting rainfall erosion losses. USDA Agric. Handb. 537. Washington D.C U.S. Gov. Print. Office ss. 58.