Zróżnicowanie zbiorowisk trawiastych na odłogowych użytkach zielonych w zależności od warunków siedliskowych

• Autorzy: Czyż H. , Kitczak T. , Trzaskoś M.

Warianty tytułu

EN

Diferentiation of plant communities on abandoned grasslands in relation to habitat conditions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania przeprowadzono w 2002 r. w dolinie jeziora Łubie, na obszarze trwałych użytków zielonych, sąsiadujących z polami uprawnymi i lasem mieszanym. Na badanym terenie występowały gleby murszowate, o odczynie lekko kwaśnym do obojętnego, małej zawartości przyswajalnego fosforu i potasu oraz średniej zawartości magnezu. Warunki wodno-powietrzne w glebie na tym terenie kształtuje bliskość jeziora oraz spadek terenu w kierunku zbiornika. Badany użytek zielony od 8 lat nie był użytkowany rolniczo. Na podstawie analiz botanicznych, wykonanych w terminie zbioru I pokosu, wyodrębniono na badanym terenie sześć zbiorowisk trawiastych: Phalaris arundinacea, Deschampsia caespitosa, Alopecurus pratensis, Holcus lanatus, Dactylis glomerata, Arrhenatherum elatius. W siedlisku najbardziej wilgotnym, na obszarze sąsiadującym z jeziorem, ukształtowało się zbiorowisko typu Phalaris arundinacea. Na powierzchniach wilgotnych, nie podlegających wiosennym zalewom powierzchniowym, występowały zbiorowiska Alopecurus pratensis oraz Deschampsia caespitosa. Na glebie o małej zawartości substancji organicznej (3,0-6,0% s.m.) i umiarkowanym uwilgotnieniu, stwierdzono obecność trzech zbiorowisk: Dactylis glomerata, Holcus lanatus i Arrhenatherum elatius. Zbiorowiska Arrhenatherum elatius i Dactylis glomerata zajmowały pas użytku zielonego sąsiadującego z polami uprawnymi i lasem mieszanym.

EN

This study was performed in 2002 in the valley of Lake Łubie, on a permanent grassland bordering cultivated fields and mixed forest. Soils of this area are slightly acidic to neutral, contain small amounts of available phosphorus and potassium, medium level of magnesium, and are of the muck type. Analysed grassland has not been used for 8 years. The water-air conditions of the soil are strongly influenced by the nearby lake and by the slope declining toward the lake. Basing upon analysis made during the first cut, six grass communities were distinguished: Phalaris arundinacea, Deschampsia caespitosa, Alopecurus pratensis, Holcus lanatus, Dactylis glomerata, Arrhenatherum elatius. Within the most wet habitat (directly at the lake) the Phalaris arundinacea community has developed. In moist places not flooded in spring occurred the communities of Alopecurus pratensis and Deschampsia caespitosa. Three plant communities were found on soil with low (3.0-6.0 % DM.) content of organic matter and moderate water content: Dactylis glomerata, Holcus lanatus and Arrhenatherum elatius. The Dactylis glomerata and Arrhenatherum elatius communities grew on areas which bordered cultivated fields and mixed forest.

Słowa kluczowe

PL

czynniki siedliska; użytek zielony odłogowany; zbiorowiska trawiaste

EN

abandoned grassland; grass community; habitat factors

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2004
• Tom: T. 4, z. 1
• Strony: 219--227
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz.

Twórcy

autor

Czyż H.

• Akademia Rolnicza, Katedra Łąkarstwa, ul. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin; tel. [phone]

autor

Kitczak T.

• Akademia Rolnicza, Katedra Łąkarstwa, ul. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin

autor

Trzaskoś M.

• Akademia Rolnicza, Katedra Łąkarstwa, ul. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin

Bibliografia

• BORKOWSKI J., MIKOŁAJCZAK Z., 1993. Gleby łąkowe i roślinność na madach próchnicznych siedlisk łęgowych doliny środkowej Odry. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 412 s. 63–67.
• CZYŻ H., DZIDA M., 1999. Wpływ warunków siedliskowych na skład florystyczny zbiorowiska typu wyczyńca łąkowego. Zesz. Probl. AR Szczec. Agricultura z. 75 s. 45–48.
• CZYŻ H., JAKUBOWSKI P., 1997. Wpływ nawożenia mineralnego i organiczno-mineralnego na skład florystyczny runi i plonowanie łąki wiechlinowej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 453 s. 201–208.
• CZYŻ H., TRZASKOŚ M., GOS A., KITCZAK T., 2000. Zmiany w składzie florystycznym runi na pastwisku zagospodarowanym metodą podsiewu. Zesz. Nauk. AR Krak. z. 73 s. 27–32.
• CZYŻ H.,TRZASKOŚ M., KITCZAK T., 2001. Charakterystyka zbiorowisk łąkowych w otulinie jeziora Będgoszcz. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 478 s. 23–28.
• GAJDA J., SAWICKI J., 1994. Wpływ piętrzenia wód rzecznych na kształtowanie się zbiorowisk roślinności łąkowej na przykładach z Lubelszczyzny. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 412 s. 95–98.
• GRZEGORCZYK S., GRABOWSKI K., BENEDYCKI S., 1999. Wpływ braku użytkowania na kształtowanie się roślinności łąkowej obiektu Siódmak. Folia Univ. Agric. Stetin 197 Agric. z. 75 s. 113–116.
• GRYNIA M., 1967. Zróżnicowanie florystyczne niektórych łąk wypasanych w Polsce w świetle analizy porównawczej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 74 s. 71–83.
• GRYNIA M., GRZELAK M., KRYSZAK A., 1994. Produktywność łąk łęgowych na glebach organicznych w dolinie Samy Szamotulskiej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 412 s. 111–114.
• IZDEBSKI K., LOREUS B., POPIOŁEK Z., 1992. Szata roślinna wybranych powierzchni obszaru Roztocza na tle warunków siedliskowych. Fragm. Faunist. z. 35 s. 237–283.
• KITCZAK T., CZYŻ H., MICHAŁKIEWICZ J., 2001. Wpływ długotrwałego zalegania wód powierzchnio-wych na skład florystyczny runi łąkowej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 478 s. 41–46.
• KOSTUCH R., 1979. Ekologiczna rola użytków zielonych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 221 s. 161–167.
• OSTROWSKI R., SZOSZKIEWICZ J., GACKOWSKA E., 1986: Zmiany florystyczne w zbiorowisku trawiastym pod wpływem uwilgotnienia i nawożenia mineralnego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 327 s. 147–151.
• OŚWIT J., 1992. Identyfikacja warunków wilgotnościowych za pomocą wskaźników roślinnych (metoda fitoindykacji). W: Hydrogeniczne siedliska wilgotnościowe. Bibl. Wiad. IMUZ. 79 s. 39–67.
• PROŃCZUK J., 1979. Rola trwałych użytków zielonych w środowisku przyrodniczym kraju. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. 221 s. 11–21.
• RYGIELSKI T., 2001. Kierunki sukcesji zbiorowisk łąkowych nad jeziorem Dąbie w latach 1956–1997. Łąkarstwo w Polsce z. 4 s. 149–160.
• TRĄBA C., WYŁUPEK T. 1993. Łąki wyczyńcowe w niektórych dolinach rzecznych woj. zamojskiego. Zesz. Probl. Post. Nauk. Rol. z. 412 s. 179–183.
• TRZASKOŚ M., CZYŻ H., 1995. Charakterystyka botaniczna i chemiczna siana z łąk polderowych na tle zróżnicowanych siedlisk. W: Kierunki rozwoju łąkarstwa na tle aktualnego poziomu wiedzy w najważniejszych jego działach. Ogólnopolska Konf. Łąk. Warszawa 27–28 września 1994. Warszawa SGGW s. 380–389.
• TRZASKOŚ M., CZYŻ H., BOBOWSKA E., 1998. Funkcje zbiorowisk roślinnych występujących w dolnym odcinku rzeki Odry w procesie ochrony i rekultywacji terenów łąkowych. W: Ochrona i re-kultywacja terenów Odry, sytuacja po powodzi 1997 r. Zielona Góra. P. Zielonog. s. 279–289.
• ZASTAWNY J., 1992. Sukcesja zbiorowisk roślinnych łąk zagospodarowanych w niektórych dolinach rzecznych Wielkopolski. Wiad. IMUZ t. 7 z. 2 s. 111–123.