Mineralizacja organicznych związków azotu w glebie w świetle długoletnich doświadczeń łąkowych IMUZ

• Autorzy: Sapek B. , Kalińska D.

Warianty tytułu

EN

Mineralization of soil organic nitrogen compounds in the light of long-term grassland experiments in IMUZ

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie wyników długoletnich doświadczeń łąkowych na glebach mineralnych, w zróżnicowanych warunkach uwilgotnienia, odczynu oraz dawki i formy nawozu azotowego, dokonano o ceny jakościowej i ilościowej wydajności mineralizacji organicznych związków azotu oraz dynamiki i zmian jego mineralnych form - amonowej i azotanowej w glebie łąki kośnej. Badania wykonywano w warunkach inkubacji izolowanych próbek gleby in situ oraz w glebie pobranej spod roślinności. Ponadto wstępnie oceniono wpływ zaniechania użytkowania łąki kośnej na zasobność gleby w azot mineralny. Stwierdzono, że przebieg i wydajność mineralizacji związków azotu w glebie zależą od właściwości gleby i warunków w niej panujących, zwłaszcza wilgotnościowych, od pogody w danym roku i okresie wegetacyjnym oraz od dawki i postaci nawozu azotowego. Mineralizacja przebiega najintensywniej w okresie od maja do końca lipca, a jej wydajność istotnie się różni od wydajności w pozostałym czasie. Nawożenie deszczowanej łąki kośnej mineralną formą azotu zwiększa wydajność mineralizacji w porównaniu z wydajnością po stosowaniu formy organicznej - gnojówki. Zaniechanie użytkowania i nawożenia łąki powoduje nagromadzanie się azotu, zwłaszcza N-NH₄, co w warunkach sprzyjających nitryfikacji może być źródłem azotanów wymywanych do wód gruntowych.

EN

Qualitative and quantitative estimation of mineralization rate of organic nitrogen compounds and the dynamics of mineral nitrogen forms - ammonium and nitrate in the soil from mown grassland have been studied. The estimation was based on the results from long-term grassland experiments on mineral soils under different conditions of moisture, pH, doses and forms of nitrogen fertilizer. The assessment was performed in the conditions of in situ soil incubation and in the soil under herbage. Moreover, the effect of abandoned mowing on mineral nitrogen content in the soil was preliminarily assessed. The dynamics and mineralization rate of organic soil nitrogen was found to depend on soil properties, especially its humidity, on weather in particular years and vegetative seasons and on the dose and form of nitrogen fertilizer. The most intensive mineralization took place from May to July and its efficiency differed significantly from that during the rest of the season. Fertilization of irrigated mown meadow with mineral forms of nitrogen increased the efficiency of mineralization in comparison with the efficiency after applying organic form of nitrogen - slurry. Abandoned use and mowing resulted in the accumulation of mineral nitrogen, particularly N-NH₄, which, under favourable conditions, could be the source of nitrate leaching to ground waters.

Słowa kluczowe

PL

łąki torfowo-murszowe; mineralizacja; mineralna gleba łąkowa; nawożenie azotem; organiczne związki azotu; tężenie składników; warunki glebowe; wody gruntowe

EN

ground waters; mineral meadow soil; mineralization; nitrogen fertilization; organic nitrogen compounds; peat-moorsh meadows; soil conditions

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2004
• Tom: T. 4, z. 1
• Strony: 183--200
• Opis fizyczny: Bibliogr. 21 poz., wykr.

Twórcy

autor

Sapek B.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, Zakład Chemii Gleby i Wody; 05-090 Raszyn; tel.[phone] w. 220

autor

Kalińska D.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, Zakład Chemii Gleby i Wody; 05-090 Raszyn

Bibliografia

• ADAMS M.A., POLGLASE P.J., ATTIVIL P.M., 1989. In situ studies of nitrogen mineralization and up-take in forest soils; some comments on methodology. Soil Biol. Biochem. 21 3 s. 423–420.
• ADISCOTT T.M., WHITMORE A.P., POWLSON D.S., 1991. Farming, fertilizers and the nitrate problem. Wallingford UK: C.A.B International.
• ALBREHT S.L., DOUGLAS C.L.,Ir., RASMUSSEN P.E., 1996. Effect of liming on nitrogen transportation in soils of the Pacific Northwest. Trans. 9th Nitrogen Workshop. Braunshweig, September 1996. Braunschweig Technishe Universität s. 177–180.
• BJORNSSON H., 2003. Mineralization of nitrogen to climatic variation and soil. W: Controling N flows and losses. Abstract 12th N Workshop. 21st–24th September, 2003, Exeter, Devon, UK: IGER. Theme 2.
• DEBOSZ K.K., VINTHER F.P., 1989. An in situ technique for simultaneous measurement of mineralization, leaching and plant uptake of nitrogen applied to agricultural soils. W: Nitrogen in organic wastes applied to soils. Red. J.A. Hansen, K. Henriksen, London: Academic Press s. 3–10. HATCH
• HATCH D.J., JARVIS S.C., PARKINSON R.J.,1998. Concurrent measurements of net mineralization, nitrification, denitrification and leaching from field incubation soil cores. Biol. Fertil. Soils 26 s. 323–330.
• HATCH D.J., GOULDING K., MORPHY D., 2002. Nitrogen. W: Agriculture, hydrology and water quality. Red. P.M. Haygarth, S.C. Jarvis. Wallingford UK: CABI Publishing. s. 2–28.
• OENEMA O., SAPEK A., 2000. Effect of soil acidity and nitrogen fertilizer application on gaseous nitrogen oxide emissions from mown grassland. Some concluding remarks. W: Effect of liming and nitrogen fertilizer application on soil acidity and gaseous nitrogen oxide emissions in grass-land systems. Pr. zbior. Red. O. Oenema, A. Sapek. Falenty: Wydaw. IMUZ s. 96–102.
• RAISON R.J. ,CONNEL M.J., KHANNA P.K., 1987. Methodology for studying fluxes of soil mineral – N in situ. Soil Biol. Biochem. 1 5 s. 521–530.
• SAPEK B., SAPEK A., 1993. Wpływ wapnowania na zawartość azotu mineralnego w glebie łąkowej. W: Problemy wapnowania użytków zielonych. Mater. Semin. 32. Falenty: Wydaw. IMUZ s. 74– –79.
• SAPEK B.,1995. Mineralizacja azotu w glebie łąki trwałej w zależności od odczynu i nawożenia azotem. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 421a s. 323–330.
• SAPEK B.,1996a. Potencjalne wymycie azotanów na tle dynamiki mineralizacji azotu w glebach użytków zielonych. W: Azotany w ekosystemach rolniczych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 440 s. 331–341.
• SAPEK B.,1996b. Mineralizacja materii organicznej w glebach łąkowych jako źródło azotu. Zesz. Edukac. 1/96 s. 75–86.
• SAPEK B.,1996c. Impact of soil pH on nitrogen mineralization in grassland soils. W: Progress in nitrogen cycling studies. Red. O. Van Cleemput, G. Hofman, A. Vermoesen Dordrecht. The Netherlands: Kluwer Academic Publisher. s. 265–270.
• SAPEK B.,1997. Potential nitrate leaching resulted from the nitrogen mineralization dynamic in grass-land soils. W: Gazeous nitrogen emission from grassland. Red. S.C. Jarvis, B.F. Pain. Walling-ford UK: C.A.B International s. 419–422.
• SAPEK B.,1998. Dynamic of the pH of limed and unlimed soil on the background of mineralization of nitrogen compounds in long-term meadow experiments. Zesz. Probl. Post. Nauk Roln. z. 456 s. 129–135.
• SAPEK B., 1999. Ocena dynamiki mineralizacji związków azotu metodą inkubacji in situ i jego bilans w mineralnej glebie łąkowej. Wiad. IMUZ t. 20 z. 1 s. 39–57.
• SAPEK B., ESTAVILLO J.M., CORRE W.J., 2000. Amounts of ammonium and nitrate in grassland soil as a function of soil pH and fertiliser nitrogen application. W: Effects of liming and nitrogen fertil-izer application on soil acidity and gaseous nitrogen oxide emissions in grassland systems. Pr. zbior. Red. O. Oenema, A. Sapek. Falenty: Wydaw. IMUZ s. 25–37.
• SAPEK B., SAPEK A., BARSZCZEWSKI J., 2000. Plon i zawartość wybranych składników mineralnych w roślinności łąki trwałej na tle nawożenia saletrą amonową i wapniową. Wiad. IMUZ t. 21 z. 1 s. 67–87.
• SAPEK B., BARSZCZEWSKI J.,2000. Characteristic of the long-term meadow experiments in Janki and Laszczki; a description of the sites, soils, treatment and some results. W: Effects of liming and nitrogen fertilizer application on soil acidity and gaseous nitrogen oxide emissions in grassland systems. Pr. zbior. Red. O. Oenema, A. Sapek. Falenty: Wydaw. IMUZ s. 14–24.
• SAPEK A., SAPEK B., BARSZCZEWSKI J., 2002. Mineralizacja azotu w glebie łąki trwałej deszczowanej. Nawozy i Nawożenie z. 4 s. 238–246.