Degradacja runi łąkowej w warunkach optymalnego uwilgotnienia i zróżnicowanego nawożenia

• Autorzy: Ducka M. , Barszczewski J.

Warianty tytułu

EN

Degradation of meadow sward at optimum soil and different fertilisation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania prowadzono w latach 2006-2011 na doświadczeniu łanowym, na łące trwałej deszczowanej, położonej na glebie mineralnej w Falentach. Celem badań było określenie wpływu zróżnicowanego nawożenia mineralnego oraz organiczno-mineralnego na skład botaniczny i plonowanie runi łąkowej w warunkach optymalnego uwilgotnienia. W okresie badań wyróżniono dwa etapy - pierwszy obejmował lata 2006-2008, drugi 2009-2011. W pierwszym etapie stosowano wyższy poziom nawożenia, a w drugim niższy. Zmniejszenie od 2009 r. ilości stosowanych nawozów nie wpłynęło ujemnie na wielkość plonów na odpowiadających sobie obiektach doświadczenia. Plonowanie łąki było dodatnio skorelowane z poziomem nawożenia. Obok nawożenia, na poziom plonowania oraz zmiany w składzie runi łąkowej wpłynęły wysokie opady w latach 2010-2011. Stwierdzono, że stosowane sposoby nawożenia przyczyniły się do zwiększenia udziału ziół i chwastów, a zmniejszenia udziału traw i roślin bobowatych, niezależnie od poziomu nawożenia. Wśród traw na większości obiektów dominowała wiechlina łąkowa (Poa pratensis L.). W warunkach ekstensywnego nawożenia duży udział w runi miała także kostrzewa czerwona (Festuca rubra L.), a w warunkach intensywnego nawożenia azotem - kupkówka pospolita (Dactylis glomerata L.) i perz właściwy (Elymus repens (L.) Gould). Udział chwastów dwuliściennych w runi, zwłaszcza szczawiu zwyczajnego (Rumex acetosa L.), mniszka pospolitego (Taraxacum officinale F.H. Wigg.) oraz szczawiu tępolistnego (R. obtusifolius L.) zwiększał się wraz z poziomem nawożenia, powodując znaczne przerzedzenie i szybszą degradację runi.

EN

The study was carried out in the years 2006-2011 in a plot experiment on permanent sprinkled meadow situated on mineral soil in Falenty. The effect of fertilisation with mineral fertilisers and liquid manure on botanical composition and yield of meadow sward was compared. The experiment was performed in two stages: the first in the years 2006-2008, the second - in 2009 to 2011. In the first stage a higher level of fertilisation was applied than in the second. Reduced fertilisation from 2009 did not affect negatively the yields of corresponding experimental objects. Meadow Fielding was positively correlated with the level of fertilisation. Apart from fertilisation, the yield and composition of meadow sward were affected by a high rainfall in the years 2010-2011. It was found that the applied methods of fertilisation increased the proportion of herbs and weeds and decreased the share of grasses and legumes irrespective of fertilisation rate. The common meadow grass (Poa pratensis L.) dominated in most experimental objects. At extensive fertilisation, the red fescue (Festuca rubra L.) constituted a large proportion of the sward. Under intensive nitrogen fertilisation a large part of the sward was occupied by the cock's-foot (Dactylis glomerata L.) and couch grass (Elymus repens (L.) Gould). Increasing rate of nitrogen fertilisation increased the share of dicotyledonous weeds in the sward, especially the common sorrel (Rumex acetosa L.), common dandelion (Taraxacum officinale F.H. Wigg.) and broad-leaved dock (R. obtusifolius L.) and resulted in significant thinning and faster degradation of the sward.

Słowa kluczowe

PL

degradacja; łąka trwała; nawozy mineralne; nawozy naturalne

EN

degradation; mineral fertilisers; natural fertilisers; permanent meadow

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 12, z. 3
• Strony: 39--51
• Opis fizyczny: Bibliogr. 26 poz., wykr.

Twórcy

autor

Ducka M.

autor

Barszczewski J.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Zakład Użytków Zielonych, al. Hrabska 3, 05-090 Raszyn; tel. [phone],

Bibliografia

• BADOWSKI M., ROLA H. 2003. Ocena przydatności herbicydu Fernando 225 EC do zwalczania Rumex crispus i Urtica dioica na użytkach zielonych. Postępy w Ochronie Roślin. Vol. 43 (2) s. 521-523.
• BARSZCZEWSKI J. 2002. Wpływ zróżnicowanego nawożenia na plon i jakość runi łąkowej trwałej deszczowanej. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 2. Z. 1 (4) s. 29-55.
• BARYŁA R. 1996. Renowacja trwałych łąk i pastwisk w siedliskach grądowych ze szczególnym uwzględnieniem podsiewu. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 442 s. 23-30.
• BURS W., JANKOWSKA-HUFLEJT H., WRÓBEL B., ZASTAWNY J. 2004. Użytkowanie kośne użytków zielonych. Radom. Krajowe Centrum Rolnictwa Ekologicznego - Regionalne Centrum Doradztwa Rozwoju Rolnictwa i Obszarów Wiejskich. ss. 42.
• DAUBENMIRE R.F. 1973. Rośliny i środowisko. Warszawa. PWN ss. 522.
• DOMAŃSKI P. 2005. Odmiany uprawne traw pastewnych i motylkowatych drobnonasiennych. W: Trawy i rośliny motylkowate. Poradnik. Warszawa. Biznes-Press s. 27-45.
• GŁOWACKI J. 2007. Regeneracja użytków zielonych. Lubuskie Aktualności Rolnicze. Nr 08 s. 13-14.
• GOLIŃSKA B., KOZŁOWSKI S. 2006. Zmienność w występowaniu składników organicznych i mineralnych w Phalaris arundinacea. Annales UMCS. Sectio E. Agricultura. Vol. 61 s. 353-360.
• JODEŁKA J., JANKOWSKI K., NOWAK M. 2005. Wykorzystanie różnych form nawozów azotowych do odnawiania zdegradowanego zbiorowiska łąkowego. Fragmenta Agronomica. Nr 1(85) s. 429-435.
• ŁYSZCZARZ R., DEMBEK R., SUŚ R., ZIMMER-GRAJEWSKA M., KORNACKI P. 2010. Renowacja łąk trwałych położonych na glebach torfowo-murszowych. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 10. Z. 4 (32) s. 129-148.
• KAMIŃSKI J., SZYMANOWSKI M. 2007. Wpływ nawożenia mineralnego na plonowanie, skład florystyczny i walory przyrodnicze łąk na glebie torfowo-murszowej w świetle wyników wieloletniego doświadczenia. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie T. 7. Z. 2a (20) s. 191-208.
• KARCZMARCZYK S., NOWAK L. (red.) 2006. Nawadnianie roślin. Warszawa. PWRiL. ISBN 978-83-09-01009-8 ss. 479.
• KITCZAK T. 1997. Plonowanie lucerny siewnej (Medicago sativa L.) i stokłosy obiedkowatej (Bromus unioloides Humb. et Kunth) w siewie czystym i mieszanym w warunkach zróżnicowanego nawożenia azotowego i nawadniania. Biuletyn Oceny Odmian. Vol. 29 s. 167-172.
• KLAPP E. 1962. Łąki i pastwiska. Warszawa. PWRiL ss. 600.
• KOSTUCH R. 2000. Synteza krajowych badań oraz osiągnięć w gospodarce pastwiskowej XX wieku. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Krakowie. Sesja Naukowa. Nr 73 s. 159-173.
• KROEHNKE R. 1981. Trwałość odmian niektórych gatunków traw i motylkowatych. Biuletyn Oceny Odmian. Vol. 9 s. 261-267.
• SAPEK B., KALIŃSKA D., BARSZCZEWSKI J. 2002. Wpływ węglanu wapnia i saletry wapniowej na dynamikę wynoszenia składników mineralnych z plonem roślinności łąkowej. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 484. Cz. 2 s. 549-561.
• SKOPIEC B. 1995. Sposoby odnawiania zdegradowanych runi użytków zielonych. Poznań. Centrum Doradztwa i Edukacji w Rolnictwie ss. 33.
• WARDA M. 1998. Wpływ roślin motylkowatych na wartość paszy pastwiskowej. Biuletyn Naukowy ART Olsztyn. Nr 1 s. 411-417.
• WESOŁOWSKI P. 2003. Wyniki nawożenia gnojówką bydlęcą i nawozami mineralnymi łąki na glebie torfowo-murszowej. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 3. Z. 1 (7) s. 39-51.
• WESOŁOWSKI P. 2008. Nawożenie łąk nawozami naturalnymi w świetle doświadczeń Zachodniopomorskiego Ośrodka Badawczego IMUZ w Szczecinie. Opracowanie monograficzne. Falenty-Szczecin. IMUZ. ISBN 978-83-88763-74-8 ss. 56.
• WESOŁOWSKI P. 2011. Wpływ nawożenia łąki pobagiennej obornikiem i NPK na jej produkcyjność i skład chemiczny wód gruntowych. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 11. Z. 2 (34) s. 181-187.
• WOLSKI K., SZYSZKOWSKA A., MALKO K., PYRCZ G. 1999. Wpływ różnych czynników pratotechnicznych na wartość energetyczną i białkową runi łąkowej. Łąkarstwo w Polsce. Nr 2 s. 173-177.
• WOLSKI K. 2001. Wpływ różnych sposobów renowacji na plonowanie i wartość pokarmową runi łąkowej. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 479 s. 287-295.
• ŻARSKI J., DUDEK S., ROLBIECKI S. 1997. Efekty deszczowania i intensywnego nawożenie azotowego kupkówki pospolitej na glebie bardzo lekkiej. Zeszyty Naukowe ATR Bydgoszcz. Nr 207. Rolnictwo. Z. 41 s. 51-57.
• ŻUREK G. 2006. Reakcja traw na niedobory wody - metody oceny i ich zastosowanie dla gatunków trawnikowych. Rozprawa habilitacyjna. Monografie i rozprawy naukowe IHAR. Nr 25. ISBN 978-83-90096-58-2 ss.106.