Warunki siedliskowe fitocenoz ze znaczącym udziałem Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv. w runi użytków zielonych Pojezierza Olsztyńskiego

• Autorzy: Alberski J. , Grzegorczyk S. , Pawluczuk J.

Warianty tytułu

EN

Habitat conditions of phytocoenoses with a marked share of Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv. in the sward of grasslands in Olsztyn Lakeland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania prowadzono w latach 1998-2000 na trwałych użytkach zielonych, położonych na glebach mineralnych i organicznych na Pojezierzu Olsztyńskim. Przeanalizowano 57 fitocenoz ze znaczącym udziałem śmiałka darniowego (Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv.), z czego 36 zbiorowisk występowało na glebach organicznych, a 21 na glebach mineralnych. Skład gatunkowy runi wyceniono, stosując fitosocjologiczną metodę Brauna-Blanqueta. Wszystkie typy gleb, na których wykonano zdjęcia florystyczne, zawierały znaczącą ilość części mineralnych. Popielność warstw stropowych gleb mineralnych wahała się od 92,3 do 96,7%, natomiast murszy torfowych w glebach organicznych od 72,2 do 75,1%. Gleby organiczne odznaczały się wysoką zasobnością w fosfor, magnez i wapń. Ruń zbiorowisk wykształconych na glebach organicznych była bogatsza niż na glebach mineralnych w gatunki roślin naczyniowych, przy czym jednocześnie duży był udział śmiałka darniowego (Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv.). Niezależnie od typu gleby, w runi badanych zbiorowisk ze śmiałkiem darniowym (Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv.) często występowały wartościowe gospodarczo trawy: wyczyniec łąkowy (Alopecurus pratensis L.), kostrzewa łąkowa (Festuca pratensis Huds.) i wiechlina łąkowa (Poa pratensis L.). Ponadto często i licznie, szczególnie na glebach organicznych, notowano w runi: kłosówkę wełnistą (Holcus lanatus L.), komonicę błotną (Lotus uliginosus Schk.), jaskier ostry (Ranunculus acris L.) i krwawnik pospolity (Achillea millefolium L.).

EN

Studies were carried out in the years 1998-2000 in Olsztyn Lakeland grasslands. Fifty seven phytocoenoses with a significant share of the tussock grass (Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv.) in the sward were studied. Thirty six of them were situated on organic and 21 on mineral soils chich differed in physical and chemical properties. Floristic composition of sward was estimated with the Braun-Blanquet phytosociological method. All types of soils were characterised by a high content of mineral parts. Ash content in the upper layer of mineral soils ranged from 92.3 to 96.7%, while that of peat-muck layers in organic soils - from 72.2 to 75.1%. Organic soils were rich in phosphorus, magnesium and calcium. Plant communities on organic soils were richer in vascular plants than those on mineral soils. The tussock grass (Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv.) was often accompanied by valuable grasses: the meadow foxtail (Alopecurus pratensis L.), meadow fescue (Festuca pratensis Huds.) and smooth meadow grass (Poa pratensis L.). Moreover, frequent and abundant, particularly on organic soils, were: the Yorkshire fog (Holcus lanatus L.), greater bird's trefoil (Lotus uliginosus Schk.), meadow buttercup (Ranunculus acris. L.) and common yarrow (Achillea millefoilum).

Słowa kluczowe

PL

Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv.; gleba mineralna; gleba organiczna; zasobność gleby; zbiorowiska łąkowo-pastwiskowe

EN

Deschampsia caespitosa (L.) P. Beauv.; grassland communities; mineral soil; organic soil; soil richness

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 12, z. 3
• Strony: 7--15
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz.

Twórcy

autor

Alberski J.

autor

Grzegorczyk S.

autor

Pawluczuk J.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski w Olsztynie, Katedra Łąkarstwa, pl. Łódzki 1, 10-718 Szczecin; tel. [phone],

Bibliografia

• DĄBKOWSKA-NASKRĘT H. 1996. Wolne tlenki i ich wpływ na całkowitą powierzchnię właściwą gleb aluwialnych. Roczniki Gleboznawcze. T. 47. Z. 3/4 s. 23-29.
• GAMRAT R., KOCHANOWSKA R., NIEDŹWIECKI E. 2010. Zróżnicowanie warunków siedliskowych i zbiorowisk roślinnych w dolinie Iny w okolicach Sowna. Część III. Zróżnicowanie zbiorowisk łąkowych na tle warunków glebowych. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 10 Z. 1 (29) s. 157-165.
• GOS A. 1977. Charakterystyka warunków glebowych łąk opanowanych przez śmiałka darniowego. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej w Szczecinie. Z. 61 s. 145-155.
• GRZYWNA A., SZAJDA J. 2008. Functioning of meadow ecosystems in river Piwonia valley 40 years after its melioration. Teka Komisji Ochrony Kształtowania Środowiska Przyrodniczego PAN. 5A s. 38-46.
• HABER Z., PATRZAŁEK A., URBAŃSKI P., KAŁWIŃSKA A. 2000. Wykorzystanie niektórych gatunków traw rabatowych do rekultywacji nieużytków pogórniczych. Łąkarstwo w Polsce. Nr 3 s. 51-58.
• IUNG 1990. Zalecenia nawozowe. Liczby graniczne do wyceny zawartości w glebach makro- i mikroelementów. Puławy ss. 26.
• JANICKA M., ŁUKOSZYK J. 2006. Poprawa składu gatunkowego runi łąkowej z różnym udziałem Deschampsia caspitosa metodą siewu bezpośredniego. Łąkarstwo w Polsce. Nr 9 s. 67-78.
• KOPALIŃSKI K., KAWECKI Z. 1994. Właściwości fizyczne, fizykochemiczne i chemiczne mady brunatnej ciężkiej w warunkach Żuław Wiślanych. Roczniki Gleboznawcze. T. 45. Z. 1/2 s. 27-36.
• KRYSZAK A. 2004. Synantropizacja wybranych zbiorowisk łąkowych. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 1 (10) s. 201-208.
• KUTYNA I., NIEDŹWIECKI E. 1978. Ocena właściwości mad uprawnych doliny rzeki Iny metodami gleboznawczymi oraz metodą bioindykacyjną Ellenberga. Zeszyty Naukowe AR Szczecin. Z. 68 s. 115-127.
• MOSEK B., MIAZGA S. 2008. Zróżnicowanie fitosocjologiczne i gospodarcze zbiorowisk roślinnych z klasy Molinio-Arrhenatheretea w dolinie Urzędówki. Annales UMCS. Sect. E. Vol. 63 (3) s. 78-89.
• OKRUSZKO H. 1971. Określenie ciężaru właściwego gleb hydrogenicznych na podstawie zawartości w nich części mineralnych. Wiadomości IMUZ. T. 10. Z. 1 s. 47-54.
• PROŃCZUK S., PROŃCZUK M., 2006. Poszukiwanie gatunków i odmian traw na trawniki ekologiczne. Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Przyrodniczego we Wrocławiu. Rolnictwo. T. 88. Z. 545 s. 241-247.
• STRYCHALSKA A., KRYSZAK A., KRYSZAK J., KLARZYŃSKA A., POLITYCKA B. 2010. Wstępne badania nad allelopatią u śmiałka darniowego (Deschampsia caespitosa L.). W: Biologia traw. IX Ogólnopolskie Spotkanie Naukowe w Krakowie. 18-19 listopada 2010 r. Materiały konferencyjne. Kraków. Instytut Botaniki im. W. Szafera, PAN s. 56.
• TRĄBA CZ., WOLAŃSKI P., OKLEJEWICZ K. 2006. Różnorodność florystyczna wybranych zbiorowisk nieleśnych doliny Sanu. Annales UMCS. Sect. E. Vol. 61 s. 267-275.
• ŻYSZKOWSKA M. 2004. Różnorodność gatunkowa użytkowanych i nieużytkowanych łąk w dolinie rzeki górskiej - Bystrzycy Kłodzkiej. Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie. T. 4. Z. 2b(12) s. 161-174.