Stan obecny i możliwości rozwoju energetyki wodnej w województwie opolskim

• Autorzy: Wiatkowski M. , Rosik-Dulewska Cz.

Warianty tytułu

EN

Present status and the possibilities of hydropower industry development in the Opole voivodeship

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych (OZE) określa zasady uzyskania przez Polskę 15-procentowego udziału tej energii w całej energii pierwotnej, która będzie wyprodukowana w 2020 r. Z analizy obecnych mocy technologii OZE w Polsce wynika, że największy udział w sumarycznej mocy osiąga energetyka wodna. W pracy przedstawiono analizę stanu obecnego energetyki wodnej oraz możliwości jej rozwoju w województwie opolskim. Autorzy scharakteryzowali małe elektrownie wodne (MEW), określili potencjał energii wodnej w województwie, przedstawili podział energetyki wodnej oraz rolę małych elektrowni wodnych (MEW) w środowisku przyrodniczym i gospodarce regionu. Z pracy wynika, że w województwie opolskim znajdują się 43 elektrownie wodne, w większości przepływowe, o łącznej mocy ok. 29 MW (ok. 135 GWh·rok-¹), w tym 12 powyżej 1 MW i 31 o mocy poniżej 1 MW. Największe wykorzystanie potencjału energetycznego występuje w powiecie nyskim na Nysie Kłodzkiej. Obecnie planowanych jest 12 elektrowni wodnych, m.in. na Odrze, Nysie Kłodzkiej i Osobłodze, co umożliwi zwiększenie produkcji energii elektrycznej o ok. 4,4 MW (ok. 20 GWh·rok-¹). W pracy stwierdzono, że w województwie opolskim, na wybranych ciekach, istnieją jeszcze warunki do budowy elektrowni wodnych. Jednak dokładna ocena mocy elektrycznej będzie możliwa po wykonaniu pomiarów hydrologicznych i odpowiednich obliczeń inżynierskich. Do głównych czynników utrudniających rozwój energetyki wodnej autorzy zaliczyli: długotrwałe procedury administracyjne, związane przede wszystkim z uzyskaniem pozwoleń wodno-prawnych i budowlanych, koszty uruchomienia elektrowni oraz brak regulacji prawnych.

EN

The directive of the European Parliament and the Council of Europe from 23rd April 2009 on promoting the use of renewable energy sources (RES) determines the way by which Poland should reach the 15% share of that energy in the whole energy produced in 2020. Analysis of present power of RES technologies in Poland shows that the hydropower constitutes the largest part of combined power. The paper presents analysis of the present state of hydropower plants and their potential development in the Opole voivodeship. The authors characterised small hydropower plants (SHP), described their location, power and type, showed the potential of hydropower in the voivodeship, present division of hydropower energy and the importance of small hydropower plants for the environment and local economy. Main attention was paid to the difficulties in hydropower development in the Opole voivodeship. In the Opole voivodeship there are 43 hydropower, mostly through-flow plants producing about 29 MW (about 135 GWh·year-¹), including 12 plants producing above 1 MW and 31 plants below 1 MW of power. The most effective utilization of energetic potential appears to be in the Nysa county on the Nysa Kłodzka River. Twelve hydropower plants are planned to be build, among others: on the Odra, Nysa Kłodzka and Osobłoga rivers, which would increase electric energy production by about 4.4 MW (about 20 GWh·year-¹). The paper shows some possibilities of building hydropower plants in the Opole voievodship on some water courses. However, proper estimation of electric power would need hydrological measurements and appropriate engineering calculations. In author's opinion the main factors affecting hydropower industry are: long administration procedures of collecting building and water-law permissions, costs of starting up the hydropower plant and a lack of legal regulations.

Słowa kluczowe

PL

energetyka wodna; odnawialne źródła energii; rzeki; województwo opolskie; rozwój zrównoważony

EN

hydropower plant; Opole Voivodeship; renewable energy sources; river; sustainable development

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 12, z. 2
• Strony: 313--327
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz.

Twórcy

autor

Wiatkowski M.

autor

Rosik-Dulewska Cz.

• Uniwersytet Opolski, Katedra Ochrony Powierzchni Ziemi, ul. Oleska 22, 45-052 Opole; tel. [phone],

Bibliografia

• Biuro Studiów, Projektów i Realizacji „Energoprojekt-Katowice” SA 2003. Studium rozwoju systemów energetycznych w województwie opolskim do roku 2015. Energia odnawialna [online]. Katowice. [Dostęp 21.08.2011]. Dostępny w Internecie: http://umwo.opole.pl/docs/03_odnawialne. pdf
• DROBEK W., HEFFNER K. (red.) 2005. Ochrona środowiska w województwie opolskim w latach 1993-2003. Opole. Państwowy Instytut Naukowy Instytut Śląski w Opolu. ISBN 83-71261713 ss. 247.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2009/28/WE z dnia 23 kwietnia 2009 r. w sprawie promowania stosowania energii ze źródeł odnawialnych. Dz.U. UE L.140/16.
• Fundacja Promocji Innowacji Gospodarczych 2009. Ekoenergia Opolszczyzny. Katalog 2009 [online]. Opole. [Dostęp 17.09.2011]. Dostępny w Internecie: http://www.ekoenergiaopolszczyzny.pl/ images/katalog_2009_ekoenergia_opolszczyzny.pdf
• GŁODEK E., KALINOWSKI W. 2011. Odnawialne źródła energii w województwie opolskim. Opole. ICiMB. ISBN 978-83-62105-80-9 ss. 73.
• HOFFMANN M. 1992. Małe elektrownie wodne - poradnik. Wyd. II popr. Gdańsk. Towarzystwo Rozwoju Małych Elektrowni Wodnych. ISBN 83-900827-0-5 ss. 266.
• KALINOWSKI W. 2008. Bilans energii odnawialnej na terenie województwa opolskiego - stan istniejący, perspektywy rozwoju. Prace Instytutu Szkła, Ceramiki, Materiałów Ogniotrwałych i Budowlanych. Nr 2 s. 119-132.
• KASPEREK R., WIATKOWSKI M., KASPEREK E. 2010.Analiza możliwości budowy małych elektrowni wodnych na rzece Nysie Kłodzkiej. W: Zarządzanie kryzysowe - zrównoważony rozwój obszarów wiejskich. Pr. zbior. Red. Cz. Rosik-Dulewska, M. Wiatkowski. Opole. Uniwersytet Opolski s. 53-65.
• KORCZAK A., RDUCH J. 2009. Energetyka wodna w Polsce. Stan aktualny i perspektywy rozwoju. W: Polska Inżynieria Środowiska pięć lat po wstąpieniu do Unii Europejskiej. Pr. zbior. Red. M. Dudzińska, L. Pawłowski. Monografie. Nr 60. T. 3. Lublin. Komitet Inżynierii Środowiska PAN s. 33-61.
• KOSTUŚ T. 2008. Wykorzystanie odnawialnych źródeł energii w gminach województwa opolskiego. Inżynieria Rolnicza. Nr 6(104) s. 21-27.
• KOWALEWSKI Z. 2005. Wykorzystanie energii wodnej jako elementu rozwoju energetyki odnawialnej. Wiadomości Melioracyjne i Łąkarskie. Nr 2. s. 87-91.
• LEWANDOWSKI W. 2007. Proekologiczne odnawialne źródła energii. Warszawa. WNT. ISBN 978-83-204-3339-5 ss. 432.
• MATUSZEK W. 2005. Odnawialne źródła energii. Elektroenergetyka. Nr 1(52). ss. 22-44.
• MIKULSKI Z. 1998. Gospodarka wodna. Warszawa. Wydaw. PWN ss. 202.
• Ministerstwo Gospodarki 2009. Polityka Energetyczna Polski do 2030 r. Dokument przyjęty przez Radę Ministrów 10 listopada 2009 r. [online]. Warszawa. [Dostęp 17.08.2011]. Dostępny w Internecie: http://www.mg.gov.pl/files/upload/8134/Polityka%20energetyczna%20ost.pdf
• PUCHOWSKI B.K. 2002. Rola małych elektrowni wodnych w środowisku przyrodniczym, gospodarczym i społecznym Polski [online]. Biuletyn MEW. Nr 1. [Dostęp 27.03.2011]. Dostępny w Internecie: http://www.trmew.pl/uploaded/wydawnictwa/1090234726_biuletyn1.pdf
• RADOMSKI CZ. 1987. Agrometeorologia. Warszawa Wydaw. PWN. ISBN 83-01-02952-8 ss. 544.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 20 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać budowle hydrotechniczne i ich usytuowanie. Dz.U. 2007 nr 86 poz. 579.
• RZGW we Wrocławiu 2009. Inwentaryzacja małych elektrowni wodnych na obszarze działania RZGW we Wrocławiu. Opracowanie wykonane przez IMS Sp. z o.o. dla RZGW we Wrocławiu [31.08.2011 Wrocław].
• SAMBOR A., PIEC Z. 2010. Wykorzystanie energii wód - doświadczenia z eksploatacji małej elektrowni wodnej. Energetyka. Nr 10(676) s. 685-689.
• SZRAMKA R., RÓŻYCKI A.W. 1999. Perspektywy dla małych elektrowni wodnych [online]. Biuletyn Urzędu Regulacji Energetyki. Nr 4. [Dostęp 27.08.2011]. Dostępny w Internecie: http://www. ure.gov.pl/ftp/Biuletyny_URE/1999/1999.07.01-biuletyn_nr4.pdf. ISSN 1506-090X
• Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego 2009a. Plan Rozwoju Odnawialnych Źródeł Energii w Województwie Opolskim. Uchwała Zarządu Województwa Opolskiego 4640/2010 z dnia 9.03.2010 w sprawie przyjęcia projektu PROŹE w Województwie Opolskim [online]. Opole. [Dostęp 20.03.2011]. Dostępny w Internecie: http://www.odnowawsi.eu/docs/plan_rozwoju_oze_woj_opol.pdf
• Urząd Marszałkowski Województwa Opolskiego. Departament Rolnictwa i Rozwoju Wsi 2009b. Vademecum inwestora energetycznego w województwie opolskim [online]. Opole. [Dostęp 24.08.2011]. Dostępny w Internecie: http://opolskie.ksow.pl/fileadmin/user_upload/opolskie /pliki/Vademecum-opolskie-221209-5. pdf
• Ustawa z dnia 10 kwietnia 1997 r. Prawo energetyczne. Dz.U. 1997 nr 54 poz. 348. Stan na 1 lipca 2011 r.
• ZYŚK A. 2010. Energia z wody. Środowisko. Nr 23 (431) s. 21-22.