Określenie wpływu warunków opadowych na plonowanie ziemniaka bardzo wczesnego i wczesnego w południowej Polsce

• Autorzy: Dzieżyc H. , Chmura K. , Dmowski Z.

Warianty tytułu

EN

Determination of the effect of precipitation on the yield of very early and early potatoes in southern Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy wykorzystano dane ze stacji doświadczalnych oceny odmian, położonych w południowej Polsce (Węgrzce i Nowy Lubliniec). Ziemniaki odmian bardzo wczesnych i wczesnych były uprawiane na glebach kompleksu pszennego bardzo dobrego, dobrego oraz żytniego bardzo dobrego, dobrego i słabego w latach 1986-2005. Stosując model regresji, zbadano zmienność plonu bulw pod wpływem opadu w okresie kwiecień-maj i czerwiec-lipiec, osobno dla grupy kompleksów pszennych i żytnich, uwzględniając trend czasowy. Optymalny do uzyskania największych plonów bulw na glebach pszennych okazał się układ - opad kwiecień-maj 105 mm i opad czerwiec-lipiec - 205 mm. Najmniej korzystny był układ, w którym opady były najwyższe zarówno w okresie kwiecień-maj (160 mm), jak i w okresie czerwiec-lipiec (255 mm). Różnica plonu bulw w tych dwóch przypadkach wynosiła 8,14 Mg·ha-¹. Znacznie większe różnice w plonach ziemniaków bardzo wczesnych i wczesnych opad powodował na glebach żytnich. Optymalny okazał się układ, gdy opady były wysokie tak w okresie kwiecień- maj (156 mm), jak i czerwiec-lipiec (255 mm). Najmniejszy plon uzyskano, gdy opady w obu okresach miały wartości najniższe z badanych, tj. odpowiednio 90 i 105 mm. Różnica w plonach bulw w warunkach optymalnych i najmniej korzystnych wynosiła aż 16,6 Mg·ha-¹. W optymalnych warunkach opadowych plony bulw ziemniaka bardzo wczesnego i wczesnego, uprawianego na kompleksach pszennych, wynosiły 49,71 Mg·ha-¹, a na kompleksach żytnich - 46,74 Mg·ha-¹.

EN

The data were taken from SDOO located in southern Poland (Węgrzce and Nowy Lubliniec). Very early and early varieties of potatoes were grown on very good and good wheat soil complexes and on very good, good and poor rye soil complexes in the years 1986-2005. The effect of rainfall during April-May and June-July on the variability of tuber yield was examined using the regression model, separately for wheat or rye groups of soil complexes, taking into account time trend. The set of factors: April-May rainfall - 105 mm and June-July rainfall - 205 mm proved to be optimum for high tuber yields on wheat soils. The least favourable situation was when the highest rainfall in April-May (160 mm) was followed by the highest rainfall in June-July (255 mm). The difference of tuber yield between the two extreme cases was 8.14 Mg·ha^-1. Much greater differences in yield of very early and early potatoes were caused by rainfall on rye soils. The optimum set of factors was that which included high rainfall in both April-May (156 mm) and June-July period (255 mm). The lowest yield was obtained when the precipitation in both periods were the lowest - 90 and 105 mm, respectively. The difference in tuber yields between optimum and the least favourable conditions amounted 16.6 Mg·ha-¹. Under optimum precipitation conditions, tuber yields of very early and early potato grown in the wheat soil complexes were 49.71 Mg·ha-¹ and in the rye soil complexes - 46.74 Mg·ha-¹.

Słowa kluczowe

PL

kompleks rolniczej przydatności; opad; ziemniak bardzo wczesny; ziemniak wczesny

EN

complex of agricultural usefulness; early potato; precipitation; very early potato

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 12, z. 2
• Strony: 133--141
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., wykr.

Twórcy

autor

Dzieżyc H.

autor

Chmura K.

autor

Dmowski Z.

• Uniwersytet Przyrodniczy we Wrocławiu, Instytut Architektury Krajobrazu, pl. Grunwaldzki 24A, 50-363 Wrocław; tel. [phone],

Bibliografia

• CHMURA K. 2001. Przyrodnicze i agrotechniczne uwarunkowania uprawy ziemniaka w południowo-zachodniej Polsce. Zeszyty Naukowe Akademii Rolniczej we Wrocławiu. Rozprawy 180. Nr 410 ss. 109.
• DZIEŻYC J., NOWAK L., PANEK K. 1987. Dekadowe wskaźniki potrzeb opadowych roślin uprawnych w Polsce. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 314 s. 11-33.
• KALBARCZYK R. 2004. Czynniki agrometeorologiczne a plony ziemniaka w różnych rejonach Polski. Acta Agrophysica. Nr 4(2) s. 339-350.
• KOŁODZIEJ J. 1996. Wpływ opadów atmosferycznych na plonowanie ziemniaków późnych na stacji COBORU w Węgrzcach k/Krakowa. Fragmenta Agronomica. Nr 4(52) s. 100-106.
• KOŁODZIEJ J., LINIEWICZ K., BEDNAREK H. 2003. Opady atmosferyczne w okolicy Lublina a potrzeby opadowe roślin uprawnych. Annales UMCS. Sect. E. Vol. 58 s. 101-110.
• LENARTOWICZ T., KOZIARA W. 2006. Przyrost plonu bardzo wczesnych odmian ziemniaka w zależności od warunków meteorologicznych. Roczniki AR w Poznaniu. Nr 380. Rolnictwo. Nr 66 s. 195-203.
• NOWAK L. 1989. Potrzeby wodne roślin okopowych. W: Potrzeby wodne roślin uprawnych. Pr. zbior. Red. J. Dzieżyc. Warszawa. Wydaw. Nauk. PWN s. 85-118.
• NOWAK L. 2006. Nawadnianie roślin okopowych. W: Nawadnianie roślin. Pr. zbior. Red. S. Karczmarczyk, L. Nowak. Poznań. PWRiL s. 368-372.
• NYC K. 2006. Wprowadzanie systemów nawadniających. W: Nawadnianie roślin. Pr. zbior. Red. S. Karczmarczyk, L. Nowak. Poznań. PWRiL s. 157-174.
• PANEK K. 1993. Opad. W: Czynniki plonotwórcze – plonowanie roślin. Pr. zbior. Red. J. Dzieżyc. Warszawa-Wrocław. Wydaw. Nauk. PWN s. 149-192.
• RYKACZEWSKA K. 2007. Porównanie produktywności kilku wczesnych krajowych i zagranicznych odmian ziemniaka. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 517 s. 629-638.