Analiza stosunków powietrzno-wodnych gleby torfowo-murszowej w zasięgu działania systemu nawodnień podsiąkowych

• Autorzy: Oleszczuk R. , Chrzanowski S. , Gnatowski T.

Warianty tytułu

EN

The analysis of moisture regime in peat-muck soil profile withen the range of sub-irrigation system

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono rozkład stosunków powietrzno-wodnych w profilu gleby torfowomurszowej znajdującej się w zasięgu oddziaływania systemu nawodnień podsiąkowych, na podstawie badań przeprowadzonych w okresie wegetacji w 2006 r. (kwatera Biebrza 29, torfowisko Kuwasy - środkowy basen Biebrzy). Zapasy wody zarówno w strefie korzeniowej (0-30 cm), jak i w całym analizowanym profilu (0-100 cm) wykazywały podobną dynamikę zmian i różniły się między sobą o około 600 mm. Stwierdzono skuteczne działanie systemu melioracyjnego, niemniej w przypadku bardzo niskich (lipiec 2006) lub ekstremalnie wysokich opadów atmosferycznych (sierpień 2006) pojawiły się okresowe przekroczenia stanów granicznych zwierciadeł wody gruntowej, natomiast wartości ciśnień ssących w strefie korzeniowej były jedynie nieco większe od przyjętych norm na początku i końcu rozpatrywanego okresu wegetacji.

EN

The paper presents an assessment of sub-irrigation system operating in peat-muck soil within Biebrza 29 site (Kuwasy peatland located in the Middle Biebrza River Basin). Performed measurements of surface water levels in open ditches and the levels of groundwater showed effective functioning of the existing sub-irrigation system. In extremely dry or wet conditions some too low or too high groundwater levels were observed. Water reserves in both root zone and in the whole soil profile showed similar dynamics and differed between each other by almost 600 mm.

Słowa kluczowe

PL

funkcjonowanie systemu melioracyjnego; gleby torfowo-murszowe; stosunki powietrzno-wodne; zapasy wody

EN

air-moisture conditions; peat-muck soils; sub-irrigation system; water storage

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 12, z. 1
• Strony: 93--104
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz.

Twórcy

autor

Oleszczuk R.

autor

Chrzanowski S.

autor

Gnatowski T.

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Katedra Kształtowania Środowiska, ul. Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa; tel. [phone],

Bibliografia

• BRANDYK T., GOTKIEWICZ J., ŁACHACZ A. 2008. Zasady racjonalnego wykorzystania torfowisk w rolnictwie. Postępy Nauk Rolniczych. Z. 332 (1) s. 15-26.
• CHRZANOWSKI S. 1995. Retencyjność torfowiska i jej wykorzystanie w systemie nawodnień podsiąkowych na przykładzie obiektu Kuwasy i Zbójna Popiołki. Raport końcowy za okres badań 1993-1995. Falenty. IMUZ. Maszyn. ss. 41.
• CZAPLAK I., DEMBEK W. 2000. Torfowiska Polski jako źródła emisji dwutlenku węgla. Zeszyty Edukacyjne. Nr 6. Falenty. Wydaw. IMUZ. ISBN 83-85735-95-X s. 61-71.
• DIRKSEN C. 1996. Soil physics measurements. Wageningen. Agricultural University Department of Water Resources ss. 130.
• ILNICKI P., ZEITZ J. 2003. Irreversible loss of organic soils functions after reclamation. W: Organic soils and peat materials for sustainable agriculture. Pr. zbior. Red. L. E. Parent, P. Ilnicki. Boca Raton. CRC Press and International Peat Society s. 15-32.
• JURCZUK S., LIPIŃSKI J., BEM-BAJENA B., ŁEMPICKA A., PAWLIK DOBROWOLSKI J. 2004. Nawodnienia podsiąkowe jako podstawa zwiększenia retencyjności wodnej małych dolin rzecznych. Falenty. Wydaw. IMUZ. ISBN 83-88763-47-4 ss. 63.
• JURCZUK S., MIODUSZEWSKI W. 2006. Gospodarowanie wodą w dolinowych systemach melioracyjnych. W: Woda w krajobrazie rolniczym. Pr. zbior. Red. W. Mioduszewski. Woda Środowisko Obszary Wiejskie. Rozprawy naukowe i monografie. Nr 18 s. 172–187.
• KLUTE A. 1986. Water retention: laboratory methods. W: Methods of soil analysis. Pr. zbior. Red. A. Klute. Agronomy Monograph. 9. Madison. WI, ASA and SSSA s. 635-662.
• KOWALIK P. 2001. Ochrona środowiska glebowego. Warszawa. Wydaw. Nauk. PWN. ISBN 83-01135-51-4 ss. 257.
• MACIAK F., LIWSKI S. 1996. Ćwiczenia z torfoznawstwa. Wyd. V. Warszawa. SGGW. ISBN 83-00-02968-0 ss. 127.
• OKRUSZKO H. 1986. Przyrodniczo-techniczne podstawy melioracji terenów dolinowych. W: Podstawy melioracji rolnych. T. 1. Pr. zbior. Red. P. Prochal. Warszawa. PWRiL s. 42-81.
• OKRUSZKO H. 1993. Transformation of fen-peat soil under the impact of draining. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 406 s. 3-73.
• OKRUSZKO H. 1994. System of hydrogenic soil classyfication used in Poland. W: Taxonomy of hydrogenic soils and sites used in Poland. Biblioteczka Wiadomości IMUZ. Nr. 84. Falenty. IMUZ s. 5-27.
• OLESZCZUK R., BRANDYK T., GNATOWSKI T., SZATYŁOWICZ J. 2004. Calibration of TDR for moisture determination in peat deposits. International Agrophysics. Vol. 18 (2) s. 145-151.
• OLESZCZUK R., BRANDYK T., GNATOWSKI T., SZATYŁOWICZ J., KAMIŃSKI J. 2008. The comparison of soil moisture content changes in the moorsh layer under shrubs and grass vegetation. Agronomy Research. Vol. 6 (1) s. 141-148.
• OLESZCZUK R., CHRZANOWSKI S., BRANDYK T., GNATOWSKI T., SZATYŁOWICZ J. 2009. Ocena funkcjonowania systemu odwadniająco-nawadniającego dla zrównoważonego łąkowego wykorzystania gleby torfowo-murszowej. Woda Środowisko Obszary Wiejskie. T. 9. Z. 1 (25) s. 77-86.
• OLESZCZUK R., GNATOWSKI T., BRANDYK T., SZATYŁOWICZ J. 2007. Calibration of TDR for moisture content monitoring in moorsh laryers. W: Wetlands: monitoring, modelling and management. Pr. zbior. Red. T. Okruszko. London, Balkema. Taylor Francis Group s. 121-124.
• OLSZTA W., ZAWADZKI S. 1991. Właściwości retencyjne gleb, metody ich określania oraz sposoby wykorzystania w melioracji. Falenty. Wydaw. IMUZ ISSN 0860-813 ss. 55.
• ROGUSKI W., SARNACKA S., DRUPKA S. 1988. Instrukcja wyznaczania potrzeb i niedoborów wodnych roślin uprawnych i użytków zielonych. Materiały Instruktażowe. Nr 66. Falenty. IMUZ. ISSN 0860-0813 ss. 92.
• SZUNIEWICZ J. 1979. Charakterystyka kompleksów wilgotnościowo-glebowych pod kątem parametrów systemu melioracyjnego. W: Kompleksy wilgotnościowo-glebowe. Biblioteczka Wiadomości IMUZ. Nr 58. Warszawa. PWRiL s. 29-50.
• SZUNIEWICZ J., CHRZANOWSKI S. 1996. Współczynniki roślinne do obliczania ewapotranspiracji łąki trzykośnej na glebie torfowo-murszowej w Polsce północno-wschodniej. Wiadomości IMUZ. T. 18. Z. 4 s. 109-118.
• TOŁPA S., JASNOWSKI M., PAŁCZYŃSKI A. 1967. System der genetischen Klassifizierung der Torfe Mitteleuropas. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 76 s. 9-99.