Potas w glebie, roślinności i płytkich wodach gruntowych na tle zróżnicowanego użytkowania

• Autorzy: Burzyńska I.

Warianty tytułu

EN

Potassium in soil, Plants and ahallow ground waters in relation to different meadow utilisation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy była ocena wpływu zróżnicowanego użytkowania łąki na glebie mineralnej na zawartość potasu w glebie, roślinności łąkowej oraz w płytkich wodach gruntowych. Badania prowadzono na długoletnim doświadczeniu łąkowym założonym w 1981 r. na czarnej ziemi zdegradowanej w Laszczkach, w województwie mazowieckim. W latach 2001-2010 pobierano próbki gleby i płytkich wód gruntowych. Natomiast próbki roślinności łąkowej pobierano w czasie I pokosu w latach 2009-2010. W wyciągu glebowym 0,01 mol CaCl₂·dm-³ w wodach gruntowych oraz w roztworach mineralizowanych próbek roślinności łąkowej oznaczono zawartość K metodą płomieniowej spektrometrii atomowej (FAAS). Długotrwałe nawożenie saletrą wapniową stabilizowało odczyn gleby oraz przeciwdziałało stratom łatwo rozpuszczalnego K z gleby łąkowej. Koszenie i usuwanie roślinności z powierzchni poletek przyczyniło się do zmniejszenia zawartości K w glebie, szczególnie w warunkach odczynu umiarkowanie kwaśnego. Stężenie potasu w płytkich wodach gruntowych było uzależnione od sposobu użytkowania łąki. Zaniechanie produkcyjnego użytkowania łąki przyczyniło się do znacznych sezonowych wahań stężenia K w płytkich wodach gruntowych.

EN

The aim of this study was to assess the effect of diversified use of a meadow on potassium content in the soil, meadow vegetation and in shallow ground waters. The studies were carried out in a long-term grassland experiment initiated in 1981 in Laszczki in the Masovian Province. Samples of soil and shallow ground water from control wells were collected in 2001-2010. Plant samples were taken during the first cut in the years 2009-2010. Potassium content was measured with the flame atomic absorption spectrophotometry in 0.01 mol CaCl₂·dm-³ soil extracts, in ground waters and in the samples of meadow vegetation after their mineralisation. Long-term fertilisation with calcium nitrate stabilized soil pH and counteracted the losses of easily soluble K from meadow soil. Mowing and removal of meadow vegetation from the surface of plots reduced K content in the soil, especially under moderately acidic soil pH. Potassium concentration in shallow ground water depended on the way the meadow was used. The abandonment of productive use of the meadow contributed to substantial seasonal variations of K concentration in shallow ground waters.

Słowa kluczowe

PL

gleba mineralna; potas; płytkie wody gruntowe; roślinność łąkowa

EN

mineral soil; potassium; shallow ground waters; meadow vegetation

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2012
• Tom: T. 12, z. 1
• Strony: 49--58
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz., wykr.

Twórcy

autor

Burzyńska I.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Laboratorium Badawcze Chemii Środowiska, al. Hrabska 3, 05-090 Raszyn; tel. [phone],

Bibliografia

• BADORA A., FILIPEK T. 1994. Reakcja zbóż na silne zakwaszenie gleb. Cz. II. Wpływ silnego zakwaszenia gleb na skład mineralny pszenicy w fazie kłoszenia. Roczniki Gleboznawcze. T. XIL. Nr 1/2 s. 77-83.
• BURZYŃSKA I. 2006. Zastosowanie testu 0,01 mol chlorku wapnia w ocenie zasobności gleby łąkowej i jakości wód gruntowych. Falenty. ITP. Rozprawa doktorska. Maszyn. ss. 76.
• BURZYŃSKA I. 2009. Wpływ zaniechania nawożenia oraz zbioru runi łąkowej na zawartość RWO oraz rozpuszczalnych form potasu i magnezu w glebie i w płytkich wodach gruntowych. Woda Środowisko Obszary Wiejskie. T. 9. Z. 3 (27) s. 19-28.
• BURZYŃSKA I., PIETRZAK S. 2010. Ocena zawartości rozpuszczalnych form potasu i RWO w warstwie gleby stanowiącej podłoże długoletniego składowania obornika. Woda Środowisko Obszary Wiejskie. T. 10. Z. 4 (32) s. 23-32.
• Council Directive of 15 July 1980 relating to the quality of water intended for human consumption. (80/778/EEC) OJL 229/11.
• DOBOSZYŃSKI L. 1988. Nawożenie i pielęgnowanie użytków zielonych. W: Przewodnik łąkarski. Warszawa. PWRiL s. 364-417.
• FALKOWSKI M., KUKUŁA I., KOZŁOWSKI S. 2000. Właściwości chemiczne roślin łąkowych. Poznań. Wydaw. AR. ISBN 83-71602-26-X ss. 132.
• FILIPEK T. 1990. Kształtowanie się równowagi jonowej w życie w zależności od wysycenia gleb kationami. Roczniki Gleboznawcze. T. XIL. Nr 1/2 s. 133-143.
• HOUBA V. J. G., NOVOZAMSKI I., LEXMOND TH., VAN DER LEE J. 1990. Applicability of 0.01 M CaCl2 as single extraction solution for the assessment on the nutrient status of soil and other diagnostics purposes. Communications in Soil Science and Plant Analysis. Vol. 21 s. 19-20.
• OECD 1982. Eutrophication of Waters. Monitoring of assessment and control. Final Report. Paris Environmental Directorate OECD ss. 154.
• RAGÁLYI P., KÁDÁR I. 2005. Long term effects of mineral nutrition on the yield and element kontent in grass. Nawozy i Nawożenie. Nr 5 s. 395-400.
• MASTALERCZUK G., STYPIŃSKI P. 2005. Wpływ intensywności użytkowania i uwilgotnienia gleby na zawartość, pobieranie i rozmieszczenia potasu w roślinności łąkowej. Nawozy i Nawożenie. Nr 5 s. 384-394.
• Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 20 kwietnia 2010 r. w sprawie jakości wody przeznaczonej do spożycia przez ludzi. Dz. U. 2010 nr 72 poz. 466.
• SAPEK A. 1979. Metody analizy chemicznej roślinności łąkowej, gleby i wody. Cz. 1. Analiza chemiczna roślinności łąkowej. Falenty. IMUZ s. 14-15.
• SAPEK B. 1993. Studia nad wapnowaniem trwałego użytku zielonego na glebie mineralnej. Rozprawa habilitacyjna. Falenty. Wydaw. IMUZ. ISBN 83-85735-04-6 ss. 93.
• SAPEK B. 2001. Zagadnienia potasu w świetle oddziaływania rolnictwa na środowisko. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 476 s. 281-292.
• SCHEFFER F., SCHACHTSCHABEL P. 1984. Lehrbuch der Bodenkunde. 11. Auflage Stuttgart. Enke Verlag s. 104.
• STĘPIEŃ W. 1989. Działanie potasu w zależności od stopnia jego nagromadzenia w glebie w wyniku wieloletniego nawożenia. Roczniki Gleboznawcze. T. XL. Nr 1 s. 129-145.