Metoda prognozowania zamulenia zbiornika wodnego na podstawie pomiaru pejemności

• Autorzy: Bąk Ł. , Dąbkowski Sz. L. , Górski J.

Warianty tytułu

EN

Method of predicting siltation of a water reservoir based on measurements of its capacity

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Prognozowanie czasu zamulania małych zbiorników, gdy nie dysponujemy wynikami pomiarów dopływu rumowiska rzecznego, napotyka na liczne trudności. Prognozę można uściślić po pewnym okresie eksploatacji, dokonując pomiaru objętości osadów zgromadzonych w zbiorniku. Sposób postępowania został opisany w pracy na przykładzie zbiornika wodnego Suchedniów. W pracy przedstawiono również wyniki pomiarów zamulenia zbiornika wodnego w Suchedniowie po 32 latach eksploatacji. Objętość materiału zdeponowanego w zbiorniku oszacowano na 78 tys. m³. Sporządzono prognozę zamulania na podstawie intensywności transportu rumowiska dopływającego do zbiornika, obliczonej metodami Brańskiego i Wilhelma oraz bezpośredniego pomiaru zamulenia obiektu. Najlepszą zgodność prognozy, opartej na pomiarze bezpośrednim, uzyskano z prognozą, w której intensywność transportu unosin określono metodą Brańskiego. Efektywny czas eksploatacji zbiornika określono na 175 lat.

EN

Predicting siltation time of a small water reservoir without measurements of the input of riverine settling matter faces some difficulties. The forecast can be made more precise by measuring the accumulated sediment in the reservoir after a certain period of its exploitation. The procedure was described in this paper using Suchedniów Reservoir as an example. The results of measurements of siltation in Suchedniów Reservoir after 32 years of its operation were described in this paper. The volume of material deposited in the reservoir was estimated at 78 thousand m³. Obtained results were compared with predicted volumes calculated with different models. The best agreement was obtained when the intensity of suspended load transport was determined with the Brański's method. The effective life of the reservoir was set at 175 years.

Słowa kluczowe

PL

mały zbiornik wodny; prognoza zamulenia; zamulenie

EN

silting; silting forecast; small water reservoir

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2011
• Tom: T. 11, z. 4
• Strony: 19--29
• Opis fizyczny: Bibliogr. 18 poz.

Twórcy

autor

Bąk Ł.

autor

Dąbkowski Sz. L.

autor

Górski J.

• Politechnika Świętokrzyska, Katedra Geotechniki i Inżynierii Wodnej, al. Tysiąclecia Państwa Polskiego 7, 25-314 Kielce; tel. [phone],

Bibliografia

• BANASIK K., GÓRSKI D. 1992. Wykorzystanie uniwersalnego równania strat glebowych USLE do oceny ilości rumowiska unoszonego odpływającego z małych zlewni. Gospodarka Wodna. Nr 3 s. 62-65.
• BANASIK K., GÓRSKI D., SKIBIŃSKI J. 1995a. Metodyka oceny intensywności erozji gleb w zlewni i akumulacji rumowiska w zbiornikach wodnych. W: Metodyka zagospodarowania zasobów wodnych w małych zlewniach rzecznych. Pr. zbior. Red. A. Ciepielowski. Warszawa. Wydaw. SGGW s. 63-76.
• BANASIK K., GÓRSKI D., SKIBIŃSKI J. 1995b. Obliczanie akumulacji rumowiska w zbiorniku Staw Górny. W: Metodyka zagospodarowania zasobów wodnych w małych zlewniach rzecznych. Pr. zbior. Red. A. Ciepielowski. Warszawa. Wydaw. SGGW s. 136-143.
• BANASIK K., GÓRSKI D., MITCHELL J.K. 2001. Rainfall erosivity for east and central Poland. W: Soil erosion research for the 21st Century. Proceedings of the Internationale Symposium. Honolulu, Hawaje. ASAE s. 279-282.
• BĄK Ł., GÓRSKI J., SZELĄG B. 2010. Operat wodnoprawny dla uzyskania pozwolenia wodno prawnego na piętrzenie wody i utrzymanie zbiornika wodnego „Suchedniów” na rzece Kamionka w powiecie skarżyskim woj. świętokrzyskie. Kielce. Urząd Miasta i Gminy Suchedniów ss. 38.
• BODULSKI J., GÓRSKI J. 2006. Evolution and prediction of silting in reservoir Cedzyna on the Lubrzanka river. Journal of Water and Land Development. No. 10 s. 133-149.
• BRAŃSKI J., DĄBKOWSKI SZ.L. 1976. Uwagi o prognozowaniu zamulenia zbiorników wodnych na rzekach nizinnych. Archiwum Hydrotechniki. T. 23 z. 3 s. 375-392.
• BRAŃSKI J. 1975. Ocena denudacji dorzecza Wisły na podstawie wyników pomiarów rumowiska unoszonego. Prace IMGW. Nr 6 s. 6-58.
• CYBERSKI J. 1970. Badania akumulacji rumowiska w zbiornikach retencyjnych w Polsce. Gospodarka Wodna. Nr 2 s. 43-46.
• DĄBKOWSKI SZ. L., SKIBIŃSKI J., ŻBIKOWSKI A. 1982. Hydrauliczne podstawy projektów wodno-melioracyjnych. Warszawa. PWRiL ss. 534.
• GONČAROV V. N., 1962. Dinamika ruslovych potokov. Leningrad. Gidrometeoizdat s. 323-326.
• ŁAJCZAK A. 1995. Studium nad zamulaniem wybranych zbiorników zaporowych w dorzeczu Wisły. Monografie Komitetu Gospodarki Wodnej PAN. Z. 8 ss.108.
• MICHALEC B. 2001. Ocena stopnia zamulenia małych zbiorników karpackich na tle natężenia transportu rumowiska unoszonego i wleczonego. Rozprawa doktorska. Kraków. AR ss. 215.
• MICHALEC B. 2004. Próba prognozy zamulenia małego zbiornika wodnego na cieku niekontrolowanym hydrologicznie. Acta Scientiarum Polonorum. Formatio Circumiectus. Vol. 3 no 1 s. 63-71.
• MICHALEC B., TARNAWSKI M. 2008. The influence of small water reservoir operation changes on capa city reduction. Environmental Protection Engineering. Vol. 34 no 3 s. 117-124.
• SKIBIŃSKI J. 1976. Próba ilościowej oceny intensywności transportu rumowiska wleczonego w rzekach środkowej Polski. Zeszyty Naukowe SGGW-AR. Rozprawy Naukowe. Nr 74 ss. 111.
• STACHÝ J. (red.) 1987. Atlas hydrologiczny Polski. Warszawa. Wydaw. Geol. ss. 79.
• TARNAWSKI M., MICHALEC B. 2006. Charakterystyka ilościowa i jakościowa osadów dennych zbiornika wodnego w Wilczej Woli. Infrastruktura i Ekologia Terenów Wiejskich. Nr 3 (1) s. 31-43.