Możliwość zastosowania metody GGE biplot do oceny stanu i identyfikacji zagrożeń zespołu Alopecuretum pratensis opisanego na terenie Parku Krajobrazowego "Podlaski Przełom Bugu"

• Autorzy: Sienkiewicz-Paderewska D. , Paderewski J.

Warianty tytułu

EN

A possibility of using the GGE biplot method to evaluate the state of and risks for Alopecuretum pratensis assotiation described in the Bug Ravine Landscape Park

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Zespół Alopecuretum pratensis (Regel 1925) Steffen 1931, występujący na terenie Parku Krajobrazowego "Podlaski Przełom Bugu", scharakteryzowano na podstawie 50 zdjęć fitosocjologicznych, wykonanych metodą Brauna-Blanqueta. Każde zdjęcie opisano względnym pokryciem gatunków: charakterystycznych dla klasy; charakterystycznych dla siedlisk wilgotniejszych lub siedlisk suchszych; synantropijnych oraz drzew i krzewów. Obliczono również następujące wskaźniki Ellenberga: L - wskaźnik świetlny, F - uwilgotnienia, R - odczynu gleby, N - zawartości azotu w glebie. Parametry te syntetycznie opisano metodą GGE biplot (ang. "Genotype and Genotype-by-Environment interaction effects"). Wykres typu biplot umożliwił wytypowanie grupy niezaburzonych płatów zespołu Alopecuretum pratensis oraz płatów zaburzonych. Te ostatnie to albo fitocenozy występujące w siedliskach przesuszonych, w których odnotowano równocześnie zwiększony udział gatunków synantropijnych, albo fitocenozy zlokalizowane w siedliskach wyraźnie wilgotniejszych. Większość płatów zespołu Alopecuretum pratensis, zanotowanych na terenie Parku "Podlaski Przełom Bugu", wykształciła się w warunkach siedliskowych zbliżonych do optymalnych dla tego syntaksonu i została zaliczona do postaci niezaburzonej, co świadczy o jego dobrej kondycji. Metoda GGE biplot okazała się przydatna do oceny stanu zespołu Alopecuretum pratensis oraz określenia kierunków jego zmian.

EN

The Alopecuretum pratensis association (Regel 1925) Steffen 1931 in the Bug Ravine Landscape Park was described by 50 relevčs with the use of Braun-Blanquet method. The aim of this study was to define the conditions and symptoms of degeneration of Alopecuretum pratensis. Each of the relevčs was described by the relative cover of: characteristic species of Molinio-Arrhenatheretea class, characteristic species of wetter and drier habitats, synanthropic species, tree and shrub species. The Ellenberg indicators (L - light, F - moisture, R - soil pH, N - soil nitrogen) were also calculated. Above mentioned parameters were described synthetically by the GGE biplot method (Genotype and Genotype-by-environment interaction effects). The graph designated the group of undisturbed and disturbed phytocenoses of Alopecuretum pratensis. The disturbed phytocoenosis were often located in drier habitats or in markedly wetter sites. In the first case it was associated with greater participation of synanthropic species. Summing up, most of the described phytocoenoses of Alopecuretum pratenis developed in conditions close to the optimal for that syntaxon and were classified as undisturbed, which indicated their good condition in the Bug Ravine Landscape Park. Selection of appropriate parameters of examined plant community allowed the use of the GGE biplot method for assessing the state of Alopecuretum pratensis and determining the directions of its change.

Słowa kluczowe

PL

ekosystemy nieleśne; fitocenozy łąkowe; sukcesja wtórna; synantropizacja; waloryzacja ekosystemów półnaturalnych

EN

evaluation of semi-natural ecosystems; grassland phytocoenosis; non-forest ecosystems; secondary succesion; synanthropisation

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2011
• Tom: T. 11, z. 3
• Strony: 237--252
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., wykr.

Twórcy

autor

Sienkiewicz-Paderewska D.

autor

Paderewski J.

• Szkoła Główna Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, Katedra Agronomii, ul. Nowoursynowska 159, 02-776 Warszawa; tel. [phone],

Bibliografia

• DEMBEK R. 1993. Zróżnicowanie socjologiczne wybranych zbiorowisk łęgowych w dolinie środkowej Wisły. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 412 s. 69-72.
• GABRIEL K.R. 1971. The biplot graphic display of matrices with application to principal komponent analysis. Biometrica. Vol. 58 s. 453-467.
• ELLENBERG H., WEBER H., DÜLL R., WIRTH V., WERNER W., PAULISSEN D. 1992. Zeigerwerte von Pflanzen in Mitteleuropa. Scripta Geobotanica. Vol. 18 ss. 258.
• FIJAŁKOWSKI D. 1994. Flora roślin naczyniowych Lubelszczyzny. T. 1. Lublin. Lubelskie Towarzystwo Naukowe ss. 389.
• FIJAŁKOWSKI D., CHOJNICKA-FIJAŁKOWSKA E. 1990. Zbiorowiska z klas Phragmitetea, Molinio-Aarrhenatheretea i Scheuchzerio-Caricetea fuscae w makroregionie lubelskim. Roczniki Nauk Rolniczych. Ser. D. Nr 217 ss. 414.
• GRYNIA M. 1975. Przekształcanie się zbiorowisk łąkowo-pastwiskowych w ostatnich dziesiątkach lat, jako wskaźnik zmian w środowisku przyrodniczo-rolniczym. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 169 s. 31-39.
• KRYSZAK A. 2001. Różnorodność florystyczna zespołów łąk i pastwisk klasy Molinio-Arrhenatheretea w Wielkopolsce w aspekcie ich wartości gospodarczej. Roczniki AR Poznań. Rozprawy Naukowe. Nr 314 ss. 182.
• KRYSZAK A., KRYSZAK J., CZEMKO M. 2005. Degradacja zbiorowisk łąkowych w dolinie rzeki Samicy. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 507 s. 307-313.
• KRYSZAK A., KRYSZAK J., KLARZYŃSKA A. 2007. Walory przyrodniczo-użytkowe łąk doliny środkowej Mogilnicy. Acta Scientarum Polonorum. Agricultura. Vol. 6 nr 4 s. 15-24.
• KRYSZAK J., KRYSZAK A., KLARZYŃSKA A., STRYCHALSKA A. 2009. Waloryzacja użytkowa i przyrodnicza zbiorowisk łąkowych klasy Molinio-Arrhenatheretea wybranych dolin rzecznych Wielkopolski. Fragmenta Agronomica. Vol. 26 nr 1 s. 49-58.
• KUCHARSKI L., HAJDUK D. 1994. Przegląd zespołów łąkowych z klasy Molinio-Arrhenatheretea stwierdzonych w Polsce. Wiadomości Botaniczne. Vol. 38 nr 1/2 s. 95-104.
• MATUSZKIEWICZ W. 2008. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa. Wydaw. Nauk. PWN ss. 340.
• MOSEK B., MIAZGA S. 1993. Porównanie składu botanicznego zespołu Alopecuretum pratensis przed i po regulacji doliny Bystrzycy. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 412 s. 151-155.
• NOWIŃSKI M. 1967. Polskie zbiorowiska trawiaste i turzycowe. Warszawa. PWRiL ss. 283.
• OŚWIT J. 1992. Identyfikacja warunków wilgotnościowych w siedliskach łąkowych za pomocą wskaźników roślinnych (metoda fitoindykacji). W: Hydrogeniczne siedliska wilgotnościowe. Biblioteczka Wiadomości IMUZ. Nr 79 s. 39-68.
• PADEREWSKI J., GAUCH H.G., MĄDRY W., DRZAZGA T., RODRIGUES P.C. 2011. Yield response of Winter wheat to Agro-ecological conditions using additive main effects and multiplicative interaction and cluster analysis. Crop Science. Vol. 51 s. 969-980.
• TRĄBA CZ., WOLAŃSKI P., OKLEJEWICZ K. 2004. Zbiorowiska roślinne nieużytkowanych łąk i pól w dolinie Sanu. Łąkarstwo w Polsce. Nr 7 s. 207-238.
• TRĄBA CZ., WYŁUPEK T. 2001. Fitoindykacyjna ocena uwilgotnienia łąk wyczyńcowych w Kotlinie Zamojskiej. Łąkarstwo w Polsce. Nr 4 s. 199-212.
• YAN W., KANG M.S. 2003. GGE Biplot Analysis: A graphical tool for breeders, geneticists, and agronomists. Boca Raton, FL. CRC Press ss. 288.
• ZARZYCKI J. 2005. Wartość paszowa runi łąk Pienińskiego Parku Narodowego użytkowanych zgodnie z wymogami ochrony przyrody. Acta Scientiarum Polonorum. Agricultura. Vol. 4 nr 2 s.119-132.