Gospodarka azotem w warunkach zróżnicowanego nawożenia łąki na glebie torfowo-murszowej

• Autorzy: Barszczewski J. , Szatyłowicz M.

Warianty tytułu

EN

Nitrogen balance at different fertilisation of a meadow on peat-muck soil

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania prowadzono na doświadczeniu łanowym w latach 2006-2008 w ZD Biebrza na wieloletniej łące produkcyjnej na glebie torfowo-murszowej. Celem badań było rozpoznanie wpływu różnych rodzajów i poziomów nawożenia (w tym obornika i gnojowicy bydlęcej) na plonowanie łąki, zawartość azotu w runi, glebie i wodzie gruntowej oraz jego bilanse. Ze względu na postępującą mineralizację tej gleby i uwalnianie azotu stosowano mineralne nawożenie fosforowo-potasowe - P - 30, K - 60 kg·ha-¹. Nawożono również azotem w dwóch różnych dawkach - 60 i 90 kg N·ha-¹, przy czym wraz z jego mniejszą dawką stosowano nawożenie fosforem i potasem w podanych dawkach, a wraz z większą - fosfor w ilości 45 kg·ha-¹ oraz potas - 90 kg·ha-¹. Stosowano także nawożenie obornikiem i gnojowicą w ilości odpowiadającej nawożeniu mineralnemu. Uzyskane wyniki wskazywały na znaczny potencjał plonotwórczy stosowanego nawożenia - od ok. 6 do 9 t s.m.·ha-¹. Mimo braku nawożenia azotem na obiektach nawożonych fosforem i potasem, jego zawartość w runi okazała się zbliżona do stwierdzonej na obiektach nawożonych azotem. Pod wpływem nawożenia tym składnikiem, głównie w większej ilości, niezależnie od formy, stwierdzono rosnącą tendencję zawartości azotu (N-NO₃) w obu warstwach gleby - 0-10 i 10-20 cm, co świadczy o jego przemieszczaniu. Wysoce ujemne salda bilansów azotu na wszystkich obiektach świadczą o korzystaniu z jego mineralnych form, zwłaszcza N-NO₃, powodując ograniczanie jego wymywania do wód gruntowych.

EN

Studies were carried out in the years 2006-2008 in a plot experiment at the Experimental Farm Biebrza on permanent productive meadow grown on peat-muck soil. The aim of the studies was to analyse the effect of different types and rates of fertilisation (including cattle manure and liquid manure) on yielding, nitrogen content in the sward, soil and ground water and on nitrogen balance. Due to proceeding soil mineralization and nitrogen release, mineral P and K fertilisation (30 and 60 kg·ha-¹, respectively) was applied. Nitrogen fertiliser was applied in two doses - 60 and 90 kg·ha-¹, the smaller dose was accompanied by P and K fertilisation as above and the larger dose was applied together with 45 kg P·ha-¹ and 90 kg K·ha-¹. Organic fertilisation was also applied with manure and liquid manure in amounts respective to mineral fertilisation. Obtained results indicated a substantial yield-forming potential of applied fertilisers ranging from 6 to 9 t DM·ha-¹. Despite a lack of N fertilisation in objects fertilised with P and K, the content of N in sward was similar to that in N fertilised objects. Under the effect of N fertilisation, irrespective of its form, a trend was observed of increasing N-NO₃ concentration in 0-10 and 10-20 cm soil layers which is an evidence of its mobility. Highly negative balance of nitrogen in all objects points to its utilisation from mineral forms, mainly N-NO₃, which hampers its release to ground waters.

Słowa kluczowe

PL

gleba torfowo-murszowa; gospodarka azotem; łąka trwała

EN

nitrogen balance; peat-muck soil; permanent meadow

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2011
• Tom: T. 11, z. 3
• Strony: 7--19
• Opis fizyczny: Bibliogr. 14 poz., wykr.

Twórcy

autor

Barszczewski J.

autor

Szatyłowicz M.

• Instytut Technologiczno-Przyrodniczy w Falentach, Zakład Użytków Zielonych, al. Hrabska 3, 05-090 Raszyn; tel. [phone],

Bibliografia

• BARSZCZEWSKI J. 2008. Kształtowanie się obiegu składników nawozowych w produkcyjnym gospodarstwie mlecznym w warunkach dochodzenia do zrównoważonego systemu gospodarowania. Woda Środowisko Obszary Wiejskie. Rozprawy naukowe i monografie. Nr 23 ss. 123.
• BARSZCZEWSKI J., BURS W. 2003. Polowe bilanse azotu, fosforu i potasu w gospodarstwie na przykładzie Zakładu Doświadczalnego w Falentach. Woda Środowisko Obszary Wiejskie. T. 3 z. 1 s. 25-37.
• GOTKIEWICZ J. 1986. Wpływ zróżnicowanego nawożenia łąki na glebie torfowej na wysokość i jakość plonów siana. W: Wpływ nawożenia na jakość plonów. Mater. Symp. Olsztyn, 24-25 czerwca 1986 r. Puławy. Komitet Gleboznawstwa i Chemii Rolnej Polskiej Akademii Nauk, IUNG. Olsztyn. ART s. 51-63.
• GOTKIEWICZ J., GOTKIEWICZ M. 1991. Gospodarowanie azotem na glebach torfowych. Gospodarowanie na glebach torfowych w świetle 40-letniej działalności Zakładu Doświadczalnego Biebrza. Biblioteczka Wiadomości IMUZ. Nr 77 s. 59-77.
• GRYNIA M. 1980. Development of root mass of simple grassland mixtures as affected by cttle slurry and nitrogen fertilizer application. W: The role of nitrogen in intensive grassland production. Proceedings of an International Symposium of the European Grassland Federation, 25-29 August 1980. Wageningen. Pudoc s. 164.
• JANKOWSKA-HUFLEJT H. 1998. Ocena wieloletniego nawożenia obornikiem na stan i produkcyjność łąki. Rozprawa doktorska. Falenty. IMUZ ss. 115.
• NICZYPORUK A. 1979. Nawożenie organiczno-mineralne jako czynnik ulepszania składu botanicznego i zadarnienia łąki. Wiadomości Melioracyjne. Nr 10 s. 268-270.
• OKRUSZKO H., GOTKIEWICZ J., SZUNIEWICZ J. 1993. Zmiany zawartości mineralnych składników gleby torfowej pod wpływem wieloletniego użytkowania łąkowego. Wiadomości IMUZ. T. XVII z. 3 s. 139-151.
• PAWLUCZUK J. 2004. Mineralizacja azotu w glebach torfowo-murszowych strefy morenowej Pojezierza Mazurskiego. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Vol. LIX nr 2 sect. E s. 559-567.
• PAWLUCZUK J., GOTKIEWICZ J. 2003. Ocena procesu mineralizacji azotu w glebach wybranych ekosystemów torfowiskowych Polski Północno-Wschodniej w aspekcie ochrony zasobów glebowych. Acta Agrophysica. Nr 1 s. 721-728.
• PIETRZAK S. 1997. Metoda bilansowania składników nawozowych w gospodarstwie rolnym. Materiały Instruktażowe. Nr 116. Falenty. Wydaw. IMUZ ss. 22.
• Rozporządzenie Ministra Środowiska z dnia 23 lipca 2008 r. w sprawie kryteriów i sposobu oceny stanu wód podziemnych. Dz. U. nr 143 poz. 896.
• SAPEK A. 1987. Zasady stosowania gnojowicy na użytki zielone w świetle konsultacji grupy roboczej FAO. Wiadomości Melioracyjne. Nr 7 s. 199-200.
• WESOŁOWSKI P. 1995. Ocena skutków nawożenia łąki torfowej obornikiem na tle nawożenia mineralnego. Wiadomości IMUZ. T. XVIII z. 3 s. 151-165.