Zbiorowiska roślinne doliny Noteci Bystrej - stopień ich zagrożenia, syngeneza i rozpowszechnienie

• Autorzy: Grzelak M. , Bocian T.

Warianty tytułu

EN

Plant communities of the Noteć Bystra valley - thier endangerment, syngenasis and proliferation

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Badania zbiorowisk roślinnych powszechnych (P), częstych (C) i rzadkich (R) w skali regionalnej - Wielkopolski prowadzono w dolinie Noteci na odcinku zwanym Notecią Bystrą w powiecie czarnkowsko-trzcianeckim w województwie wielkopolskim w latach 2003 i 2004. Wykonano dokumentację roślinności w postaci zdjęć fitosocjologicznych metodą Brauna-Blanqueta. Korzystano z programów Turboveg 9.38 i Twinspan. Zasadniczym celem badań było określenie stopnia zagrożenia rzadkich zbiorowisk w Wielkopolsce, ich syngenezy i rozpowszechnienia, z uwzględnieniem dużego stopnia ich naturalności. Na badanym terenie stwierdzono występowanie gatunków znajdujących się pod częściową ochroną (kopytnik pospolity - Asarum europaeum L., drabik drzewkowaty - Climacium dendroides (Hedw.) Web. et Mohr, kruszyna pospolita - Frangula alnus Mill., kocanka piaskowa - Helichrysum arenarium (L.) Moench, bobrek trójlistkowy - Menyanthes trifoliata L., grążel żółty - Nuphar lutea (L.) Sibth. &Sm., porzeczka czarna - Ribes nigrum L., kalina koralowa - Viburnum opulus L.), gatunku objętego ochroną ścisłą (kukułka krwista - Dactylorhiza incarnata L.), a także turzycy bagiennej (Carex limosa L.) - gatunku wpisanego do "Polskiej czerwonej księgi roślin".

EN

Studies of common (P), frequent (C) and rare (R) plant communities in the region of Wielkopolska were carried out in the years 2003 and 2004 in the Bystra Noteć River valley in Czarnków -Trzcianka district situated in Wielkopolska Voivodeship. With the Braun-Blanquet method and Turboveg 9.38 and Twinspan software, floristic documentation of vegetation was prepared in the form of phytosociological surveys. The primary objective of the study was to determine the degree of threat posed to rare and endangered communities in the region of Wielkopolska and their syngenesis and proliferation with consideration of their high degree of naturalness. A number of partly protected species (Asarum europaeum, Climacium dendroides, Frangula alnus, Helichrysum arenarium, Menyanthes trifoliata, Nuphar lutea, Ribes nigrum, Viburnum opulus) and one species under full protection (Dactylorhiza incarnata) were found in the study area. In addition, one species from the Polish Red Book of Plants (Carex limosa) was also found there.

Słowa kluczowe

PL

dolina Noteci; stan zagrożenia i poznania roślinności; zbiorowiska roślinne

EN

live forms of plants; plant communities; status of plant endangerment and recognition

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2011
• Tom: T. 11, z. 1
• Strony: 87--96
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., wykr.

Twórcy

autor

Grzelak M.

autor

Bocian T.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu, Katedra Łąkarstwa i Krajobrazu Przyrodniczego, ul. Wojska Polskiego 38/42, 60-627 Poznań; tel. [phone]

Bibliografia

• BOCIAN T. 2004. Roślinność Doliny Noteci na odcinku Radolin-Radolinek. Pr. magist. Maszyn. Poznań. AR ss. 129.
• BRAUN-BLANQUET J. 1951. Pflanzensoziologie. 2 Aufl. Wien. Springer Verlag.
• BRZEG A, WOJTERSKA H. 2001. Zespoły roślinne Wielkopolski, ich stan zagrożenia i poznania. W: Szata roślinna Wielkopolski i Pojezierza Południowopomorskiego. Pr. zbior. Red. M. Wojterska. 2001. Poznań. Bogucki Wydaw. Nauk s. 39-110.
• FALIŃSKI J.B. 1969. Zbiorowiska autogeniczne i antropogeniczne. Próba określenia i klasyfikacji. Dyskusje fitosocjologiczne 4. Ekologia Polska. Z. 15 (2) s. 173-182.
• FALKOWSKI M., KARŁOWSKA G. 1957. Rys historyczny przebiegu gospodarki łąkowo pastwiskowej w dolinie rzeki Noteci i jej dopływów. Roczniki Nauk Rolniczych. Ser. F. T. 72. Z. 2 s. 431-523.
• GAPIŃSKI R., GRYNIA M., GRZELAK M., KRYSZAK A. 1997. Wartość gospodarcza zbiorowisk łąkowych w dolinie Noteci na tle zmian w uwilgotnieniu siedlisk w powiązaniu z użytkowaniem. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 453 s. 65-75.
• GRZELAK M. 2004. Zróżnicowanie fitosocjologiczne szuwaru mozgowego Phalaridetum arundinaceae (Koch 1926 n.n.) Libb. 1931 na tle warunków siedliskowych w wybranych dolinach rzecznych Wielkopolski. Roczniki AR Poznań. Rozprawy Naukowe. Z. 354 ss. 138.
• GRZELAK M., BOCIAN T. 2006. Zróżnicowanie geobotaniczne zbiorowisk seminaturalnych doliny Noteci Bystrej oraz ich rola w krajobrazie. Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska. Vol. LXI. Sect. E s. 257-266.
• GRZELAK M., BOCIAN T., JANYSZEK M., KACZMAREK Z. 2006. Floral and adaphic differentiation of Phragmitetum australis (Gams 1927) Schmale 1939. Polish Journal of Environmental Studies. Vol. 15. No 5d s. 169-175.
• HILL M.O. 1992. Twinspan. Landbouwuniversiteit. Wageningen.
• KÖHLER W., CORNBERG H. 1933. Netzekreis-Ein oßtdeutβches heimatbuch. Berlin.
• MATUSZKIEWICZ J.M. 2002. Zespoły leśne Polski. Warszawa. PWN ss. 357.
• MATUSZKIEWICZ W. 2002. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa. PWN ss. 537.
• NOWAK J., RATYŃSKA H., SZWED W. 1994. Porosty. Listy taksonów roślin Polski przeznaczone do tworzenia geobotanicznych baz danych. W: Hennekens S. 1991-1992 Turboveg (wersie 9.38). Wageningen. IBN.
• OCHYDRA R., RUSIŃSKA A., SZWED W. 1994. Mchy. Listy taksonów roślin Polski przeznaczone do tworzenia geobotanicznych baz danych. W: Hennekens S. 1991-1992 Turboveg (wersie 9.38). Wageningen. IBN.
• RUTKOWSKI L., RATYŃSKA H., SZWED W. 1994. Rośliny naczyniowe. Listy taksonów roślin Polski przeznaczone do tworzenia geobotanicznych baz danych. W: Hennekens S. 1991-1992 Turboveg (wersie 9.38). Wageningen. IBN.
• SZOSZKIEWICZ K., SZOSZKIEWICZ J. 1994. Wybrane zbiorowiska szuwarowe w dolinie środkowej Noteci. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych. Z. 412 s. 173-179.
• SZOSZKIEWICZ K. 1995. Fitosocjologiczna i rolnicza ocena łąk w dolinie Noteci z uwzględnieniem skutków melioracji. Rozpr. dokt. Maszyn. Poznań. AR.
• SZOSZKIEWICZ K. 1996. Zróżnicowanie geobotaniczne szuwarów klasy Phragmitetea w dolinie środkowej Noteci. Prace Komitetu Nauk Rolniczych i Leśnych. Z. 81. s. 187-194.