Propozycja metody przetwarzania danych pluwiograficznych na potrzeby projektowania i eksploatacji miejskich systemów odwodnienia

• Autorzy: Licznar P.

Warianty tytułu

EN

A proposal of precipitation records processing for the needs urban drainage system's design and exploitatio

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Systemy odwodnienia są ważnym elementem infrastruktury zarówno w obszarach wiejskich, jak i miejskich. Ich właściwe projektowanie i eksploatacja powinny być oparte na dobrym rozpoznaniu lokalnych charakterystyk opadu, głównie ich maksymalnych natężeń. Maksymalne chwilowe natężenie deszczu w wielu przypadkach można określić tylko na podstawie klasycznych papierowych pasków rejestracyjnych, co jest dość drogie i czasochłonne. Biorąc to pod uwagę, postawiono sobie dwa podstawowe cele badawcze. Pierwszy z nich - to opracowanie propozycji metody konwersji klasycznych graficznych rejestracji pluwiograficznych do formatu cyfrowego (digitalizacji) i późniejsze użycie skonwertowanych danych do obliczenia wartości chwilowego natężenia deszczu, a drugi - opracowanie narzędzia do prognozowania natężenia maksymalnego deszczu dla przedziałów czasu: 5, 15, 20, 30, 45, 90 i 120 minut na podstawie prostych do określenia parametrów deszczu, tj. całkowitej sumy i czasu trwania oraz jego 10- i 60-minutowych maksymalnych wysokości opadu. Badania przeprowadzono na podstawie rejestracji opadów z lat 1975-2002 w Obserwatorium Agro- i Hydrometeorologii Akademii Rolniczej we Wrocławiu, które wykorzystano do wykazania przydatności digitalizacji danych opadowych. Dane w formacie cyfrowym były łatwo adaptowalne do analiz w różnych skalach czasu. Poza tym opracowano zestaw liniowych modeli regresji wielokrotnej do prognozowania maksymalnego natężenia chwilowego deszczu. Działanie wszystkich modeli okazało się poprawne, a prognozy wartości maksymalnych chwilowego natężenia deszczu bliskie bądź równe rzeczywistym wartościom.

EN

Drainage systems are important part of infrastructure in both rural and urban areas. Their proper design and exploitation should be based on a good knowledge of local precipitation characteristics, mainly on maximum precipitation intensities. Derivation of maximum instant precipitation intensities is still in most cases possible only from the classical paper strips registrations, which is a very expensive and time-consuming operation. Having this in mind, two basic research aims were established. The first one was to propose the conversion method of classical paper strips' records into the digital format (digitalization) and afterwards to use converted data for calculating maximum instant rainfalls intensities. Development of the tool to predict maximum rainfall intensities for the time periods of: 5, 15, 20, 30, 45, 90 and 120 minutes based on easily established storm parameters (total amount, duration and its 10- and 60-minute maximum precipitation) was the second aim of the study. The study was based on precipitation data registered from 1975 to 2002 at the Agro- and Hydrometeorology Observatory of the Agricultural University in Wroclaw. The usefulness of the precipitation data digitalization was demonstrated. Data in the digital format were easily adapted to analysis at different time scales. Development of the simple linear multiple regression models to predict maximum instant rainfall intensities was the second study result. All models performance appeared correct and their predicted maximum rainfall intensities were close or equal to real, observed values.

Słowa kluczowe

PL

digitalizacja; format cyfrowy; miejskie systemy odwodnienia; modele regresji; natężenie deszczu

EN

digital format; digitalization; rainfall intensity; regression models; urban drainage systems

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2005
• Tom: T. 5, z. spec.
• Strony: 197--207
• Opis fizyczny: Bibliogr. 6 poz.

Twórcy

autor

Licznar P.

• Akademia Rolnicza, Instytut Budownictwa i Architektury Krajobrazu, pl. Grunwaldzki 24, 50-363 Wrocław; tel. [phone],

Bibliografia

• BŁASZCZYK W., ROMAN M., STAMATELLO H., 1974. Kanalizacja. Warszawa: Arkady ss. 524.
• EDEL R., 2002. Odwodnienie dróg. Warszawa: WKŁ ss. 320.
• EICHER C., KREJCI V., 1996. A new rainfall data system for urban hydrology in Switzerland. Atm. Res. vol. 42 s. 177-198.
• LICZNAR P., 2001. Automatyzacja przetwarzania danych pluwiograficznych w procesie wyznaczania wskaźnika erozyjności deszczy. Folia Univ. Agricult. Stetin. 217(87) s. 125-128.
• ŁOMOTOWSKI J., BURSZTA-ADAMIAK E., KOZŁOWSKA E., LICZNAR P., 2003. Wybrane zagadnienia projektowania kanalizacji deszczowej. Mater. V Zjazdu Kanalizatorów Polskich. Polkan’03, Łódź, 20-21 listopada 2003. Łódź: Papier-Service s. 39-54.
• WMO, 2001. Commission for Instruments and Methods of Observation Expert Meeting on Rainfall Intensity Measurements. Final report. Bratislava, Slovakia, 23 to 25 April 2001 ss. 16.