Zmienność czynników meteorologicznych kształtujących pozimowe zapasy wody w glebie lekkiej w Polsce

• Autorzy: Koźmiński Cz. , Michalska B.

Warianty tytułu

EN

Variability of meteorological factors responsible for after-winter resources of water in light soil in Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono czasowy i przestrzenny rozkład miesięcznych opadów (IX, XI, I, II i III), temperatury powietrza (XI, II), temperatury gleby z głębokości 5 cm (X, I i III) i usłonecznienia rzeczywistego (IX), kształtujących pozimowe zapasy wody w glebie do głębokości 0-50 i 0-100 cm na koniec marca. Określono średnie i ekstremalne miesięczne wartości trzech czynników meteorologicznych oraz ich zmienność w latach 1961-2000 z 55 stacji IMGW, a usłonecznienia z lat 1976-2000 z 46 stacji. W drugim etapie wyznaczono progowe wartości wymienionych czynników, wpływających na małe i duże pozimowe zapasy wody w glebie, a następnie określono prawdopodobieństwo ich występowania. Końcowym efektem pracy było wydzielenie czterech stref zmienności czynników meteorologicznych kształtujących pozimowe zapasy wody w glebie lekkiej.

EN

The present work shows temporal and spatial distribution of monthly precipitation (Sept., Nov., Jan., Feb. and March), air temperature (Nov., Feb.), soil temperature at a depth of 5 cm (Oct., Jan. and March) and real sunshine (Sept.) i.e. the factors responsible for after-winter resources of water in soil at depths of 0-50 and 0-100 cm, at the end of March. Average and extreme monthly values of three meteorological factors and their variability in the years 1961-2000 from 55 meteorological stations and solar radiation in 1976-2000 from 46 stations were determined. At the second stage, threshold values of the mentioned factors responsible for small and great quantities of after-winter resources in soil were defined and the probability of their occurrence was determined. Final result of the study was the determination of four zones of variability of meteorological factors responsible for after-winter resources of water in light soil.

Słowa kluczowe

PL

opady; prawdopodobieństwo; strefy zmienności; temperatura; usłonecznienie

EN

precipitation; probability; sunshine; temperature; zones of variability

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2005
• Tom: T. 5, z. 2
• Strony: 67--92
• Opis fizyczny: Bibliogr. 11 poz., il.

Twórcy

autor

Koźmiński Cz.

• Uniwersytet Szczeciński, Zakład Klimatologii i Meteorologii Morskiej, ul. Wąska 13, 71-415 Szczecin; tel. [phone]

autor

Michalska B.

• Akademia Rolnicza w Szczecinie, Katedra Meteorologii i Klimatologii

Bibliografia

• Atlas zasobów i zagrożeń klimatycznych Pomorza, 2004. Pr. zbior. Red. Cz. Koźmiński, B. Michalska. Szczecin: AR ss. 69.
• BORYCZKA J., 1998. Zmiany klimatu Ziemi. Warszawa: Wydaw. Akad. DIALOG.
• BUDYKO M.I., VINNIKOV K.J., EFIMOVA N.A., 1983. Zavisimost’ temperatury vozducha i osadkov ot količestva uglekislogo gaza v atmosfere. Met. i Gidr. 4.
• IPCC, 2001. Climate change 2001. The scientific Basic. Cambridge: University Press ss. 881.
• KOŹMIŃSKI CZ., 1994. Określanie i prognozowanie pozimowych zapasów wody w glebie lekkiej na podstawie elementów meteorologicznych. Rocz. AR Pozn. 257 s. 33-49.
• KOŹMIŃSKI CZ., MICHALSKA B., 2004. After winter water reserves in the light soil in north-western Poland. Book of Proc. 8th ESA Congr., KVL, Copenhagen, Denmark 11-15 July 2004 s. 117-118.
• KOŹMIŃSKI CZ., MICHALSKA B., 2005. Ocena modeli do prognozowania pozimowych zapasów wody w glebie lekkiej. Woda Środ. Obsz.Wiej. t. 5 z. 2 (15) s. 93-110.
• KOŻUCHOWSKI K., 1996. Współczesne zmiany klimatu w Polsce na tle zmian globalnych. Prz. Geogr. t. 68 z. 1-2 s. 79-98.
• KOŻUCHOWSKI K., DEGIRMENDZIC J., FORTUNIAK K., WIBIG J., 1999. Tendencje zmian sezonowych aspektów klimatu w Polsce. W: Zmiany i zmienność klimatu Polski. Ogólnopol. Konf. Nauk., Łódź 4-6 listopada 1999 s. 107-122.
• SAMBORSKI A., 1992. Wpływ elementów meteorologicznych i pokrywy roślinnej na zmiany zapasu wody w profilu glebowym. Ann. UMCS vol. 11 7 Sect. E 19.
• ŻYROMSKI A., 2001. Czynniki agrometeorologiczne a kształtowanie się zasobów wody w glebie lekkiej z podsiąkiem wód gruntowych w okresie wiosennym. Rozpr. nr 404 AR Wroc. ss. 85.