Optymalna głębokość wody gruntowej w glebach murszowatych zapewniająca duże uwilgotnienie warstwy korzeniowej łąki

• Autorzy: Szajda J. , Olszta W. , Grzywna A.

Warianty tytułu

EN

The optimum ground water depth in mucky soils providing high moisture the meadow risosphere

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Na podstawie przeprowadzonych w latach 1976-1981 na Polesiu Lubelskim badań krzywych pF, pomiarów lizymetrycznych ewapotranspiracji maksymalnej łąki na glebie MtIIbb w Sosnowicy oraz poziomów wody gruntowej i wilgotności w profilach gleb murszowatych właściwych Me11 i Me33 na obiekcie Żarnica określono optymalne głębokości wody gruntowej, zapewniające wilgotność warstwy korzeniowej odpowiadającą pF = 1,9; 1,7; 2,1 w kolejnych pokosach. Wilgotności takie ograniczają mineralizację substancji organicznej i umożliwiają uzyskanie maksymalnych plonów w warunkach oszczędnego zużycia wody. Podane w pracy optymalne głębokości wody gruntowej, zapewniające wysoką wilgotność gleby, odpowiadającą wartości pF od 1,7 do 2,1, różnicują się w zależności od rodzaju gleby i wielkości ewapotranspiracji. Głębokości te mogą być wykorzystane do sterowania nawadnianiem użytków zielonych na glebach murszowatych właściwych w celu uzyskania maksymalnych plonów i jednoczesnej ochrony tych gleb przed degradacją.

EN

Studies were carried out in Lublin Polesie in the years 1976-1981. Based on pF graphs, lysimetric measurements of the maximum meadow evapotranspiration in soil MtIIbb in Sosnowica and groundwater and moisture levels in the proper mucky soil profiles Me11 and Me33 in Żarnica, the optimum ground water level was determined that would provide rhizosphere moisture respective to pF = 1.9; 1.7; 2.1 in three consecutive swaths. Such moisture levels limit the mineralization of organic substances and allow to obtain maximum yields with economic amounts of water. The optimum ground water depths given in the present study which provide soil moisture respective to pF from 1.7 to 2.1, differed with respect to soil type and evapotranspiration. These depths can be used to control watering of grasslands on the proper mucky soils to ensure maximum yields and to protect these soils against degradation.

Słowa kluczowe

PL

ewapotranspiracja; optymalna głębokość wody; pF warstwy korzeniowej; wilgotność gleby

EN

evapotranspiration; optimum water depth; pF of the rhizosphere; soil moisture

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2006
• Tom: T. 6, z. 2
• Strony: 359--372
• Opis fizyczny: Bibliogr. 28 poz., wykr.

Twórcy

autor

Szajda J.

autor

Olszta W.

autor

Grzywna A.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych w Falentach, ul. Głęboka 29/2, 20-612 Lublin; tel. [phone],

Bibliografia

• BRANDYK T., 1990. Podstawy regulowania uwilgotnienia gleb dolinowych. Rozpr. Habil. Warszawa: Wydaw. SGGW-AR ss. 120.
• FEDDES R. A., 1971. Water, heat and crop growith. Wageningen: H. Veenmon, N. V. Zonen, Rozpr. Habil.
• GAWLIK J.,1992. Wpływ stopnia rozkładu torfu i stanu jego zagęszczenia na właściwości wodno-retencyjne utworów torfowych. Rozpr. Habil. Falenty: Wydaw. IMUZ ss. 86.
• GAWLIK J., SZAJDA J., 2002. Evaluation of changes in soil conditions on peatlands of the Lublin Pole-sye due to drainage. Acta Agroph. nr 67 s. 67-76.
• JURCZUK S., 2004. Warunki wodne ograniczające straty masy organicznej na łąkach o glebach murszowych. Woda Środ. Obsz. Wiej. t. 4 z. 2a(11) s. 379-394.
• KOWALIK P., 1976. Podstawy teoretyczne agrohydrologii Żuław. Acta Tech. Gedan. nr 11 ss. 94.
• KOWALIK P., ZARADNY H., 1978. Simulation model of the soil water dynamics for layered soil profile with fluctuating water table and water uptake by roots. J. Hydrol. Sci.
• ŁABĘDZKI L., 1997. Podstawy nawodnień - uwarunkowania przyrodnicze i rolnicze. Rozpr. Habil. Falenty: Wydaw. IMUZ ss. 147.
• OKRUSZKO H., 1976. Zasady rozpoznawania i podziału gleb hydrogenicznych z punktu widzenia potrzeb melioracji. W: Materiały pomocnicze do badań gleboznawczych przy projektowaniu melioracji. Bibl. Wiad. IMUZ 52 s. 7-54.
• OKRUSZKO H., 1988. Zasady podziału gleb hydrogenicznych na rodzaje oraz łączenia rodzajów w kompleksy. Rocz. Gleb. t. 39 nr 1 s. 127-152.
• OLSZTA W., 1980. Badania nad wpływem zwierciadła wody gruntowej i transpiracji na układ wilgotności w profilu gleby torfowo-murszowej metodą modelowania symulacyjnego. Rocz. Gleb. t. 31 nr 3/4.
• OLSZTA W., 1981. Badania dynamiki uwilgotnienia gleb, wzrostu traw i prognozowania nawodnień metodą modelowania matematycznego. Rozpr. Habil. Falenty: IMUZ ss. 155.
• OSTROMĘCKI J., 1960. Wstęp do melioracji. Bibl.Wiad. IMUZ nr 8 ss. 311.
• SZAJDA J., 1980. Opracowanie metody prognozowania nawodnień w warunkach płytkiego zalegania poziomu wody gruntowej. Sprawozdanie końcowe z tematu PR7.06.02.02.06. Falenty: IMUZ maszyn. ss. 111.
• SZAJDA J., 1997. Roślinne i glebowo-wodne wskaźniki ewapotranspiracji łąki na glebie torfowo-murszowej. Rozpr. Habil. Falenty: Wydaw. IMUZ ss. 62.
• SZAJDA J., 2000. Wpływ głębokości odwodnienia gleby torfowo-murszowej na plonowanie i ewapotranspirację łąki. W: Renaturyzacja obiektów przyrodniczych-aspekty ekologiczne i gospodarcze. Pr. zbior. red. Z. Michalczyk. Lublin: Wydaw. UMCS s. 207-214.
• SZAJDA J., OLSZTA W., 2000. Influence of sucking pressure of soil water on evapotranspiration and meadow yielding. W: The role of physical and physicochemical properties of soils in functioning of ecosystems. Acta Agroph. nr 35 s. 183-190.
• SZAJDA J., OLSZTA W., 2002. Wykorzystanie poziomu wody gruntowej jako wskaźnika uwilgotnienia gleby torfowo-murszowej w warunkach różnej ewapotranspiracji. Woda Środ. Obsz. Wiej. t. 2 z. 2(5) s. 33-45.
• SZAJDA J., OLSZTA W., KOWALSKI D., 2003a. Klimatyczne i glebowo-wodne wskaźniki środowiska odwodnionych ekosystemów torfowiskowych w aspekcie zrównoważonego rozwoju. Acta Agroph. nr 89 vol. 1(4) s. 759-766.
• SZAJDA J., OLSZTA W., KOWALSKI D., 2003b. Optymalny poziom wody gruntowej jako czynnik zrównoważonego rozwoju zmeliorowanych użytków zielonych. Wiad. Melior. nr 4 s. 187-190.
• SZAJDA J., OLSZTA W., KOWALSKI D., 2004. Regulation of water relations as a factor in the sustained development of peat ecosystems under land reclamation. W: Teka comission of protection and formation of natural environment. Lublin: Polish Academy of Sciences Branch Vol. 1 s. 32-236.
• SZUNIEWICZ J., 1975. Wysokość kapilarnego podnoszenia się wody w glebach hydrogenicznych. RNR, ser. F 79 z. 1 s. 41-56.
• SZUNIEWICZ J., CHURSKA CZ., CHURSKI T., 1992. Potencjalne hydrogeniczne siedliska wilgotnościowe i ich zróżnicowanie pod względem dyspozycyjnych zapasów wody użytecznej. Bibl. Wiad. IMUZ nr 79 s. 69-93.
• VIESSER W.C., 1963. Soil moisture content and evapotranspiration. JCW Tech. Bull. no 31.
• ZAWADZKI S., 1964. Udział wód w kształtowaniu przemian gleb hydrogenicznych Lubelszczyzny. Bibl. Wiad. IMUZ nr 14 ss. 124.
• ZAWADZKI S., 1973. Laboratoryjne oznaczanie zdolności retencyjnych utworów glebowych. Wiad. IMUZ t. 11 z. 2 s. 11-31.
• ZAWADZKI S., GUZ T., 1979. Charakterystyka rejonu Kanału Wieprz-Krzna w aspekcie kompleksów wilgotnościowo-glebowych. Bibl. Wiad. IMUZ 58 s. 75-86.
• ZAWADZKI S., OLSZTA W., 1979. Określenie polowej pojemności wodnej w profilu glebowym w oparciu o krzywe pF. Wiad. IMUZ t. 14 z. 2.