Zróżnicowanie potencjału ekonomicznego i problemów społecznych w podregionach Polski

• Autorzy: Lipiński J.

Warianty tytułu

EN

Differentiation of economic potential and social problems in subregions of Poland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W wyniku analizy zróżnicowania potencjału ekonomicznego i problemów społecznych w podregionach na podstawie danych z 2002 r. stwierdzono, że podregiony stanowiące duże miasta oraz położone w bezpośrednim ich sąsiedztwie mają zdecydowanie większy potencjał ekonomiczny i mniejsze bezrobocie. Najwyższa stopa bezrobocia wystąpiła w podregionie ełckim - 32,9%, następnie w: koszalińskim - 31,1%, słupskim i elbląskim - 30,4%; najniższa zaś kolejno w: Warszawie - 6,2%, Poznaniu 6,9% i Krakowie 8,4%, a w podregionach niebędących dużymi miastami kolejno w: warszawskim - 14,1%, białostocko-suwalskim - 14,5 i krakowsko-tarnowskim - 14,8%. Produkt krajowy brutto (PKB) na 1 mieszkańca był najwyższy w Warszawie - 58 449 zł, następnie w Poznaniu - 39 847 zł oraz Krakowie, Wrocławiu i Trójmieście. Najniższe PKB zanotowano w podregionach: ełckim (11 666 zł*os.-¹), bialskopodlaskim (11 680 zł⋅os.-¹) i chełmsko--amojskim (11 687 zł*os.-¹), nieco wyższe w nowosądeckim i krośnieńsko-przemyskim (ok. 12 000 zł*os.-¹). Stopa bezrobocia rejestrowanego jest istotnie ujemnie skorelowana z PKB na 1 mieszkańca (r = -056), a PKB skorelowane jest dodatnio z wartością środków trwałych brutto w przedsiębiorstwach (r = 0,96), z kolei wartość środków trwałych brutto w przedsiębiorstwach - z wyposażeniem w infrastrukturę techniczną (wodociągi, kanalizację, sieć gazową, drogi twarde) r = 0,68-0,77. Inwestując więc w infrastrukturę techniczną na obszarach słabiej zurbanizowanych (wiejskich) z wykorzystaniem funduszy strukturalnych UE i środków krajowych, przyciągać będziemy nowe inwestycje produkcyjne, co powinno mieć wpływ na zmniejszenie bezrobocia, wzrost PKB i ograniczenie migracji ludności.

EN

Analysis of the differentiation of economic potential and social problems in subregions based on data from 2002 revealed that subregions of large cities and their vicinity had definitely greater economic potential and smaller unemployment rate. The highest unemployment rate was found in ełcki subregion - 32.9%, koszaliński - 31.1%, słupski and elbląski - 30.4% and the lowest - in Warsaw - 6.2%, Poznań - 6.9% and Kraków 8.4%. In subregions out of large cities the respective figures were: warszawski subregion - 14.1%, białostocko-suwalski subregion - 14.5% and krakowsko-tarnowski - 14.8%. Per capita gross national product (GNP) was highest in Warsaw - 58 449 zł, then in Poznań - 39 847 zł, in Kraków, Wrocław and Gdańsk-Sopot-Gdynia municipality. The lowest per capita GNP was noted in ełcki subregion (11 666 zł), in bialskopodlaski subregion (11 680 zł), in chełmsko-zamojski subregion (11 687 zł) and slightly higher in nowosądecki and krośnieńsko-przemyski subregions (c. 12 000 zł). Registered unemployment rate was negatively correlated with per capita GNP (r = -0.56) and the latter was positively correlated with gross capital assets in companies (r = 0.96). Gross capital assets in firms were correlated with the equipment in technical infrastructure (water supply, sewerage, gas pipelines, and roads); r = 0.68-0.77. So, investments in technical infrastructure in less developed (rural) areas with the use of structural funds of the EU and country means would attract productive investments which in turn will decrease unemployment, increase GNP and limit the migration of population.

Słowa kluczowe

PL

podregiony; waloryzacja; rozwój zrównoważony

EN

evaluation; subregions; sustainable development

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2006
• Tom: T. 6, z. 1
• Strony: 251--265
• Opis fizyczny: Bibliogr. 5 poz., wykr.

Twórcy

autor

Lipiński J.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych, Zakład Studiów Regionalnych Rozwoju Obszarów Wiejskich, al. Hrabska 3, Falenty, 05-090 Raszyn; tel. [phone] w. 251,

Bibliografia

• LIPIŃSKI J., 2003. Plonowanie zbóż oraz towarowość produkcji rolniczej na tle walorów obszarów wiejskich w regionach. Woda Środ. Obsz. Wiej. t. 4 z. 2b (12) s. 57-67.
• MARKOWSKA-PRZYBYŁA U., 2005. Polska polityka regionalna w aspekcie globalizacji. W: Rozwój oraz polityka regionalna i lokalna w Polsce. Pr. zbior. Red. J. Kaja, K. Piech. Warszawa: Ofic. Wydaw. SGH s. 91-102.
• Rocznik statystyczny województw, 2003. Warszawa: GUS ss. 362.
• SŁUPIK S., 2005. Inwestycje infrastrukturalne jako niezbędny warunek rozwoju gospodarczego gminy. W: Rozwój oraz polityka regionalna i lokalna w Polsce. Pr. zbior. Red. J. Kaja, K. Piech. Warszawa: Ofic. Wydaw. SGH s. 259-271.
• WYSZKOWSKA D., 2005. Polityka regionalna jako instrument podwyższenia konkurencyjności polskich regionów. W: Rozwój oraz polityka regionalna i lokalna w Polsce. Pr. zbior. Red. J. Kaja, K. Piech. Warszawa: Ofic. Wydaw. SGH s. 103-113.