Dynamika zmian różnorodności florystycznej zbiorowisk trawiastych doliny Obry

• Autorzy: Kryszak A. , Kryszak J. , Grynia M. , Czemko M.

Warianty tytułu

EN

The dynamics of changes in floristic diversity of grass communities in the obra river valley

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań prowadzonych w latach 1994-2005 była ocena różnorodności florystycznej zbiorowisk trawiastych w dolinie Obry (w pobliżu Kanału Środkowego) na tle zmieniających się warunków siedliskowych i użytkowania. Oceniono różnorodność florystyczną zbiorowisk łąkowych wyróżnionych na podstawie ok. 450 zdjęć fitosocjologicznych (100 wykonano w 1994 r. i 350 - w 2004 r.). Warunki siedliskowe oceniono na podstawie wskaźników Ellenberga: uwilgotnienia (F), zawartości azotu w glebie (N) oraz poziomu wód gruntowych. Informacje o liczbie pokosów i poziomie nawożenia uzyskano od użytkowników. Zmiany warunków siedliskowych w dolinie Obry, głównie uwilgotnienia, oraz użytkowania przyczyniły się do wykształcenia nowych syntaksonów lub form przejściowych zespołów wcześniej już notowanych, głównie z rzędu Molinietalia. Bogactwo florystyczne nowo wykształconych syntaksonów z klasy Phragmitetea zwiększyło się, natomiast należących do klasy Molinio-Arrhenatheretea się zmniejszyło. W okresie 10 lat liczba zanotowanych gatunków zmniejszyła się ze 171 do 132.

EN

The aim of the study carried out in the Obra River valley was to evaluate the floristic diversity of grass communities in view of changing habitat conditions and land use. Geobotanical study of grass communities was carried out in the years 1994-2005 in the Obra River valley near the Central Canal. Floristic diversity of grass communities was assessed based on about 450 phytosociological surveys (100 surveys were made in 1994 and another 350 - in 2004). Habitat conditions were evaluated based on Ellenberg's indices: moisture content (F), soil nitrogen (N) and the level of ground waters. Information concerning the number of cuts and the rate of fertilisation was obtained from land users. Changes in habitat conditions, primarily in the moisture content and land use, resulted in the development of new syntaxons or intermediate forms of communities observed there earlier, mainly from the order Molinietalia. Floristic richness of newly developed syntaxons from the class Phragmitetea increased, while that from the class Molinio-Arrhenatheretea - decreased. During the period of 10 years the number of recorded species decreased from 171 to 132.

Słowa kluczowe

PL

Dolina Obry; różnorodność florystyczna; użytkowanie; warunki siedliskowe

EN

floristic diversity; habitat conditions; Obra River valley; utilisation

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2006
• Tom: T. 6, z. 1
• Strony: 229--237
• Opis fizyczny: Bibliogr. 17 poz.

Twórcy

autor

Kryszak A.

autor

Kryszak J.

autor

Grynia M.

autor

Czemko M.

• Akademia Rolnicza im. A. Cieszkowskiego, Katedra Łąkarstwa; ul. Wojska Polskiego 38/42, 60-627 Poznań; tel. + 48 (61) 848-74-15,

Bibliografia

• ANDRZEJEWSKI R., WEIGEL A., 2003. Różnorodność biologiczna Polski. Warszawa: Narod. Fund. Ochr. Środ. ss. 284.
• BARABASZ B., 1994. Wpływ modyfikacji tradycyjnych metod gospodarowania na przemiany łąk z klasy Molinio-Arrhenatheretea. Wiad. Bot. 38 s. 85-95.
• BARABASZ B., 1997. Zmiany roślinności łąk w północnej części Puszczy Niepołomickiej w ciagu 20 lat. St. Naturae 43 ss. 99.
• DUBIEL E., 1973. Zespoły roślinne starorzeczy Wisły w Puszczy Niepołomickiej. St. Naturae Ser. A z. 6 s. 13-52.
• ELLENBERG H., 1992. Zeigerwerte von Pflanzen in Mitteleuropa. Scr. Geobot. 18 s. 5-258.
• GRYNIA M., 1975. Przekształcanie się zbiorowisk łąkowo-pastwiskowych w ostatnich dziesiątkach lat jako wskaźnik zmian w środowisku przyrodniczo-rolniczym. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 169 s. 31-40.
• GRYNIA M., KRYSZAK A., 2001. Zmiany florystyczne łąk w dolinie Baryczy w okresie ostatniego trzydziestolecia. Pr. Kom. Nauk Rol. Kom. Nauk Leśn. PTPN 91 s. 59-66.
• JASNOWSKI M., ILNICKI P., 1998. Przykłady przeobrażeń gleby i roślinności pod wpływem zmian stosunków wodnych. W: Zasoby glebowe i roślinne - użytkowanie, zagrożenie, ochrona. Pr. zbior. Red. R. Olaczek. Warszawa: PWRiL s. 427-469.
• KORNAŚ J., DUBIEL E., 1990. Przemiany zbiorowisk łąkowych w Ojcowskim Parku Narodowym w ostatnim trzydziestoleciu. Prądnik: Pr. Muz. Szafera 2 s. 97-106.
• KOTAŃSKA M., 1993. Response of wet meadows of the Calthion alliance to variations of weather and management practices - a thirteen years study of permanent plots. St. Naturae 40 ss. 48.
• KRYSZAK A., 2001. Różnorodność florystyczna zespołów łąk i pastwisk klasy Molinio-Arrhenatheretea R.Tx.1937 w Wielkopolsce w aspekcie ich wartości gospodarczej. Rocz. AR Pozn. Rozpr. Nauk. 314 ss. 182.
• MAGURRAN A., 1996. Ecological diversity and its measurement. London: Chapman & Hall ss. 179.
• MICHALIK S., 1990. Sukcesja wtórna i problemy aktywnej ochrony biocenoz półnaturalnych w parkach narodowych i rezerwatach przyrody. Prądnik: Pr. Muz. Szafera 2 s. 175-198.
• MIELCAREK A., 1994. Charakterystyka geobotaniczna zbiorowisk łąkowo-pastwiskowych występujących nad Kanałem Pół-nocnym Łęgu Obrzańskiego. Poznań: AR pr. magist. maszyn. ss. 44.
• TUMIDAJEWICZ D., ZUBEL E., 1978. Zanikanie i przemiany zbiorowisk trzęślicowych w dolinie Wisły koło Czernichowa. Fragm. Flor. Geobot. 24 (4) s. 643-650.
• WILSON D., 1994. The contributuin of grazing to plant diversity in alpine grassland and helth. Austral. J. Ecol. 19 (2) s. 137-140.
• ZAŁUSKI T., 1995. Łąki selernicowe (związek Cnidion dubii Bal.Tul. 1966) w Polsce. Monogr. Bot. J. Pol. Bot. Soc. 77 ss. 142.