Zawartość fosforu w glebach a zróżnicowanie florystyczne zbiorowisk łąkowych

• Autorzy: Spychalski W. , Kryszak J. , Kryszak A.

Warianty tytułu

EN

Phosphorus content in soils and floristic diversity of meadow communities

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem badań było określenie wpływu zasobności gleb w fosfor na zróżnicowanie florystyczne zbiorowisk łąkowych na przykładzie nadwarciańskich łąk w gminie Brudzew. W próbkach gleby, pobranych z głębokości 0-15 cm, określono odczyn gleby (pH) w H₂O oraz w KCl, a także zawartość materii organicznej, fosforu ogólnego i jego przyswajalnych form. Ocenę florystyczną przeprowadzono na podstawie analizy 155 zdjęć fitosocjologicznych, wykonanych metodą Brauna-Blanqueta. Zmienność florystyczną wyróżnionych zbiorowisk oceniono na podstawie: liczby gatunków (ogólnej i średniej) w zdjęciu fitosocjologicznym, spektrum geograficzno-historycznego - wydzielenie gatunków synantropijnych i obcych, określenia udziału gatunków roślin ze względu na stopień ich ekspansywności oraz wskaźnika Shannona-Wienera H'. Dla pełnej charakterystyki aktualnych warunków siedliskowych wykorzystano metodę fitoindykacji Ellenberga, oceniając uwilgotnienie F i trofizm N. Wyniki badań wykazały dodatnią zależność między zawartością fosforu ogólnego i form przyswajalnych a uwilgotnieniem siedlisk zbiorowisk łąkowych. Największe zróżnicowanie liczby gatunków i wartości wskaźnika Shannona-Wienera w zbiorowiskach łąkowych stwierdzono, gdy zawartość form przyswajalnych w glebie była średnia. W tych warunkach w runi dominują gatunki dwuliścienne, w tym rośliny motylkowate.

EN

The objective of the study was to determine the effect of soil phosphorus on floristic diversity of meadow communities as exemplified by the Warta River meadows situated in Brudzew commune. Soil samples collected from the depth of 0-15 cm were used to determine soil pH in H₂O and KCl and the content of organic matter, total phosphorus and its available forms. Floristic assessment was carried out based on the analysis of 155 phytosociological relevés made with the Braun-Blanquet method. Floristic variability of distinguished communities was estimated based on the number of species (total and average) in a phytosociological relevé, on geographic-historical spectrum (identification of synanthropic and alien species), on plant expansiveness and on the Shannon-Wiener index (H'). To obtain complete habitat characteristic, the phyto-indication method of ELLENBERG et al., 1992 was used which accounts for moisture conditions (F) and trophic status (N). Obtained results demonstrated a positive correlation between the content of total and available forms of phosphorus in the soil and habitat moisture of meadow communities. The highest species richness and the Shannon-Wiener index in the examined meadow communities was found at medium content of available phosphorus in the soil. Under such conditions, the sward was dominated by dicotyledons, including legume species.

Słowa kluczowe

PL

fitoindykacja; fosfor; różnorodność florystyczna; zbiorowiska łąkowe

EN

floristic diversity; meadow communities; phosphorus; phytoindication

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 10, z. 4
• Strony: 237--247
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Spychalski W.

autor

Kryszak J.

autor

Kryszak A.

• Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu Katedra Łąkarstwa i Krajobrazu Przyrodniczego, ul. Wojska Polskiego 38/42, 60-627 Poznań; tel. [phone],

Bibliografia

• ELLENBERG H., WEBER H., DULL R., WIRTH V., WERNER W., PAULISSEN D., 1992. Zeigerwerte von Pflanzen in Mitteleuropa. Scripta Geobotanica t. 18 ss. 258.
• HOPKINS A., HRABE F., 2001. Organic forming and nature conservation. Grassland Science in Europe t. 6 s. 91-106.
• JACKOWIAK B., 1990. Antropogeniczne przemiany flory roślin naczyniowych Poznania. Poznań: Wydaw. Nauk. UAM Ser. Biol. nr 42 ss. 232.
• JANSSENS F., PEETERS A., 1998. Methods for the assessment of a site potential in terms of plant diversity. Grassland Science in Europe t. 2 s. 419-424.
• JANSSENS F., PEETERS A., TALLOWIN J.R.B., SMITH R.E.N., BAKKER J.P., BEKKER R.M., VERWEIJ G.L., FILLAT F., CHOCARRO C., OOMES M.J.M., 1997. Relationship between soil nutrients and plant di versity in grasslands: definition of limits for the maintenance and the reconstruction of species-rich communities. Grassland Science in Europe t. 2 s. 315-322.
• JEANGROS B., BERTOLA C., 1997. Changes during six years in botanical composition, species diversity and productivity of a permanent meadow after cessation of fertilizer application and reduction of cutting frequency. Grassland Science in Europe t. 3 s. 75-80.
• KAMIŃSKI J., CHRZANOWSKI S., 2009. Zróżnicowanie florystyczne i walory przyrodnicze łąk na tle zasobności gleb torfowo-murszowych w fosfor. Woda Środowisko Obszary Wiejskie t. 9 z. 3 (27) s. 77-88.
• KINASZ W., 1976. Ekologiczne podstawy urządzenia łąk w Pienińskim Parku Narodowym. Ochrona Przyrody t. 41 s. 77-118.
• KLIMES F., 1997. The development of biodiversity of grasslands with different trophic regimes. Grassland Science in Europe t. 2 s. 329-334.
• KONDRACKI J., 1998. Geografia fizyczna Polski. Warszawa: PWN ss. 440.
• KRYSZAK A., 2001. Różnorodność florystyczna zespołów łąk i pastwisk klasy Molinio-Arrhenatheretea R.Tx. 1937 w Wielkopolsce w aspekcie ich wartości gospodarczej. Roczniki AR w Poznaniu Rozprawy Naukowe 314 ss. 182.
• LÄKANEUN E., ERVIÖ R., 1971. A comparison of eight extractants for the determination of plant available micronutrients in soils. Suomen maataloustieellisen Seurean Julkaisuja. Acta Agralia Fennica t. 123 s. 223-232.
• MATUSZKIEWICZ W., 2005. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Vademecum Geobotanicum z. 3 ss. 537.
• MEROU T., PAPANASTASIS V., 1997. Effects of various on biodiversity of a Mediterranean grassland in Macedonia, Northern Greece. Grassland Science in Europe t. 2 s. 143-148.
• MIREK Z., PIĘKOŚ-MIRKOWA H., ZAJĄC A., ZAJĄC M., 2002. Flowering plants and pteriophytes of Poland - a checklist. Kraków: Wydaw. W. Szafer Inst. Bot. Pol. Acad. Sci. ss. 442.
• MOCEK A., DRZYMAŁA S., MASZNER P., 2000. Geneza, analiza i klasyfikacja gleb. Poznań: Wydaw. AR ss. 416.
• PALMER J.P., IVERSON L.R., 1983. Factors affecting nitrogen fixation by white clovers on mine spoili. Journal of Applied Ecology t. 20 s. 287-301.
• SMOROŃ S., KOPEĆ S., KUŹNIAR A., 2002. The effect of phosphorus-potassium fertilisers on the leguje content and hay yield of upland meadows in Poland. Grassland Science in Europe t. 6 s. 70-72.
• VERKAAR H.J., OKRUSZKO H., OŚWIT H., 1997. The effect of habitat on biodiversity of grassland. Grassland Science in Europe t. 2 s. 269-280.