Wykorzystanie modelu Wintersa do prognozowania jakości powietrza powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego

• Autorzy: Szewczyk M. , Tłuczak A.

Warianty tytułu

EN

Winters model - a study of applications for forecasting air quality in Kędzierzyn-Koźle county

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Powiat Kędzierzyn-Koźle jest jednostką administracji terytorialnej i samorządowej województwa opolskiego, w południowo-zachodniej Polsce. Istniejąca w Kędzierzynie-Koźlu sieć monitoringu powietrza obejmuje dziś tylko jedną w pełni automatyczną stację monitoringu. Emisja wielu zanieczyszczeń powietrza w Kędzierzynie-Koźlu zmniejszyła się znacząco od 1992 r., jednak od 2007 r. stężenie NO₂ i pyłu zawieszonego PM₁₀ w powietrzu się nie zmniejszyło. Zmniejszenie stężenia zanieczyszczeń powietrza jest nadal konieczne. Prognozowanie jakości powietrza to jeden z kluczowych elementów współczesnego zarządzania jakością powietrza. W artykule przedstawiono modele i prognozy stężenia SO₂, NO₂, CO, O₃ i PM₁₀, skonstruowane na podstawie danych, pozyskanych z automatycznej stacji monitoringu w Kędzierzynie-Koźlu.

EN

Kędzierzyn-Koźle County is a unit of territorial administration and local government in Opole Voivodeship, south-western Poland. The existing air monitoring network in Kędzierzyn-Koźle comprises only one fully automatic monitoring station now. In Kędzierzyn-Koźle, emissions of many air pollutants have substantially decreased since 1992. However, since 2007, measured concentrations of NO₂ and particulate matter PM₁₀ in the air have not shown any improvement. The need to reduce air pollution still remains an important issue. Air quality forecasting is one of the core elements of contemporary air quality management. This paper presents models and forecasts of SO₂, NO₂, CO, O₃ and PM₁₀ concentrations based on data from automatic monitoring station in Kędzierzyn-Koźle.

Słowa kluczowe

PL

analiza szeregów czasowych; prognozowanie; jakość powietrza; zarządzanie jakością powietrza

EN

air quality management; air quality; forecasting; time-series analysis

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 10, z. 3
• Strony: 283--296
• Opis fizyczny: Bibliogr. 22 poz., wykr.

Twórcy

autor

Szewczyk M.

autor

Tłuczak A.

• Politechnika Opolska, Katedra Ekonomii i Badań Regionalnych, ul. Waryńskiego 4, 45-047 Opole; tel. [phone],

Bibliografia

• Aktualizacja programu ochrony środowiska powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego na lata 2007-2010 z perspektywą na lata 2011-2014. Kędzierzyn-Koźle 2009: http://www.kedzierzynkozle.pl/bip /index.php?t=210&id=26196&mode=a z dn. 20.02.2010 r.
• Bank Danych Regionalnych GUS: http://ww.stat.gov.pl/bdr_n/app/portret.tery_czas?P_nts_id=-4&p_tery_id=245&p_wyjscie=0, z dn. 20.03.2010 r.
• Biuletyn statystyczny województwa opolskiego, 2010. Opole: Urząd Statystyczny.
• BOX G., JENKINS G., 1983. Analiza szeregów czasowych. Warszawa: PWN s. 302-335.
• BROWN R.G., 1959. Statistical forecasting for inventory control. New York: McGraw-Hill ss. 230.
• Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady 2008/50/WE z dnia 21 maja 2008 r. w sprawie jakości powietrza i czystszego powietrza dla Europy (CAFE): http://eur -lex.europa.eu/LexUriServ /LexUriServ.do?uri=OJ:L:2008:152:0001:0044:PL:PDF, z dn. 20.03.2010 r.
• HOFFMAN S., 2006. Missing data completing in the air monitoring system by forward and backward prognosis methods. Environmental Protection Engineering 32 (4) s. 25-29.
• HOLT C.C., 1957. Forecasting trends and seasonals by exponentially weighted moving averages. Memorandum s. 123-125.
• NOWAK E., 1998. Prognozowanie gospodarcze. Metody, modele, przykłady, zastosowania. Warszawa: Oficyna Wydawnicza Placet s. 9-31, 67-86.
• Opolski Monitoring Powietrza: http://www.opole.pios.gov.pl:81/iseo/ z dn. 3.04.2010 r.
• Our common future, 1987. The World Commission on Environment and Development, Oxford University Press Oxford, http://worldinbalance.net/intagreements/1987-brundtland.php, z dn. 20.03.2010 r.
• PAWEŁEK B., 1996. Metody szacowania brakujących informacji w szeregach przekrojowo-czasowych. Kraków: AE. Prognozowanie gospodarcze. Metody i zastosowania, 2004. Pr. zbior. Red. M. Cieślak. Warszawa: PWN s. 46-89.
• Program ochrony powietrza dla powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego, 2009. Opole: Ekometria Sp. z o.o: http://umwo.opole.pl/docs/wnioski/pop_kxkozle.pdf, z dn. 20.03.2010 r.
• Program ochrony środowiska powiatu kędzierzyńsko-kozielskiego na lata 2007-2010 z perspektywą na lata 2011-2014: http://webcache.googleusercontent.com/search?q= cache:DSa_mfW2A7AJ: www.kedzierzyn -kozle.pl/cms/php/pobierz.php3%3Fcms%3Dcms_powkk%26id_zal%3D2070
• %26id_dok%3D1034+Program+ochrony+%C5%9Brodowiska+powiatu+k%C4%99dzierzy%C5%84sko-kozielskiego+na+lata+2007-2010+z+perspektyw%C4%85+na+lata+2011-2014,&Cd=1&hl=pl&ct=cynk&GL=pl&client=firefox-a, z dn. 20.03.2010 r.
• SZEWCZYK M., WIDERA-OSADA K., 2001. Zarządzanie systemem monitoringu zanieczyszczeń powietrza na przykładzie systemu BASKI. W: Komputerowo zintegrowane zarządzanie. Warszawa: WNT s. 265-273.
• TARAPATA Z., 2000. Analiza wykorzystania wybranych modeli wygładzania wykładniczego do prognozowania wartości WIG-u: http://tarapata.strefa.pl/publikacje/Zn_wse_2_2000.pdf, z dn. 25.06.2010 r.
• Ustawa „Prawo ochrony środowiska” z dnia 27 kwietnia 2001 r. Dz. U. z 2008 r. nr 25 poz. 150.
• WINTERS P.R., 1960. Forecasting sales by exponentially weighted moving averages. Management Science vol. 6 no. 3 s. 324-342.
• Wskazówki metodyczne dotyczące modelowania matematycznego w systemie zarządzania jakością powietrza, 2003. Warszawa: MŚ, GIOŚ: http://www.mos.gov.pl/g2/big/2009_05/d9f172f280b8d79bc85879350fabe bfe.pdf, z dn. 20.03.2010.
• ZELIAŚ A., PAWEŁEK B., WANAT S., 2003. Prognozowanie ekonomiczne. Teoria, przykłady, zadania. Warszawa: Wydaw. Nauk. PWN s. 38-45, 140-151.
• ZELIAŚ A., 1995. Teoria prognozy. Warszawa: PWE s. 15-70, 220-239.