Morfomechaniczne zmiany jaj raka szlachetnego (Astacus astacus L.) w trakcie embriogenezy

• Autorzy: Pawlos D. , Korzelecka-Orkisz A. , Wesołowski P. , Formicki K.

Warianty tytułu

EN

Morphomechanical changes in eggs of the noble crayfish (Astacus astacus L.) during embryogenesis

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Stale wzrastające zanieczyszczanie środowiska oraz presja obcych gatunków raków, a przede wszystkim wyniszczenie przez dżumę raczą, spowodowało znaczne ograniczenie występowania stanowisk raka szlachetnego (Astacus astacus L.) w Polsce. Lepsze poznanie biologii rozrodu i embriogenezy tego gatunku raka jest konieczne nie tylko do jego ochrony przed wyginięciem, ale również poprawy warunków chowu i hodowli. Rozwój zarodkowy raka szlachetnego w warunkach średniej temperatury 8 ± 2°C trwał 2100 D°. Podział żółtka przebiegał w bardzo wolnym tempie i kończył się dopiero po upływie 352 D°. Pierwsze półkoliste zawiązki zarodka zaobserwowano w 592 D°. Zamykanie się blastoporu nastąpiło w 928 D°. W 1200 D° zarodek przybrał postać naupliusa. Na tym etapie widoczne były przydatki: anteny I i II pary oraz żuwaczki. Około 1500 D° serce podjęło pracę. Na krótko przed wylęgiem (1800 D°) pojawił się w oczach pigment, zaś na powierzchni zarodka zaobserwowano równomierne rozmieszczenie komórek barwnikowych. Po przeanalizowaniu zmian morfometrycznych jaj raka szlachetnego stwierdzono, że objętość w trakcie embriogenezy zwiększała się z 9,26 ± 0,44 mm³ do 13,5 ± 0,44 mm³ na krótko przed wylęgiem. Pomiary wytrzymałości mechanicznej osłonek jajowych ujawniły, że była ona dość znaczna na początku embriogenezy (ponad 150 ± 20,2 g) i zmniejszała się w trakcie rozwoju embrionalnego do wartości 83,5 ± 7,1 g w chwili wylęgu. Współczynnik S/V na początku rozwoju zarodkowego wynosił 2,291 i w miarę trwania embriogenezy zmniejszał się do 2,017.

EN

Constantly increasing pollution of the environment, invasive species, and a great harm caused by the plague (Aphanomyces astaci) contributed to a significant decrease of the noble crayfish (Astacus astacus) in Poland. Expanding the knowledge of the biology, reproduction and embryogenesis of the noble crayfish is necessary not only for its conservation, but also to improve its farming. Our study shows that embryogenesis of the noble crayfish at an average temperature of 8 ± 2°C lasted 2100 D°. The partition of the vitellus showed a rather slow rate and ended after 352 D°. First semicircular germs of the embryo were observed at 592 D°. Blastopore closed off at 928 D°. At 1200 D° embryo assumed the shape of nauplius, and at this stage the antennae of I, II pair and mandibles were visible. At about 1500 D° the heart became active. Shortly prior to hatching (1800 D°) eyes were pigmented, while steady distribution of pigment cell was observed on the surface of the embryo. After the analysis of morpho-mechanical changes in eggs of the noble crayfish, we found that the volume of eggs in the course of embryogenesis increased from 9.26 ± 0.44 mm³ to 13.5 ± 0.44 mm³ just shortly prior to hatching. Mechanical resistance of egg membrane to applied pressure was considerable - 150.0 ± 20.2 g at the beginning of embryogenesis, and dropped at hatching to 83.5 ± 7.1 g. The S/V coefficient at the beginning of embryonic development was 2.291 and decreased during embryogenesis to 2.017.

Słowa kluczowe

PL

Astacus astacus; jaja; rozwój embrionalny; zarodki; zmiany morfomechaniczne

EN

Astacus astacus; eggs; embryo; embryogenesis; morphomechanical changes

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 10, z. 3
• Strony: 201--214
• Opis fizyczny: Bibliogr. 20 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Pawlos D.

autor

Korzelecka-Orkisz A.

autor

Wesołowski P.

autor

Formicki K.

• Wydział Rolnictwa i Ochrony Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Zachodniopomorskiego w Szczecinie, ul. Małopolska 12, 70-550 Szczecin; tel. [phone],

Bibliografia

• ABRAHAMSSON S.A.A., 1966. Dynamics of an isolated population on the crayfish Astacus astacus Linné. Oikos 17 s. 96-107.
• ANDREWS E.A., 1907. The young of the crayfishes Astacus and Cambarus. Smithsonian Contributions to Knowledge 35 ss. 79.
• CELADA J.D., DE PAZ P., GAUDIOSO V.R., FERNANDEZ R., 1987. Embryonic development of the freshwater crayfish (Pacifastacus leniusculus Dana): a scanning electron microscopic study. Anat. Rec. 219 s. 304-310.
• CELADA J.D., CARRAL J.M., GONZALEZ J., 1991. A study on the identification and chronology of the embryonic stages of freshwater crayfish Austropotambius pallipes (Lereboullet, 1858). Crustaceana 61 s. 225-232.
• CUKERZIS J., 1973. Biologische Grundlagen der Metode der kunstlichen Aufzucht der Brut des Astacus astacus L. Freshwater Crayfish. I. Austria s. 187-202.
• GIELO M., 1975. Raki. Gospodarka Rybacka 11 s. 9-10.
• HESSEN D.O., TAUGBØL T., FJELD E., SKURDAL J., 1987. Egg development and lifecycle timing in the noble crayfish (Astacus astacus). Aquaculture 64 s. 77-82.
• HUXLEY T.H., 1880. The Crayfish. An introduction to the study of zoology. New York: D. Appleton & Co. (Reprint: www.biology.ualberta.ca/ palmer.hp/Th/crayfish.htm).
• KRZYWOSZ T., ŚMIETANA P., 2004. Astacus astacus (Linnaeus, 1758). Rak szlachetny, r. rzeczny, Noble Crayfish. W: Polska czerwona księga zwierząt - Bezkręgowce. Kraków: Wydaw. IOP PAN s. 37-39.
• LEŃKOWA A., 1962. Badania nad przyczynami zaniku, sposobami ochrony i restytucją raka szlachetnego Astacus astacus (L.) w związku z rozprzestrzenianiem się raka amerykańskiego Cambarus affinis Say. Ochr. Przyr. PAN. 28 s. 37.
• MASTYŃSKI J., ANDRZEJEWSKI W., 2005. Chów i hodowla raków. Poznań: Wydaw. AR ss. 168.
• PAWLOS D., 2007. Osobliwości embriogenezy raków żyjących w wodach Polskich. Szczecin: AR rozpr. dokt. maszyn. ss. 141.
• POLICAR T., SIMON V., KOZAK P., 2004. Egg incubation in the noble crayfish (Astacus astacus L.): The effect of controlled laboratory and outdoor ambient condition on hatching success, growth and survival rate of juveniles. Bulletin Francais de la Peche et de la Pisciculture 372-373 s. 411-423.
• REICHENBACH H., 1877. Die Embryonalentwicklung und erste Entwicklung des Flusskrebses. Zeitschr. wiss. Zool. 29 s. 123-196.
• SKURDAL J., TAUGBØL T., 2002. Astacus. W: Biology of freshwater crayfish. Pr. zbior. Red. D.M. Holdich. London: Blackwell Sci. Ltd. s. 467-510.
• STRUŻYŃSKI W., 1999. Nasze raki - rak szlachetny (Astacus astacus L.) reliktem naszych wód. Przegląd Rybacki t. 24 z. 2. s. 26-29.
• ŚMIETANA P., KRZYWOSZ T., STRUŻYŃSKI W., 2004. Review of the national restocking programme „Active Protection of Native Crayfish in Poland” 1999-2001. Bulletin Francais de la Peche et de la Pisciculture 372-373 s. 289-301.
• WESTIN L., GYDEMO R., 1986. Influence of light and temperature on reproduction and molting frequency of the crayfish, Astacus astacus L. Aquaculture 52 s. 43-50.
• WINNICKI A., PAWLOS D., FORMICKI K., ŚMIETANA P., 2004. On selected morphomechanical characteristics of signal crayfish (Pacifastaus leniusculus Dana) eggs during incubation. Bulletin Francais de la Peche et de la Pisciculture 372-373 s. 431-438.
• ZEHNDER H., 1934. Über die Embryonalentwicklung des Flusskrebses. Acta Zoologica 15 s. 261-408.