Zasobność w fosfor gleb i użyków zielonych doliny Liwca na Wysoczyźnie Siedleckiej

• Autorzy: Kalembasa D. , Becher M.

Warianty tytułu

EN

The content of phosphorus in grassland soils of the Liwiec River Valley on Siedlce Upland

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W pracy przedstawiono wyniki badań zawartości fosforu ogólnego oraz oznaczonego w wyciągu glebowym, ekstrahowanym 0,5 mol·dm-³ HCl (fosfor rozpuszczalny), w poziomach genetycznych 33 gleb (hydrogenicznych i napływowych) trwałych użytków zielonych, zlokalizowanych w dolinie rzeki Liwiec na Wysoczyźnie Siedleckiej. Stwierdzono zróżnicowanie fizykochemicznych i chemicznych właściwości poszczególnych typów i poziomów genetycznych badanych gleb, w tym zawartości fosforu ogólnego i rozpuszczalnego. Najbardziej zasobne w fosfor ogólny były poziomy genetyczne z morfologicznie wyróżnioną akumulacją żelaza. Ilość i udział rozpuszczalnych form fosforu zależały głównie od ogólnej zawartości fosforu w badanych glebach. Proces murszenia istotnie przyczynił się do zwiększenia zawartości fosforu ogólnego i rozpuszczalnego w masie gleby. Materiał glebowy z poziomów obejmujących rizosferę w większości przypadków zawierał dużo i bardzo dużo fosforu rozpuszczalnego.

EN

The paper presents results of studies on the content of total phosphorus and phosphorus determined in the 0.5 M·dm-³ HCl soil extract (soluble phosphorus) from the genetic horizons of 33 soils (Histosols and Luvisols) of permanent grasslands located in the Liwiec River valley (Siedlce Upland). Physico-chemical and chemical properties, including total and soluble phosphorus content, differed between individual types and genetic horizons of examined soils. The genetic horizons with morphologically distinguished iron accumulation were richest in total phosphorus. The amount and contribution of soluble phosphorus forms depended mainly on the total phosphorus content in analysed soils. The mucking process significantly increased total and soluble phosphorus content in the soil mass. Soil material from the rhizosphere usually contained large or very large quantities of soluble phosphorus.

Słowa kluczowe

PL

dolina Liwca; gleby użytków zielonych; fosfor

EN

grassland soils; Liwiec River valley; phosphorus

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 10, z. 3
• Strony: 107--117
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz.

Twórcy

autor

Kalembasa D.

autor

Becher M.

• Akademia Podlaska w Siedlcach, Katedra Gleboznawstwa i Chemii Rolniczej, ul. Prusa 14, 08-110 Siedlce; tel. [phone],

Bibliografia

• BIENIEK B., KARWOWSKA J., BIENIEK A., 2007. Właściwości chemiczne ekstensywnie użytkowanych gleb murszowych na torfowisku „Siódmiak”. Roczniki Gleboznawcze t. 58 z. 1/2 s. 12-23.
• CZERWIŃSKI Z., KWASOWSKI W., 2001. Niektóre właściwości gleb żelazowych w rejonie łomżyńskim. Roczniki Gleboznawcze t. 52 supl. s. 41-48.
• DEMBEK W., 2000. Wybrane aspekty zróżnicowania torfowisk w młodo- i staroglacjalnych krajobrazach Polski Wschodniej. Falenty: Wydaw. IMUZ ss. 175.
• DEMBEK W., PIÓRKOWSKI H., RYCHARSKI M., 2000. Mokradła na tle regionalizacji fizycznogeograficznej Polski. Biblioteczka Wiadomości IMUZ 97 ss. 135.
• FOTYMA M., FOTYMA E., 2004. Podstawy zróżnicowanego nawożenia fosforem i potasem. W: Diagnostyka gleb i roślin w rolnictwie zrównoważonym. Pr. zbior. Red. S. Kalembasa. Siedlce: Wydaw. AP s. 49-58.
• KALEMBASA D., BECHER M., 2008. Węgiel i azot we frakcjach materii organicznej warstw murszowych i torfowych w dolinie górnego Liwca. Roczniki Gleboznawcze t. 59 z. 2 s. 98-103.
• KALEMBASA D., BECHER M., PAKUŁA K., 2001. Gleby z poziomami żelazistymi w dolinie rzeki Liwiec. Roczniki Gleboznawcze t. 52 supl. s. 71-78.
• KALEMBASA D., BECHER M., PAKUŁA K., JAREMKO D., 2006. Wybrane właściwości fizykochemiczne i chemiczne gleb torfowo-murszowych w dolinie rzeki Liwiec na Wysoczyźnie Siedleckiej. W: Właściwości fizyczne i chemiczne gleb organicznych. Pr. zbior. Red. T. Brandyk, L. Szajdak, J. Szatyłowicz. Warszawa: Wydaw. SGGW s. 25-32.
• OKRUSZKO H., 1991. Zasady nawożenia gleb torfowych. W: Gospodarowanie na glebach torfowych w świetle 40-letniej działalności Zakładu Doświadczalnego Biebrza. Biblioteczka Wiadomości IMUZ nr 77 s. 87-103.
• OKRUSZKO H., 1993. Transformation of fen-peat soils under the impast of drailing. Zeszyty Problemowe Postępów Nauk Rolniczych z. 406 s. 3-73.
• SAPEK A., 2002. Rozpraszanie fosforu do środowiska - mechanizmy i skutki. Zeszyty Edukacyjne 7. Falenty: Wydaw. IMUZ s. 9-24.
• SAPEK A., 2007. Przyczyny zwiększania się zasobów fosforu w glebach polskich. Roczniki Gleboznawcze t. 58 nr 3/4 s. 110-118.
• SAPEK A., 2008. Nawożenie fosforem a jego skutki w środowisku. Artykuł dyskusyjny. Woda Środowisko Obszary Wiejskie t. 8 z. 2b (24) s. 127-137.
• SAPEK A., SAPEK B., 1997. Metody analizy chemicznej gleb organicznych. Materiały Instruktażowe 115. Falenty: Wydaw. IMUZ ss. 80.
• Systematyka gleb Polski. 1989. Roczniki Gleboznawcze t. 40 z. 3/4 ss. 150.
• URBANIAK M., SAPEK B., 2004. Zmiany we frakcjach fosforu w glebie torfowo-murszowej w zależności od poziomu wody gruntowej. Woda Środowisko Obszary Wiejskie t. 4 z. 2a (11) s. 493-502.