Zróżnicowanie warunków siedliskowych i zbiorowisk roślinnych w dolinie Iny w okolicach Sowna. Cześć III. Zróżnicowanie zbiorowisk łąkowych na tle warunków glebowych

• Autorzy: Gamrat R. , Kochanowska R. , Niedźwiecki E.

Warianty tytułu

EN

The diversity of habitat conditions and plant communities in the Ina River valley near Sowno. Part III. The diversity of meadow communities in relation to soil conditions

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Równocześnie z badaniami hydrologiczno-glebowymi, na sporadycznie użytkowanych łąkach w dolinie Iny, wykonywano badania florystyczno-fitosocjologiczne (lata 2000-2002). Ich celem było określenie zróżnicowania szaty roślinnej w zależności od warunków glebowych i wilgotnościowych, wzdłuż transektu, przecinającego dolinę na linii Sowno-Przemocze. Na obszarze trzech typów gleb - mad brunatnych, mad próchnicznych i torfowo-murszowych - wyróżniono 15 fitocenoz, wśród których największą powierzchnię zajmowały zbiorowiska trawiaste. Należały do nich: Alopecuretum pratensis, Deschampsietum caespitosae, Scirpetum sylvatici, Valeriano-Filipenduletum, zbiorowisko Deschampsia caespitosa-Carex acuta, zbiorowisko Deschampsia caespitosa-Juncus effusus, zbiorowisko Festuca pratensis, Holcus lanatus-Festuca rubra, Caricetum acutiformis, Phalaridetum arundinaceae i Phragmitetum australis. Sporadycznie występowały zbiorowiska ruderalne (Anthriscetum sylvestris, Urtico-Calystegietum sepium). Zmieniające się warunki glebowe wokół silnie meandrującej rzeki oraz czas trwania wiosennych zalewów wpłynęły na mozaikowatość zbiorowisk roślinnych. Czynnikami w największym stopniu wpływającymi na rozwój i kształtowanie się szaty roślinnej były warunki glebowe i wilgotnościowe oraz antropopresja. Brak stałego użytkowania łąk w dolinie spowodował ekspansję śmiałka darniowego (Deschampsia caespitosa (L.) P.B.).

EN

Simultaneously with hydrological and soil studies on sporadically used meadows in the Ina River valley, floristic-phytosociological properties were investigated in the years 2000-2002. The aim of the study was to determine the diversity of vegetation cover in relation to soil and humidity conditions along the valley transect from Sowno to Przemocze. Peat-muck soils, alluvial humic soils and alluvial brown soils were found in the study area. Out of 15 described phytocoenoses, the largest area was occupied by grasses such as: Alopecuretum pratensis, Deschampsietum caespitosae, Scirpetum sylvatici, Valeriano-Filipenduletum, Deschampsia caespitosa-Carex acuta community, Deschampsia caespitosa-Juncus effusus, Festuca pratensis, Holcus lanatus-Festuca rubra, and then by rushes: Caricetum acutiformis, Phalaridetum arundinaceae, Phragmitetum australis. Ruderal phytocoenoses of Anthriscetum sylvestris and Urtico-Calystegietum sepium occurred sporadically. Diversity of soils around the strongly meandering Ina River and different time of spring floods resulted in mosaic pattern of plant communities. The main factors affecting the development and structure of plant communities were the soil, humidity and antropogenic impacts. A lack of permanent utilisation of meadows in the valley facilitated the expansion of the tufted hair grass (Deschampsia caespitosa (L.) P.B.).

Słowa kluczowe

PL

dolina Iny; łąki; szata roślinna; warunki glebowe

EN

meadows; plant communities; soil conditions; Ina River valley

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 10, z. 1
• Strony: 157--165
• Opis fizyczny: Bibliogr. 16 poz.

Twórcy

autor

Gamrat R.

autor

Kochanowska R.

autor

Niedźwiecki E.

• Zachodniopomorski Uniwersytet Technologiczny w Szczecinie, Katedra Ochrony i Kształtowania Środowiska, ul. Słowackiego 17, 71-434 Szczecin; tel. [phone],

Bibliografia

• BORYSIAK J., 2002. Szata roślinna lądowych biotopów Parku Krajobrazowego Doliny Dolnej Odry. W: Monografia Parku Krajobrazowego „Dolina Dolnej Odry”. Pr. zbior. Red. J. Jasnowska. Szczecin: Wydaw. STN s. 91-136.
• DENISIUK Z., 1987. O ochronę nadwiślańskich łąk w Krakowie. Chrońmy Przyr. Ojcz. 43 s. 22-31.
• HERBICH J., GÓRSKI W., 1993. Specyfika, zagrożenia i problemy ochrony przyrody dolin małych rzek Pomorza. W: Ochrona przyrody i środowiska w dolinach nizinnych rzek Polski. Pr. zbior. Red. L. Tomiałojć. Kraków: Wydaw. IOP PAN s. 177-180.
• KOCHANOWSKA R., GAMRAT R., 1999. Zbiorowiska mokradłowe doliny rzeki Iny i problemy związane z ich ochroną. W: Problemy aktywnej ochrony ekosystemów wodnych i torfowiskowych w Polskich Parkach Narodowych. Pr. zbior. Red. S. Radwan, R. Kornijów. Lublin: Wydaw. UMC-S s. 183-186.
• KRZYWONOS K., KOCHANOWSKA R., 1991. Charakterystyka hydrogenicznych siedlisk wilgotnościowych łąk polderowych województwa szczecińskiego. Wiad. IMUZ t. 14 z. 3 s. 255-271.
• KRYSZAK A., KRYSZAK J., 2007. Użytkowanie a walory przyrodnicze zbiorowisk łąkowych. Fr. Agron. 3 s. 258-267.
• KUCHARSKI L., 2000. Przemiany roślinności łąkowej w Polsce Środkowej w wyniku zmian metod gospodarowania. W: Problemy aktywnej ochrony ekosystemów wodnych i torfowiskowych w Polskich Parkach Narodowych. Pr. zbior. Red. S. Radwan, R. Kornijów. Lublin: Wydaw. UMC-S s. 227-234.
• MATUSZKIEWICZ W., 2007. Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Warszawa: Wydaw. Nauk. PWN ss. 537.
• NIEDŹWIECKI E., TRZASKOŚ M., 1999. Zbiorowiska roślinne doliny rzeki Iny jako wynik długotrwałych przemian w środowisku glebowym przy zmiennym natężeniu pratotechniki. Folia Univ. Agric. Stetin. 197. Agric. 75 s. 239-246.
• NIEDŹWIECKI E., TRZASKOŚ M., KOĆMIT A., MELLER E., 2002. Oddziaływanie melioracji i zmiennego natężenia pratotechniki na właściwości gleb organicznych i zbiorowiska roślinne w dolinie rzeki Iny. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 484 s. 409-423.
• NIEDŹWIECKI E., TRZASKOŚ M., KOĆMIT A., MELLER E., 2008. Content of chemical element in silos and grassland vegetation in southern part of Gryfiński Polder within Lower Odra Valley Landscape Park. Ekologia 54, 4 s. 226-231.
• OŚWIT J., 1992. Identyfikacja warunków wilgotnościowych w siedliskach łąkowych za pomocą wskaźników roślinnych (metoda fitoindyfikacji). W: Hydrogeniczne siedliska wilgotnościowe. Red. H. Okruszko. Bibl. Wiad. IMUZ 79 s. 39-67.
• PAWŁOWSKI B., 1959. Skład i budowa zbiorowisk roślinnych oraz metody ich badania. W: Szata roślinna Polski. Pr. zbior. Red. W. Szafer. Warszawa: PWN s. 229-263.
• TRZASKOŚ M., KAMIŃSKA G., WINKLER L., MALINOWSKI R., 2005. Walory przyrodnicze zbiorowisk trawiastych wilgotnych i mokrych siedlisk Kostrzyneckiego Rozlewiska. Łąkarstwo w Polsce nr 8 s. 193-206.
• TRZASKOŚ M., WINKLER L., KAMIŃSKA G., MALINOWSKI R., 2004. Szata roślinna Kostrzyneckiego Rozlewiska w aspekcie florystycznym, użytkowym i krajobrazowym. Folia Univ. Agric. Stetin. Agric. 242 (98) s. 181-186.
• WINKLER L., 2001. Zmiany retencji w zlewniach cząstkowych dorzecza Iny. Rozpr. nr 199. Szczecin: Wydaw. AR ss. 125.