Ocena warunków siedliskowych roślinności metodą fitoindukcyjną w wybranych jeziorach Puszczy Gorzowskiej

• Autorzy: Myśliwy M.

Warianty tytułu

EN

An assessment of habitat conditions by the phytoindication method in selected lakes in the Gorzów Primeval forest

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Celem pracy jest ekologiczna charakterystyka siedlisk roślin i roślinności w jeziorach: Okunie, Sitno Moczydelskie, Lubie, Chłopek oraz Wapienne, wykonana z użyciem tzw. liczb Ellenberga: wskaźnika świetlnego L, wilgotności podłoża F, odczynu R oraz trofii N. Wykorzystano 59 spisów florystycznych, wykonanych w latach 1998-2002 na powierzchniach 40-60 m2, oddzielnie dla zbiorowisk wodnych i przybrzeżnych. Średnie wartości wskaźników dla poszczególnych zdjęć pogrupowano niezależnie według trzech kryteriów: stanowiska (jeziora), typu roślinności oraz natężenia antropopresji. Jezioro Wapienne charakteryzuje się najbardziej odmiennymi warunkami siedliskowymi. Zanotowano w nim najmniejsze średnie wartości wskaźników trofii i odczynu oraz największą średnią wartość wskaźnika wilgotności. Porównując analogiczne wartości wskaźników dla spisów florystycznych, wykonanych w miejscach o różnym stopniu antropopresji, stwierdzono, że wraz ze wzrostem natężenia tego czynnika zwiększa się wskaźnik trofii, natomiast maleją wskaźniki oświetlenia i wilgotności.

EN

This work was undertaken to characterise habitat conditions in five lakes: Okunie, Sitno Moczydelskie, Lubie, Chłopek and Wapienne, using the so-called Ellenberg's indicator values for light L, moisture F, reaction R and trophy N. The analysis was based on 59 floristic lists made in 1998-2002 on 40-60 m2 plots, separately for aquatic and riparian communities. Mean indicator values for all floristic lists were independently grouped according to the three criteria: site (lake), vegetation type and anthropogenic impact. Lake Wapienne was characterised by the most different habitat conditions - the lowest mean values for trophy and reaction and the highest mean value for moisture. Comparison of the mean characteristic values for all plots showed that the increase of human impact was associated with increased trophy and decreased mean characteristic values for light and moisture.

Słowa kluczowe

PL

badania florystyczne; liczby wskaźnikowe Ellenberga; Pomorze Zachodnie; zbiorniki wodne

EN

Ellenberg's indicator values; floristic study; water bodies; Western Pomerania

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2010
• Tom: T. 10, z. 1
• Strony: 109--121
• Opis fizyczny: Bibliogr. 19 poz., rys., wykr.

Twórcy

autor

Myśliwy M.

• Uniwersytet Szczeciński, Katedra Taksonomii Roślin i Fitogeografii, ul. Wąska 13, 71-415 Szczecin; tel. [phone],

Bibliografia

• DIEKMANN M., 2003. Species indicator values as an important tool in applied plant ecology - review. Basic Appl. Ecol. 4 s. 493–506.
• DIEKMANN M., BRUNET J., RÜHLING A., FALKENGREN-GRERUP U., 1999. Effects of nitrogen deposition: results of a temporal-spatial analysis of deciduous forests in south Sweden. Plant Biol. 1 s. 471-481.
• DUPOUEY J. L., DAMBRINE E., LAFFITE J. D., MOARES C., 2002. Irreversible impact of past land use on forest soils and biodiversity. Ecol. 83 (11) s. 2978-2984.
• DZWONKO Z., 2001. Assesment of light and soil conditions in ancient and recent woodlands by Ellenberg indicator values. J. Appl. Ecol. 38 s. 942-951.
• DZWONKO Z., LOSTER S., 1997. Effects of dominant trees and anthropogenic disturbances on species richness and floristic composition of secondary communities in southern Poland. J. Appl. Ecol. 34 s. 861-870.
• ELLENBERG H., WEBER H.E., DÜLL R., WIRTH V., WERNER W., PAULISSEN D., 1991. Zeigerwerte von Pflanzen in Mitteleuropa. Scripta Geobot. 18 ss. 248.
• FILIPIAK J., RACZYŃSKI M., 2000. Jeziora zachodniopomorskie (zarys faktografii) Szczecin: AR ss. 255.
• HAWKES J.C., PYATT D.G., WHITE I.M.S., 1997. Using Ellenberg indicator values to assess soil quality in British forests from ground vegetation: a pilot study. J. Appl. Ecol. 34 s. 375-387.
• HOŁDYŃSKI C., 1989. Ekologiczna charakterystyka siedlisk polnych Pojezierza Iławskiego metodą Ellenberga. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst. Agricult. 49 s. 21-48.
• JASTRZĘBSKA M., SZAREJKO T., HOŁDYŃSKI CZ., JASTRZĘBSKI W. P., 2007. Assessment of grassland habitats on the Popielno Peninsula by phytoindication methods. Pol. J. Natur. Sci. 22 (4) s. 557-573.
• JONGMAN R.H.G., TER BRAAK C.J.F., VAN TONGEREN O.F.R., 1995. Data analysis in community and landscape ecology. Cambridge, UK: Cambridge Univ. Press ss. 299.
• KONDRACKI J., 2000. Geografia regionalna Polski. Warszawa: Wydaw. Nauk. PWN ss. 440.
• MIREK Z., PIĘKOŚ-MIRKOWA H., ZAJĄC A., ZAJĄC M., 2002. Flowering plants and Pteridophytes of Poland. A checklist. Kraków: W. Szafer Inst. Bot. Pol. Acad. Sci. ss. 442.
• MYŚLIWY M., 2003. Flora roślin naczyniowych Barlinecko-Gorzowskiego Parku Krajobrazowego w warunkach antropogenicznych przemian środowiska przyrodniczego. Szczecin: U. Szczec. maszyn. ss. 256.
• RADZISZEWICZ M., STĘPIEŃ E., 2001. Flora roślin naczyniowych projektowanego rezerwatu „Lilie Wodne” w Barlinecko-Gorzowskim Parku Krajobrazowym. Prz. Przyr. 12 (3/4) s. 179-194.
• ROO-ZIELIŃSKA E., 2004. Fitoindykacja jako narzędzie oceny środowiska fizycznogeograficznego. Podstawy teoretyczne i analiza porównawcza stosowanych metod. Pr. Geogr. 199 ss. 258.
• ROO-ZIELIŃSKA E., SOLON J., DEGÓRSKI M., 2007. Ocena stanu i przekształceń środowiska przyrodniczego na podstawie wskaźników geobotanicznych, krajobrazowych i glebowych (podstawy teoretyczne i przykłady zastosowań). Monogr. 9. Warszawa: IGiPZ PAN ss. 317.
• SCHAFFERS A. P., SYKORA K. V., 2000. Reliability of Ellenberg indicator values for moisture, nitro gen and soil reaction: a comparison with field measurements. J. Veg. Sci. 10 s. 131-136.
• TER BRAAK C. J. F., ŠMILAUER P., 2002. CANOCO reference manual and user’s guide to Canoco for Windows: Software for Canonical Community Ordination (version 4.5). Microcomputer Power (Ithaca, Ny, USA).