Źródła substancji wprowadzanych rzekami z Polski do Morza Bałtyckiego

• Autorzy: Sapek A.

Warianty tytułu

EN

Sources of substances delivered in river waters from Poland to the Baltic Sea

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

Dane Państwowego Monitoringu odnośnie do odpływu wody rzekami z Polski do Morza Bałtyckiego i unoszonych z nimi ładunków substancji wykorzystano do doszukiwania się pochodzenia tych substancji. Założono, że odpływ wody rzekami do morza jest naczelnym zjawiskiem rządzącym wynoszeniem substancji z obszaru kraju i wnoszeniem ich do morza oraz że można to wykorzystywać do określania źródła pochodzenia tych substancji. Założenie to sprawdzano na postawie wzorów zmian w czasie ładunków wapnia i magnezu, pochodzących ze źródeł obszarowych oraz zmiany ładunków chlorków, pochodzących ze źródeł punktowych. Zmiany ładunków substancji organicznej, opisanych testem chemicznego zapotrzebowania na tlen oraz zmiany ładunków azotu azotanowego i azotu ogólnego spełniały wzór źródeł rozproszonych, natomiast zmiany ładunku fosforanów i całkowitego fosforu były bliższe wzorowi ich pochodzenia ze źródeł punktowych.

EN

Data collected in the monitoring of the river water outflow from Poland territory to the Baltic Sea and loads of substances delivered in that way were used to find out the origin of these loads. It was hypothesised that water outflow to the sea is the main process responsible for discharging pollutants from Poland territory, and that it may be used to define sources of pollutants. This hypothesis was verified using the patterns of changes in calcium and magnesium loads originating from dispersed sources, and changes of chloride load originating from point sources. Changes of organic matter load, described as the load of chemical oxygen demand, as well as changes of nitrate nitrogen and total nitrogen loads followed the dispersed source pattern. The changes of phosphate and total phosphorus loads were, however, closer to the point source pattern of origin.

Słowa kluczowe

PL

azot; fosfor; Morze Bałtyckie; odpływ wody; substancje organiczne

EN

nitrogen; organic matter; phosphorus; Baltic Sea; water outflow

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2008
• Tom: T. 8, z. 2a
• Strony: 151--161
• Opis fizyczny: Bibliogr. 4 poz., wykr.

Twórcy

autor

Sapek A.

• Instytut Melioracji i Użytków Zielonych, Zakład Chemii Gleby i Wody, al. Hrabska 3, Falenty, 05-090 Raszyn; tel. [phone], w. 223,

Bibliografia

• POLAŃSKI A., SMULIKOWSKI K., 1969. Geochemia. Warszawa: Wydaw. Geol. ss. 663.
• Ochrona środowiska. Informacje i opracowania statystyczne, 1999-2007. Warszawa: GUS.
• SAPEK A., 2008. Chlorki w wodzie z obszarów wiejskich. Woda Środ. Obsz. Wiej. t. 8 z. 1 (22) s. 263-281.
• SAPEK A., SAPEK B., 2005. Strategia gospodarowania azotem i fosforem w rolnictwie w aspekcie ochrony wód Morza Bałtyckiego. W: Gospodarowanie azotem i fosforem w rolnictwie w aspekcie poprawy jakości wód Bałtyku. Red. B. Sapek. Zesz. Edukac. 2005/10. Falenty: Wydaw. IMUZ s. 27-38.