Przebieg mineralizacji związków azotu w glebach torfowo-murszowych o różnym stopniu zamulenia w krajobrazie młodoglacjalnym

• Autorzy: Smólczyński S. , Orzechowski M.

Warianty tytułu

EN

Mineralization of nitrogen compounds in differently silted peat-muck soils in young glacial landscape

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W słabo i silnie zamulonych glebach torfowo-murszowych występujących w krajobrazie młodoglacjalnym zbadano, w trzech terminach 2006 r. oraz w jednym terminie 2007 r., mineralizację organicznych związków azotu. Zawartość uwalnianego azotu mineralnego (N-NH₄ i N-NO₃), w badanych glebach wykazywała zmienność sezonową. W 2006 r. największa była latem, w okresie wiosennym była 3-4-krotnie, a późnojesiennym 1,5-2-krotnie mniejsza. Największe ilości N-NO₃ uwalniały się w okresie letnim w glebach silnie zamulonych i w świetle liczb granicznych mieściły się w przedziale zasobności średniej. Stosunek N-NO₃ do N-NH₄ tylko w okresie wiosennym był większy od jedności. Zawartość mineralnych form azotu latem 2007 r., ze względu na wysoki poziom wód gruntowych, była mniejsza niż w okresie letnim 2006 r. Zawartość azotu mineralnego (N-NH₄ + N-NO₃) w analizowanych glebach nie wykazywała wyraźnej zależności od stopnia ich zamulenia.

EN

Mineralization of organic nitrogen was examined in weakly and heavily silted peat-muck soils in the young glacial landscape. The study was carried out in three periods in 2006 and in one in 2007. The amount of mineral nitrogen released from the examined soils varied seasonally. The largest amounts were released in the summer 2006, whereas in spring and late-autumn periods these amounts were 3-4 and 1.5-2 times lower, respectively. In spring the N-NO₃ to N-NH₄ ratio was above one whereas in the summer and autumn the ammonium form prevailed. Greatest amounts of N-NO₃ were released from strongly silted soils in the summer period and in the light of boundary numbers they show medium content of nitrogen. In the summer 2007 the content of mineral forms of nitrogen was lower than in the summer 2006 due to the low groundwater level. In the examined soils mineral nitrogen content (N-NH₄+ N-NO₃) did not depend on silting.

Słowa kluczowe

PL

azot amonowy; azot azotanowy; gleby torfowo-murszowe; krajobraz młodoglacjalny

EN

ammonium nitrogen; nitrate nitrogen; young glacial landscape; weakly and strongly silted peat-muck soils

• Wydawca: Wydawnictwo ITP
• Czasopismo: Woda-Środowisko-Obszary Wiejskie
• Rocznik: 2009
• Tom: T. 9, z. 1
• Strony: 141--150
• Opis fizyczny: Bibliogr. 15 poz.

Twórcy

autor

Smólczyński S.

autor

Orzechowski M.

• Uniwersytet Warmińsko-Mazurski, Katedra Gleboznawstwa i Ochrony Gleb, pl. Łódzki 3, 10-957 Olsztyn; tel. [phone],

Bibliografia

• BIENIEK B., 1997. Właściwości i rozwój gleb napływowych Pojezierza Mazurskiego. Acta Acad. Agricult. Tech. Olst. Agricult. Supl. B no 64 ss. 80.
• GOTKIEWICZ J., 1974. Zastosowanie metody inkubowania próbek o zachowanej strukturze do badań nad mineralizacją azotu w glebach torfowych. Rocz. Nauk. Rol. Ser. F t. 78 z. 4 s. 25-34.
• GOTKIEWICZ J., 1983. Zróżnicowanie intensywności mineralizacji azotu w glebach organicznych związane z odrębnością warunków siedliskowych. Falenty: IMUZ rozpr. habil. ss. 111.
• GOTKIEWICZ J., 1996. Uwalnianie i przemiany azotu mineralnego w glebach hydrogenicznych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 440 s. 121-129.
• GOTKIEWICZ J., PIAŚCIK H., SAPEK A., 1992. Ekologiczne przesłanki gospodarowania powierzchnią ziemi na obszarach młodoglacjalnych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 401 s. 311-320.
• GOTKIEWICZ J., GOTKIEWICZ M., 1991. Gospodarowanie azotem na glebach torfowych. W: Gospodarowanie na glebach torfowych w świetle 40-letniej działalności Zakładu Doświadczalnego Biebrza. Bibl. Wiad. IMUZ nr 77 s. 59-77.
• OKRUSZKO H., 1976. Zasady rozpoznawania i podziału gleb hydrogenicznych z punktu widzenia potrzeb melioracji. W: Materiały pomocnicze do badań gleboznawczych przy projektowaniu melioracji. Bibl. Wiad. IMUZ nr 52 s. 7-54.
• ORZECHOWSKI M., SMÓLCZYŃSKI S., SOWIŃSKI P., 2001. Właściwości gleb obniżeń śródmorenowych Pojezierza Mazurskiego. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 476 s. 229-235.
• ORZECHOWSKI M., SMÓLCZYŃSKI S., 2002. Modyfikacja gleb pobagiennych Pojezierza Mazurskiego przez procesy deluwialne. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. nr 487 s. 205-212.
• PAWLUCZUK J., 2004. Mineralizacja azotu w glebach torfowo-murszowych strefy morenowej Pojezierza Mazurskiego. Ann. UMCS Sect. E 59 z. 2 s. 559-567.
• SAPEK B., 1996. Potencjalne wymycie azotanów na tle dynamiki mineralizacji azotu w glebach użytków zielonych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 440 s. 331-341.
• SAPEK B., 2006. Wpływ zaniechania użytkowania łąki kośnej na zawartość azotu azotanowego i amonowego w glebie. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 513 s. 345-354.
• SMÓLCZYŃSKI S., 2006. Mineralizacja związków azotu w glebach torfowo-murszowych w różnych krajobrazach Polski północno-wschodniej. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 513 s. 413-421.
• TURBIAK J., MIATKOWSKI Z., 2006. Zawartość azotu azotanowego w głęboko odwodnionych glebach torfowo-murszowych. Zesz. Probl. Post. Nauk Rol. z. 513 s. 507-516.
• WALCZYNA J., 1974. Połączenia organiczno-mineralne występujące w odwodnionych glebach hydrogenicznych i kierunki ewolucji tych gleb. Rocz. Gleb. nr 25 z. 2 s. 179-200.