Wykrywanie wiedzy w dużych zbiorach danych: przykład personalizacji inżynierii ontologicznej

• Autorzy: Chudzian C. , Granat J. , Klimasara E. , Sobieszek J. , Wierzbicki A. P.
• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule, po przedyskutowaniu szeroko rozumianego pojęcia inżynierii wiedzy, a w szczególności inżynierii ontologicznej, koncentrującej się na wykrywaniu wiedzy w dużych zbiorach tekstu, omówiono rezultaty prac wykonanych w Instytucie Łączności PIB w ramach projektu badawczego zamawianego "Usługi i sieci teleinformatyczne następnej generacji - aspekty techniczne, aplikacyjne i rynkowe". Prace wstępne i rozpoznawcze doprowadziły do sformułowania założenia na przyjazny, spersonalizowany system wspomagania wyszukiwania wiedzy w dużych zbiorach tekstu. Efektem końcowym zaś jest pilotowy system PrOnto wykorzystujący narzędzia inżynierii ontologicznej w dwóch aspektach: jednym - wspomagającym wyszukiwanie informacji w dokumentach elektronicznych na podstawie osobistej ontologii użytkownika i drugim - wspomagającym współdzielenie źródeł wiedzy przy wykorzystaniu modeli ontologicznych. Artykuł kończą wnioski co do stosowalności różnych metod wykorzystania narzędzi inżynierii ontologicznej oraz sposobów kontynuacji prac.

Słowa kluczowe

PL

inżynieria wiedzy; inżynieria ontologiczna; personalizacja ontologii; human centered computing

• Wydawca: Instytut Łączności - Państwowy Instytut Badawczy
• Czasopismo: Telekomunikacja i Techniki Informacyjne
• Rocznik: 2011
• Tom: nr 1-2
• Strony: 3--26
• Opis fizyczny: Bibliogr. 42 poz., il.

Twórcy

autor

Chudzian C.

autor

Granat J.

autor

Klimasara E.

autor

Sobieszek J.

autor

Wierzbicki A. P.

• Instytut Łączności, ul. Szachowa 1, 04-894 Warszawa,

Bibliografia

• [1] Chudzian C. i inni: Wykrywanie wiedzy w dużych zbiorach danych: Analiza tekstu i inżynieria ontologiczna. Sprawozdanie PBZ “Usługi i sieci teleinformatyczne następnej generacji – aspekty techniczne, aplikacyjne i rynkowe”. Grupa tematyczna i: Systemy wspomagania decyzji regulacyjnych: Wykrywanie wiedzy w dużych zbiorach danych telekomunikacyjnych. Warszawa, Instytut Łączności, 2009
• [2] Kant I.: Kritik der Reinen Vernunft. 1781. Polskie tłumaczenie: Krytyka czystego rozumu. Warszawa, PWN, 1957
• [3] Król Z.: The emergence of new concepts in science. In: Wierzbicki A.P., Nakamori Y., (eds): Creative Environments, op. cit., 2007
• [4] Jung C.G.: Typy psychologiczne. Warszawa, Wydawnictwo KR, 2009
• [5] Wierzbicki A.P., Nakamori Y.: Creative Space: Models of Creative Processes for the Knowledge Civilization Age. Vol. 10 of Studies in Computational Intelligence. Berlin, Springer, 2006
• [6] Polanyi M.: The Tacit Dimension. London, Routledge and Kegan, 1966
• [7] Nonaka I., Takeuchi H.: The Knowledge-Creating Company. How Japanese Companies Create the Dynamics of Innovation. New York, Oxford University Press, 1995. Polskie tłumaczenie: Kreowanie wiedzy w organizacji. Poltext, 2000
• [8] Wierzbicki A.P., Nakamori Y.(eds): Creative Environments: Issues of Creativity Support for the Knowledge Civilization Age. Vol. 59 of Studies in Computational Intelligence. Berlin, Springer, 2007
• [9] Wierzbicki A.P., Nakamori Y.: Knowledge sciences – some new developments. Zeitschrift für Betriebswirtschaft, vol. 77, no 3, 2007, pp. 271-296
• [10] Bishop C.M.: Pattern Recognition and Machine Learning. Signapore, Springer, 2006
• [11] Gadamer H-G.: Warheit und Methode. Grundzüge einer Philosophishen Hermeneutik. Tübingen, J.B.C. Mohr (Siebeck), 1960
• [12] Ren H., at al.: Electronic support for knowledge creation in a research institute, Journal of Systems Science and Systems Engineering, vol. 16, no 2, 2007
• [13] Davenport T., Prusak L.: Working Knowledge: How Organizations Manage what they Know. Boston Ma., Harvard Business School Press, 1998
• [14] Dieng R., Corby O.: Knowledge Engineering and Knowledge Management: Methods, Models and Tools. Berlin-Heidelberg, Springer Verlag, 2000
• [15] Pfeffer J., Sutton R.I.: The Knowing – Doing Gap: How Smart Companies Turn Knowledge into Action. Boston, MA., Harvard Business School Press, 2000
• [16] Ren H. at al.: Ontology construction and its applications in local research communities. In: Granat J., Dolk D. (eds) Modelling and Decision Support for Network-based Services, (in print)
• [17] Nonaka I.: The knowledge creating company. Harvard Business Review, no. 69, 1991, pp. 96–104
• [18] Toffler A.: Future Shock. New York, Random House, 1970
• [19] Akkermans H., Gordijn J.: Ontology engineering, scientific method and the research agenda. In: Motta E., at al. (eds): Managing Knowledge in a World of Networks. Berlin-Heidelberg, Springer, 2006, pp. 112-125
• [20] Heidegger M.: Sein und Zeit. Halle, Niemayer, 1927
• [21] Mizoguchi R., at al.: Construction and deployment of a plant ontology. In: Dieng R., Corby O. (eds), Knowledge Engineering and Knowledge Management, 12th International Conference, EKAW 2000, Juan-les-Pin, 2000, pp.113-128
• [22] Corcho O., Fernández-López M., Gómez-Pérez A.: Methodologies, tools and languages for building ontologies: Where is their meeting Point?, Data & Knowledge Engineering, no. 46, 2003, pp. 41-64
• [23] Pinto H.S., Martins J.P.: Ontologies: How can they be built? Knowledge and Information Systems, no. 6, 2004, pp. 441-464
• [24] Bontas E.P., Tempich C.: Ontology engineering: A reality check. In: Meersman R. at al. (eds), The 5th International Conference on Ontologies, DataBases, and Applications of Semantics (ODBASE2006), vol. 4275 of Lecture Notes in Computer Science, Montpellier, France, Springer, 2006, pp. 836-854
• [25] Gómez-Pérez A., Fernández-López M., Corcho O.: Ontological Engineering. Springer, 2003
• [26] Curtis J., Baxter D., Cabral J.: On the application of the cyc ontology to sense disambiguation. In: Proceedings of the Nineteenth International FLAIRS Conference, Melbourne Beach, FL, 2006, pp. 652-657
• [27] Wierzbicki A.P.: On the role of intuition in decision making and some ways of multicriteria aid of intuition. Multiple Criteria Decision Making, no. 6, 1997, pp.65-78
• [28] Wierzbicki A.P.: Intuicja z perspektywy technicznej: znaczenie zasady multimedialnej i zasady emergencji. W: Motycka A. (red): Wiedza a intuicja. Warszawa, Wydawnictwo IFiS PAN, 2008, str. 231-264
• [29] Schmidt A., Braun S.: Context-aware workplace learning support: Concept, experiences and remaining challenges. In: Proceedings of the First European Conference on Technology-Enhanced Learning (ECTEL 06), Springer, 2006
• [30] Chudzian C.: Ontology creation process in knowledge management support system for a research institute. Journal of Telecommunications and Information Technology, no. 4, 2008, pp. 47-53
• [31] Sobieszek J.: Towards a unified architecture of knowledge management system for a research institute. Journal of Telecommunications and Information Technology, no. 4, 2008, pp. 54-59
• [32] H. Ren, at al.: Ontology construction and its applications to a research program. To appear in Journal of Integrated Computer Aided Engineering
• [33] Bush V.: As we may think. The Atlantic Monthly, vol. 176, 1945, pp. 101-108
• [34] Antoniou G., van Harmelen F.: A Semantic Web Primer. Cambridge MA., The MIT Press, 2004
• [35] Goldberg D., at al.: Using collaborative filtering to weave an information tapestry. Communications of the ACM, no.35, 1992, pp. 61-70
• [36] Davies J., Duke A., Sure Y.: Ontoshare - an ontology-based knowledge sharing system for virtual communities of practice. Journal of Universal Computer Science, no. 10(3), 2004, pp.262–283
• [37] Aho A.V., Corasick M.J.: Efficient string matching: An aid to bibliographic search. Communications of the ACM, no. 18, 1975, pp. 333–340
• [38] Vogelstein F.: Great Wall of Facebook: The Social Network's Plan to Dominate the Internet – and Keep Google Out. Wired Magazine. Issue 17.07, 2009. [Online]. Available http://www.wired.com
• [39] Ehrig M., at al.: SWAP: Semantic Web and Peer-to-Peer Project Deliverable 3.6 Refined Methods. 2003
• [40] Ehrig M., Tempich C., Aleksovski Z.: SWAP: Semantic Web and Peer-to-Peer Project Deliverable 4.7 Final Tools. 2004
• [41] Ehrig M.: Ontology Alignment: Bridging the Semantic Gap (Semantic Web and Beyond). New York, Springer, 2006
• [42] Broekstra J., at al.:(2004) Bibster - A semantics-based bibliographic peer-to-peer system. In: Proceedings of the Third International Semantic Web Conference, Hiroszima, 2004, pp. 122-136