Gospodarka zużytymi wyrobami zawierającymi rtęć

• Autorzy: Ulewicz M. , Maciejewski P.

Warianty tytułu

EN

Management of mercury-containing used industrial goods

• Języki publikacji: PL

Abstrakty

PL

W artykule przedstawiono problematykę gospodarki wyrobami poużytkowymi oraz odpadami zawierającymi rtęć w postaci czystego pierwiastka lub związku chemicznego. Na podstawie analizy dokumentów ukazano główne źródła zanieczyszczenia rtęcią środowiska naturalnego w Polsce oraz w Unii Europejskiej na tle danych ogólnoświatowych. Dokonano również przeglądu technologii w zakresie utylizacji i recyklingu odpadów zawierających ten toksyczny pierwiastek. Szczegółowo opisano obecnie stosowane instalacje przemysłowe. Poprawa sytuacji w zakresie ochrony ludzi i środowiska naturalnego przed rtęcią wymaga zmiany postawy społeczeństwa do tego problemu i odpowiedzialnego podejścia do gospodarki odpadami, zgodnie z zaleceniami producenta i obowiązującym prawem.

EN

Mercury and its compounds are known to be highly toxic to humans, ecosystems and wildlife. Initially seen as an acute and local problem, mercury pollution is now also understood to be global, diffuse and chronic. High doses can be fatal to humans, but even relatively low doses can have serious adverse neurodevelopmental impacts. Mercury is persistent and can change in the environment into methylmercury, the most toxic form. Mercury also retards microbiological activity in soil, and is a priority hazardous substance under the Water Framework Directive. Although mercury is released by natural sources like volcanoes, additional releases from anthropogenic sources, like coal burning and use in products, have led to significant increases in environmental exposure and deposition. Past releases have also created a "global pool" of mercury in the environment, part of which is continuously mobilised, deposited and remobilised. Further emissions add to this global pool circulating between air, water, sediments, soil and biota. The Community has already taken much action to reduce mercury emissions and uses. This does not mean that no more can be done, but highlights the importance of full implementation of existing measures by Member States, and of making progress at the global level.

Słowa kluczowe

PL

rtęć; odpady niebezpieczne; utylizacja; recykling; gospodarka odpadami; ochrona środowiska

EN

mercury; hazardous waste; disposal; recycling; waste management; environmental protection

• Wydawca: Wydawnictwo Akademii Wojsk Lądowych imienia generała Tadeusza Kościuszki
• Czasopismo: Zeszyty Naukowe / Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. T. Kościuszki
• Rocznik: 2009
• Tom: Nr 4
• Strony: 102--115
• Opis fizyczny: Bibliogr. 25 poz., rys., tab.

Twórcy

autor

Ulewicz M.

autor

Maciejewski P.

• Katedra Ekstrakcji i Recyrkulacji Metali Politechniki Częstochowskiej; Instytut Dowodzenia Wyższej Szkoły Oficerskiej Wojsk Lądowych

Bibliografia

• [1] Dąbek L., Usuwanie rtęci ze zużytych sorbentów węglowych, [w:] „Przemysł Chemiczny”, 80/9, 2001, s. 403-405.
• [2] Zielonka U., Kalisz M., Zawartość rtęci w elementach budowlanych hal elektrolizy rtęciowej, [w:] „Ochrona Powietrza i Problemy Odpadów”, 42, 2008, s. 77-79.
• [3] Ochrona Środowiska, dane GUS, Warszawa 2008.
• [4] Mercury Flows and Safe Storage of Surplus Mercury. European Commission, 2006.
• [5] Dokument KOM UE 1370/ 2006, Bruksela, 2006.
• [6] U.S. Geological Survey, [w:] Mineral Commodity Summaries, Mercury, 2009.
• [7] Bury J., Odpowiedź sekretarza stanu w Ministerstwie Skarbu Państwa na interpelację nr 3046 w sprawie sytuacji po byłym Zakładzie Lamp Wyładowczych Polam, Warszawa, [online]. [dostęp: 29.05.2009]. Dostępny w Internecie: http://orka2.sejm.gov.pl
• [8] Forowicz K., Rtęć na polskich wysypiskach, [w:] „Rzeczpospolita” z 15.04.1998 r.
• [9] [online]. [dostęp: 25.08.2009]. Dostępny w Internecie: http://pl.wikipedia.org/wiki/Rt%C4%99cica
• [10] Mukherjee A.B., Zevenhoven R., Brodersen J., Hylander L.D., Bhattacharya P., Mercury in waste in the European Union: sources, disposal methods and risks, Resources, [w:] “Conservation and Recycling”, 42, 2004, s. 155-182.
• [11] Dziennik Ustaw 2001.112.1206 - katalog odpadów.
• [12] Grabowski J., Malicka M., Klasyfikacja opadów - katalog odpadów czy właściwości fizykochemiczne, [w] „Materiały pokonferencyjne VII Międzynarodowego forum gospodarki odpadami”, Kalisz-Poznań, 2007, s. 533-543.
• [13] Ciba J., Kluczka J., Immobilizacja rtęci w odpadowym graficie i węglu aktywnym, [w:] „Przemysł Chemiczny”, 81/3, 2002, s. 181-183.
• [14] Rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 27 marca 2007 r. w sprawie szczegółowych wymagań dotyczących ograniczenia wykorzystywania w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym niektórych substancji mogących negatywnie oddziaływać na środowisko (Dziennik Ustaw 2007 nr 69 poz. 457).
• [15] Hilkene Ch., Friesen K., Background Study on Increasing Recycling of End-of-life Mercury-containing Lamps from Residential and Commercial Sources in Canada, Canada 2005.
• [16] M.Jang, S.M. Hong, J.K. Park, Characterization and recovery of mercury from spent florescent lamps, [w:] “Waste Management”, 25, 2005, s. 5-14.
• [17] Patent PL 59029 - Luminofor, zwłaszcza do ekranów luminescencyjnych.
• [18] Rabah M.A., Recyclables recovery of europium and yttrium metals and some salts from spent fluorescent lamps, [w:] “Waste Management”, 28, 2008, s. 318-325.
• [19] Asari M., Fukui K., Sakai S., Life-cycle flow of mercury and recycling scenario of fluorescent lamps in Japan, [w:] “Sci. Total Environment”, 393, 2008, s. 1-10.
• [20] Grudzień I., Opady lamp wyładowczych, [w:] „Recykling”, 3, 2006, s. 16-17.
• [21] [online]. [dostęp: 26.08.2009]. Dostępny w Internecie: www.fid-dubna.ru/index.php?p=16&l=en
• [22] [online]. [dostęp: 27.08.2009]. Dostępny w Internecie: www.mrtsystem.com/downloads/company/MRT_Företagspresentation_Ny_Web.pdf
• [23] Apisitpuvakul W., Piumsomboon P., Watts D.J., Koetsinchai W., LCA of spent fluorescent lamps in Thailand, at various rates of recycling, [w:] “Journal of Cleaner Production”,16, 2008, s. 1046 -1061.
• [24] Jurasz F., Kompleksowa Gospodarka odpadami w gminie, ARP-Poligrafia, Warszawa, 1998.
• [25] [online]. [dostęp: 28.08.2009]. Dostępny w Internecie: www.gmr-leipzig.de